"Koruyucu ekipman istiyoruz. Maske istiyoruz, eldiven istiyoruz, koruyucu bariyer gözlük istiyoruz. Bir maske alabilmek için fırsatçılarla pazarlığa oturuyoruz. Sağlık çalışanları olarak maaşımızı maske ve eldivene harcıyoruz şu an. Kendimizi koruyamazsak, sizi koruyamayız. Hâlâ bize dağıtılmış malzeme yok, terk edilmiş durumdayız. Fiyatları duysanız şok olursunuz.." Bu cümleler, İstanbul'da görev yapan bir aile hekimine ait. Bazı hastanelerde sağlık çalışanları, kendilerini öksürük, aspirasyon ve entübe karşısında koruyacak maske ve koruyucu ekipman eksikliği yaşıyor. Bu eksiği kapamak için bir grup mühendis Türkiye genelinde 3 boyutlu yazıcı ağı kurdu.
MALİYETİ SADECE 5 TL
Mekatronik mühendisi İlker Vardarlı, elektronikçi Ramazan Subaşı ve endüstri mühendisi Doğukan Güngör, bir araya gelmeden siperli maske üretebilecek 3 boyutlu yazıcıları hazır hale getirdi. Yazıcılar, fırsatçıların tanesini 150 TL'ye satmaya çalıştığı siperli maskeleri 5 TL maliyetle üretebilecek. Projenin mimarlarından olan İlker Vardarlı, 3 boyutlu gönüllülük ağını Milliyet'e şöyle anlattı.
KARABORSADA 150 TL
"Salgın nedeniyle sağlık çalışanlarına yararlı olacak bir şeyler yapmak istedik. İhtiyaç halinde üretime hazır, elimizde bir ekip bulunduralım dedik. Bu şekilde yola çıktık. Bir gün içinde 100 kişiye ulaştık. Şu an bini aşkın üç boyutlu yazıcı sahibi sisteme kaydoldu. Telegram'dan grup kurduk. Çünkü 15 liralık siperli maskenin fiyatı 150 TL'ye çıkmış. Buna çözüm getirmek istedik. 5 TL'nin altında maliyetle siperli maske üretiyoruz."
KENDİ ÇABAMIZLA
Bu maskenin temel elemanları üç boyutlu yazıcıda üretiliyor. Şeffaf malzemeleri ise Petg malzeme. Sterilize edilebilen bir ürün. Hastanelerde de sterilize ediliyor ve tekrar kullanılıyor. Biz ürettiğimiz sürece buna gerek kalmayacak. Petg konusunda tedarik sıkıntımız var. Şu an kendi çabamızla yapıyoruz. Maske el alışkanlığını yok ediyor. Terini silmek için elini, yüzüne götüren sağlık çalışanı için bunun önüne geçiyor. İkincisi de hastalar konuşurken istemsizce tükürük çıkarıp öksürebiliyor. Bu maske sıvı iletiminden korunmak için takılıyor. Sadece yoğun bakımda çalışanlara veriliyor. Ancak bu maskeler hastanenin her kademesinde çalışan kişiye olabiliyor."
İTALYA'DA HAYAT KURTARMIŞTI
İtalya'da solunum valfi sıkıntısı üzerine harekete geçen mühendisler, 3D yazıcıdan birkaç saat içerisinde 100 adet hayat kurtarıcı solunum valfi tasarlayıp yazdırmıştı.
TALEP ARTIYOR
Milliyet'te yer alan habere göre, İlker Vardarlı, "Siperli maskeyi doktorlarımızla da konuştuk, test ettik. Bu üretimi artırabileceğimizi söylediler. Açtığımız kayıtlara başvuran kişi ve kurum sayısı 500'e ulaştı. Dün itibarıyla 750 siperli maske talebi geldi. Bir sağlık çalışanı hastanesinde 100 tane maske ihtiyacı olduğunu belirtti. Siperli maskeler için talepler gelmeye başladı ve üretime geçildi. Duyuru yaptıkça sağlık çalışanları bize ulaşmaya başladı. 'Piyasadan tedarik edemiyoruz, fiyatlar çok yüksek, herkese bu maskelerden dağıtılmıyor' diyerek sosyal medyadan bize ulaşıyorlar. Biz bu talepleri karşılamak istiyoruz. Talep formu açmaya başladık. Üretimde şu an gönüllü arkadaşlar var. Talep artarsa, ham madde tedariki sıkıntısı çekebiliriz. Ham madde alımı yapabilmek için maddi destek gerekebilir. Bunu kesinlikle sağlık çalışanlarından istemiyoruz. Kurumlardan destek bekliyoruz. Bugün Türkiye'nin çoğu şehrinde üretime başlamak için bekleyen arkadaşlarımız var." ifadelerini kullandı.
