5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında erken emeklilik şartları belirlenmiştir. Erken emeklilik için başvuruda bulunacakların belirlenen şartlara uygunluk göstermesi gerekir. Sosyal Güvenlik Kurumu vatandaşlara bazı özel haklar sağlıyor. Bu özel hakların başında ise sağlık sorunları nedeniyle yaş şartına bakılmadan erken emeklilik. SGK'nın açıkladığı malulen emeklilik şartlarını sağlıyorlar ise doğrudan emeklilik hakkı kazanıyorlar. Sağlık şartları nedeniyle iş gücü kaybının yaşandığı durumlarda sağlanan bu hakkın detayları haberimizde. Peki kimler erken emeklilik hakkını kazanabilir? Erken emeklilik için geçerli olan hastalıklar nelerdir? İşte erken emeklilik için merak edilen tüm ayrıntılar…
2020 ERKEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELERDİR?
Sosyal güvenlik mevzuatına göre ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra çalışma gücünü belli oranda kaybeden sigortalılara erken emeklilik hakkı tanınıyor. Erken emeklilik için uyulması gereken şartlar belirtilmiştir:
En az 10 yıl sigortalı olmak,
En az 1800 prim gününün yatırılmış olması,
Sağlık Kurulu'ndan erken emeklilik başvurusu yapan kişinin en az yüzde 60 ve üzerinde iş gücü kaybının olduğunun tespit edilmesi,
4A kapsamında çalışanların işten ayrılmış olması,
4B kapsamında çalışanların ticari faaliyetlerine son vermiş ve herhangi bir prim borcunun bulunmaması,
4C kapsamında çalışanların görevden ayrılmış olması
2020 YILINDA ERKEN EMEKLİ OLMAK İÇİN GEÇERLİ HASTALIKLAR NELERDİR?
Erken emekli olmak isteyenlerin yasa kapsamında ve sağlık raporuyla kanıtlanan hastalıklardan en az bir tanesine sahip olması gerekir. Erken emeklilik için geçerli olan hastalıklar belirlenmiştir:
Kanser (Baş ve boyunun yumuşak dokusu, cilt, lenfoma, lösemi, multipl myelom, tükrük bezleri, tiroid bezi, meme, sinir sistemi, akciğer, mide, ince ve kalın barsak, karaciğer, safra kesesi, safra yolları, pankreas, böbrek, mesane, genital yollar, prostat, testis, penis kanserleri)
Epilepsi
Demans
Beyin tümörleri
Parkinson sendromu
Serebral palsi
Multiple Skleroz (MS)
Zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı)
Şizofreni
Bipolar bozukluk
Görme azlığı
Retina kanamaları
Yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı
Anemi
Kol, bacak gibi organ kaybı
Behçet hastalığı
Gastrointestinal kanamalar
Karaciğer sirozu
Karaciğer nakli
Kalp yetmezliği
Kalp kapak hastalıkları
Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları
Solunum sistemi hastalıkları
Kalp nakli
Böbrek nakli
Akciğer nakli
Tüberküloz
AIDS
MALULEN EMEKLİLİĞE NEDEN OLAN PSİKİYATRİ HASTALIKLARI
IQ Düşüklüğü, şizofreni ve alt tipleri, şizoafektif bozukluk, sanrısal bozukluklar, atipik veya başka türlü sınıflandırılamayan psikozlar, bipolar bozukluk, beyin hasarı, beyin işlev bozukluğuna bağlı davranış bozuklukları, psikotik özellikli kronik obsesif kompulsif bozukluk, kronik travma sonrası stres bozukluğu ve komorbiditesi, beyin hasarı, beyin işlev bozukluğu ve bedensel hastalıklara bağlı ruhsal bozukluklar, Yaygın gelişimsel bozukluklar.
YAŞ ŞARTI OLMADAN ERKEN EMEKLİLİK
Yaş şartı olmadan sağlık sorunları nedeniyle erken emekli olmak isteyen vatandaşların sağlamaları gereken bazı şartlar bulunuyor. Bu şartların başında iş gücü kaybı oranı, malulen emeklilik için gerekli prim gününün tamamlanmış olması ve diğer koşullar.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun mevzuatında yer alan bu koşullar şunlar;
* Malulen emeklilik talep edilecek sağlık sorununun iş hayatına başladıktan sonra ortaya çıkmış olması.
* Malulen emekliye ayrılacak olan kişinin ister 4A (SSK) ister 4B (Bağ-Kur) ister de 4C (Emekli Sandığı) kapsamında olduğu fark etmeksizin sigortalı çalışmaya başlamasının ardından 10 yıl geçmesi gerekmektedir. 10 yıllık bu çalışma süresi boyunca çalışanın en az 1800 günlük bir prim ödemesi ve hizmet süresi olmalıdır.
* Söz konusu sağlık sorununun çalışma gücünün yüzde 60 oranında azalmasına neden olması.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
01.06.1980 tarihinde sigortalı oldum. 01.01.1966 doğumluyum. Ödenmiş 1300 gün primim var. 3 çocuğum bulunuyor, borçlanma ile aşağı yukarı 3600 prim günüm tamamlanıyor. Hemen emekli olabilir miyim? A. SAĞLAM
Doğumlarınız işe girişinizden sonra ise 3 çocuğa toplamda 6 yıl borçlanabilirsiniz. 3600 prim günün tamamlanması için 140 günlük daha prim ödemeniz gerekli. İşe başlangıcınız itibariyle 3600 günü tamamlayıp yaş ve kademeye girmeden emekli olabilirsiniz.
Çünkü 09.09.1981 tarihinden önce sigorta başlangıcı olan bayanlar 5000 prim günle tam, 3600 prim gün ve 50 yaş ile başka yaş-kademeye girmeden emekli olabilmektedir. 3600 güne ulaşarak prim gün sayısını tamamlayın ve hemen emeklilik talebi verin.
01.03.1970 doğumluyum, ilk işe girişim 1991 yılı 10'uncu ay. 1990 3'üncü ayda askere gittim, 1991 8'inci ayda terhis oldum. K. AKCA
İşe girişinize göre 25 yıl, 53 yaş ve 5600 prim gün şartlarına tabisiniz. En az 6 aylık askerlik borçlanıp 25 yıl, 52 yaş ve 5525 prim gün şartlarına tabi olabilirsiniz. Bu durumda 5525 prim günü tamamlayıp 52 yaşınızın dolacağı 01.03.2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.
01 Ocak 2001 sigorta başlangıç tarihim var. 01.12.1969 doğumluyum. Halen 1280 gün ödenmiş prim güne sahibim, emeklilik şartlarım ne olabilir? Askerlik başlangıç Ağustos 1989. O. GÜL
İşe başlangıcınıza göre 7000 prim gün ve 60 yaşa tabisiniz. Ancak askerliği borçlanırsanız (18 ay) 25 yıl, 58 yaş ve 5975 prim gün şartlarına tabi olabilirsiniz. Bu durumda 5975 prim günü tamamlayıp 01.12.2027 tarihinde emekli olabilirsiniz.
15.10.1970 doğumluyum. Sigorta girişim 01.02.1993, askerliğimi 1990 yılında 18 ay olarak yaptım. Askerliği borçlanırsam ne zaman emekli olurum? İbrahim B.
25 yıl, 54 yaş ve 5675 prim gün şartlarına tabisiniz. Prim gün sayınızı tamamlayarak 54 yaşınızın dolacağı 15.10.2024 tarihinde emekli olursunuz.
Ancak 2.5 aylık askerlik borçlanarak 53 yaşınızın dolacağı 15.10.2023 tarihinde yani tam bir yıl önce emekli olabilirsiniz.
Askerliğin 2.5 ayını da ödeseniz bir yıl kazanırsınız, hepsini de ödeseniz bir yıl kazanırsınız.