Sigortalı olarak çalışan vatandaşların emekliliğe hak kazanabilmeleri için yaş, sigorta prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının her birini eksiksiz taşıması gerekir. Günümüzde ise emekli olmak gittikçe zorlaşmaktadır. Hem yaş şartı yükseldi hem de ödenmesi gereken prim gün sayısı... Ancak bazı durumlarda yaştan dolayı erken emeklilik imkanı var. Nasıl mı? İşte son dakika haberleri ve detaylar takvim.com.tr'de
ÖDEYEMEYEN BEKLESİN
12.5 yılla emekli olabilmek için sigortalının 60 yaşmı tamamlamış, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prim sahip olması gerekiyor.
Bu durumdaki erkek sigortalılar yaşlılıktan kısmi emekli olabiliyor. Genelde 8 Eylül 1999'dan önce işe başlayanlar erken emeklilik hakkına sahipken, bu tarihten sonra işe başlayanlara da yaş durumuna göre emeklilik kapısı açılabiliyor. Yani çalışıp prim ödemeyenler yaşı gelince 4500 günlük primleriyle emekli olabilirler.
KADINLARA DA VAR
9 Eylül 1999 günü ile 30 Nisan 2008 günü arasında işe giren bayanların kısmi emeklilik şartlarıyla yani 4500 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamış olması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün sayısına ulaşması gerekiyor. Özetlersek, erkeklerin 60 yaşını, kadınlar ise 58 yaşını doldurması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prim ödemek şartlarıyla kısmi emekli olabilecekler.
BUGÜNE YAKLAŞTIKÇA EMEKLİLİK ZORLAŞIYOR
1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar için ise tam emeklilikte prim gün sayısı 7200'e yani 20 yıla çıkıyor. Tam emeklilikte ilk defa 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra sigortalı olan erkekler için emeklilik yaşı 2036'ya kadar 60, 2044 yılında ise 65'e ulaşıyor. Kadınlar için emeklilik yaşı 2036 yılına kadar 58, 2048'de de 65'e çıkıyor. Kısmi emeklilik için gereken prim de Mayıs 2008'den sonra 5400 güne yükseliyor. Burada 25 yıllık sigorta şartı da devreye giriyor. Yani 15 yıl aralıksız sigortalı çalışmak emeklilik primi için yetiyor. Ama ilk sigortaya girilen tarihten sonra 25 yılın geçmesi gerekiyor.
EMEKLİ OLMAK İSTEYENLERE TOPLU İADE
Sigortalı olarak çalışan vatandaşların emekliliğe hak kazanabilmeleri için yaş, sigorta prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının her birini eksiksiz taşıması gerekir. Emeklilik yaşı gelmesine rağmen emekliliğe hak kazanamayan pek çok kişi bugüne kadar ödediği primlere ne olacağını kara kara düşünüyor. Yıllarca çalışıp emeğinin bir kısmının maaştan prim olarak kesilen ama emeklilik hayaline kavuşamayanların ortak düşüncesi olan bu soruna Sosyal Güvenlik Kurumundan yanıt geldi. Sosyal Güvenlik Kurumunun açıklamasına göre emekliliğe hak kazanamayanlara ödedikleri primler toplu olarak iade edilecek.
Sigortalı bir işte çalışan pek çok kişinin hayali emekli olmaktır. Emekli olabilmek için gerekli şartları eksiksiz tamamlamış olmak gerekir. Emekliliğe hak kazanabilmek için yaş, sigortalılık süresi ve sigorta prim günü şartlarının hepsinin eksiksiz yerine getirilmiş olması gerekir.
Aynı zamanda yaş ve sigortalılık süresini dolduran vatandaşların prim ödemelerini yapabilmeleri için vatandaşlara hizmet borçlanması yapabilme hakkı sunulmuştur. Hizmet borçlanması kadınlar için doğum, erkekler için askerlik ve yurt dışında çalışan vatandaşlar için de yurt dışı borçlanma hakkı sunuluyor.
Prim ödemesi nasıl toplu geri alınır? Emekliliğe hak kazanamayan pek çok kişi, hizmet borçlanması ile de emekliliğe hak kazanamıyorsa vatandaşlara ödedikleri primleri toplu olarak geri alma hakkı sunuluyor. Toplu prim iadesi almak isteyen vatandaşların resmî olarak başvuruda bulunması gerekir.
Prim iadesi almak üzere başvuruda bulunacak olan kişilerin SGK'ya bağlı olarak hizmet akdine bağlı 4A veya kendi hesabına ya da ismine bağlı 4B sigortalılık statüsünde çalışmıyor olması gerekir.
4A, 4B ve 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 4C kollarından birinde çalışan kişilerin emeklilik için gerekli olan yaş ve hizmet sürelerinin tamamlanmış olması gerekir. Bu hizmet süresi kadınlar için 20 yıl, erkekler için de 25 yıl olarak belirlenmiştir.
Birden fazla işte çalışan kişilerin atına yapılan toplam prim ödemelerinin asgari ücretin 7.5 katında olması halinde aradaki farkın iade edilir. Tavan olarak belirlenen tutarı aşan kişilerin primlerini geri alabilmeleri için 10 yok içinde başvuruların yapılması gerekir.
Toplu ödeme geri alma başvurusu nasıl yapılır? Sosyal Güvenlik Kurumundan toplu prim ödemesini alabilmek için resmî bir başvuru yapılması gerekir.
Başvuru yapılmadığı durumda ödeme yapılması mümkün değildir. Kişiler prim ödemelerini alabilmek için ikametlerinin bulunduğu Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüklerine ya da Sosyal Güvenlik Kurumu ilçe merkezlerine dilekçe yazarak başvuruda bulunmaları gerekir.
Ödeme alan vatandaşların emekliliğe hak kazanması için ödeme aldıkları prim miktarı kadar yeniden yatırmaları durumunda emekli olmaya hak kazanırlar.
Bu sayede pek çok kişi emekli olamasa bile ödediği primleri toplu olarak alma ve bir açığını kapatma imkanı da buluyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
■ 1979 doğumluyum. 07.07.1995 girişliyim. 2500 günüm var. 5...780126 Nolu SMS
İşe başlangıcınıza göre 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz.
55 yaşınızın dolacağı 07.07.2034 tarihine kadar 5750 günü tamamlayıp emekli olursunuz.
■ İşe giriş 12.04.2005, yüzde 43 engelliyim. 4255 gün primim var. A.Ş.
İşe girişinize göre 20 yıl ve 4400 prim gün şartlarına tabisiniz. 145 gün daha prim ödemeniz halinde prim gün sayınız tamamlanacak ancak 20 yıl şartınız 2025'te dolacağından emekli olacağınız tarih 12.04.2025 olacaktır.
■ Doğum tarihim 1973, 19 ay askerlik yaptım. Sigorta başlangıcım 01.03.1997, 5000 günüm var. Ş. KARA
İşe başlama tarihinize göre 25 yıl, 56 yaş ve 5825 prim gün şartlarına tabisiniz. 16 ay askerlik borçlanıp öderseniz 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabi olabilirsiniz. 55 yaşınız 2028'de dolacağından, emekli olacağınız tarih 2028 yılı olacaktır.
Prim gün sayınızı tamamlayarak doğum tarihinizin gün ve ayına göre 2028'de emekli olabilirsiniz. Askerliği borçlanmazsanız 2029'da emekli olursunuz.
■ 01.04.1987 girişim, ne zaman emekli olurum? K.Y.
1987'de işe girmiş olanlar SSK'dan 25 yıl, 50 yaş ve 5375 prim gün şartlarına tabidir. Emekli olup kendilerine aylık bağlanması için bu 3 şartın oluşması gerekir. Ayrıca askerliği 1987'den önce yapmışlarsa askerlik borçlanıp 25 yıl, 49 yaş ve 5300 prim gün şartlarına tabi olabilirler.
■ Doğum tarihim 10 Şubat 1972, işe başlama tarihim 1 Temmuz 1994. 3 ay çalıştım. Tekrar çalışmaya 1999'da başladım. Askerliği 1992'de yaptım.
6000 güne yakın primim var. Halen özel sektörde çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Telat A.
Emekliliğinizi 1994 yılındaki ilk işe başlangıcınıza göre hesaplayacağız.
Bu girişe göre, 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz. 25 yıl ve 5750 prim gün şartlarınız tamamlanmış ancak 55 yaşınız 2027 yılında dolacak.
Bu durumda emekli olacağınız tarih 10 Şubat 2027 olacaktır. Ancak askerliğin 1.5 ayını borçlanıp öderseniz 54 yaşa tabi olursunuz. Bu durumda 10 Şubat 2026 tarihinde emekli olabilirsiniz.
■ 01.12.1979 doğumluyum, Bağ-Kur başlangıcım 01.05.2003 ve aralıksız yatırıyorum. Daha ne kadar yatırmam gerek? Ç. KOÇ
İşe girişinize göre Bağ-Kur'dan 9000 prim gün ve 60 yaş ile tam, 5400 prim gün ve 62 yaş ile de kısmi (yaştan) emeklilik şartlarına tabisiniz. Son 3.5 yıl SSK'lı çalışmak kaydı ile SSK'dan, 25 yıl, 60 yaş ve 4500 prim gün ile kısmi, 60 yaş ve 7000 gün ile tam emeklilik şartlarına tabisiniz.
