"TÜM TARAFLARLA İŞ BİRLİĞİ HALİNDE OLACAĞIZ"
Elvan, vergi politikalarının belirlenmesi, gerekli düzenlemelerin yapılması ve vergi uygulamalarında başta sivil toplum kuruluşları olmak üzere ilgili tüm taraflarla iş birliği halinde olacaklarını vurgulayarak, şunları kaydetti: "Bir yandan salgınla mücadele ederken diğer yandan ülkemizin büyüme potansiyeline ve istihdama katkı sağlayacak yatırımları artırmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda 2021 yılında, altyapıya yönelik kamu yatırımları vasıtasıyla özel sektörün yenilikçi ve üretken yatırımlarına önemli katkı sağlanacaktır. Nitekim bir önceki yıl sermaye giderlerine bütçemizden 56,6 milyar lira ayırmışken bu yıl söz konusu rakamı yüzde 83 artışla 103,7 milyar lira seviyelerine taşıyoruz. Hem yerli hem de uluslararası girişimciler açısından yatırım ortamının iyileştirilmesi, kamu gider ve gelirlerinin kalitesinin yükseltilmesi konusunda yapısal reformları da hayata geçireceğiz. Yatırım ödeneklerinde artırılan kaynaklar başta demiryolu, sulama, eğitim, sağlık, Ar-Ge ve OSB yatırımları olmak üzere üretimi, verimliliği ve istihdamı destekleyecek sabit sermaye yatırımları için kullanılacaktır. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, sağlıktan eğitime, tarımdan sanayiye, güvenlikten ulaştırmaya kadar her alanda devletimizi ve ekonomimizi güçlendirecek, vatandaşlarımızın refahını artıracak yatırımları birer birer hayata geçirmeye devam edeceğiz."
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan şeffaf, öngörülebilir ve istikrarlı bir biçimde uygulayacakları ekonomi politikalarıyla ülke risk priminin azaltılmasını sağlayacaklarını söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kuruluşların 2021 yılı bütçesini sunan Elvan, ekonominin güçlü yanlarından biri olan düşük kamu borç stoku oranının yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde kamu maliyesine katkı sağladığını ifade etti.
AB normlarına göre hesaplanan genel yönetim borç stokunun GSYH'ye oranının 2020 yılı ikinci çeyrekte yüzde 39,4 seviyesine gerileyerek Maastricht kriterlerinin ve AB ortalamasının oldukça altında kaldığını dile getiren Elvan, AB tanımlı genel yönetim borç stokunun faiz, kur ve likidite risklerine karşı olan duyarlılığını önemli ölçüde azalttıklarını, bu duyarlılığı ölçmek amacıyla yaptıkları analizlerin borç yapısının sağlamlığına işaret ettiğini belirtti.
Elvan, Kovid-19 salgını sürecinde mükelleflerin yanında olduklarının altını çizerek, başta yeme-içme, eğitim, konaklama, ulaştırma, sinema, tiyatro ve müze hizmetleri olmak üzere birçok alanda sektörel Katma Değer Vergisi indirimlerinin hayata geçirildiğini anımsattı. Elvan, bu doğrultuda vergi ve prim ödemelerinde erteleme yaptıklarını anlatarak "Salgının ekonomideki olumsuz etkilerini gidermek amacıyla 29,4 milyar lira vergi ödemesi ile 40 milyar liralık sosyal güvenlik prim ödemesini erteledik." dedi.
Salgın sürecinde İnteraktif Vergi Dairesi uygulamasının öneminin daha da iyi hissedildiğini vurgulayan Elvan, 194 farklı hizmetin elektronik ortam üzerinden mükelleflere sunulduğunu söyledi.
"BORÇLANMA MALİYETLERİNİ AŞAĞI ÇEKTİK"
Lütfi Elvan, borçlanma maliyetlerini de aşağı çektiklerini dile getirerek, pandemi sebebiyle yaşanabilecek muhtemel risklerin bertaraf edilebilmesini teminen Hazine nakit rezerv düzeyinin yüksek tutulması amacıyla da ilave finansman ihtiyacının doğduğunu belirtti. Bu kapsamda bu yıl Ocak-Ekim döneminde yapılan net borçlanmanın 244,5 milyar lira olarak gerçekleştiğini ifade eden Elvan, 16 Ekim'de 308,2 milyar lira olarak tespit edilen yeni borçlanma limitinin oldukça altında bir net borçlanma ile yılın kapatılacağını bildirdi.
Salgın sürecinin yarattığı belirsizlikler ve finansman ihtiyacı artışına rağmen 2020 yılı içerisinde sabit getirili iç borçlanmanın yıllık bileşik maliyetinin ciddi miktarda azalarak tek haneli seviyelere indiğine dikkati çeken Elvan, "2019 yılında yüzde 18,3 olan sabit getirili iç borçlanmanın ortalama maliyeti Ocak-Ekim 2020 döneminde yüzde 10,1 olarak gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, 2019 yılında 30,1 ay olan iç borçlanmanın ortalama vadesi Ocak-Ekim 2020 döneminde 32,1 ay olmuştur." diye konuştu.
Elvan, Hazine garantili kredilerden üstlenim oranının düşük seviyelerde seyrettiğini ifade ederek, "2002 yılında bu oran yüzde 51,9 iken 2020 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yüzde 3,1 seviyesine düşmüştür." bilgisini verdi.
"6,5 MİLYAR DOLAR TUTARINDA DIŞ FİNANSMAN SAĞLANDI"
Bakan Elvan, Hazine Finansman Programı çerçevesinde uluslararası sermaye piyasalarından 6,5 milyar dolar tutarında dış finansman sağlandığına işaret ederek 2020 yılında uluslararası sermaye piyasalarında gerçekleştirdikleri borçlanma işlemlerine uluslararası yatırımcıların yoğun ilgi gösterdiğini vurguladı.
Özellikle şubat ayında gerçekleştirilen 4 milyar dolar tutarındaki 5 ve 10 yıl vadeli çift dilim ihracın, uluslararası sermaye piyasalarında Türkiye tarafından tek seferde gerçekleştirilen en yüksek tutarlı ihraç olma özelliğini taşıdığını hatırlatan Elvan, ekimde gerçekleştirilen ihraçta ise salgın döneminde oluşan "riskten kaçınma" eğilimine rağmen 300'ün üzerinde yatırımcının, ihraç tutarının 3 katına yakın talep gösterdiğini belirtti.
Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, şeffaf, öngörülebilir ve istikrarlı bir biçimde uygulayacakları ekonomi politikalarıyla ülke risk priminin azaltılmasını sağlayacaklarının altını çizerek, "Yurt dışı borçlanmada maliyeti düşürüp daha uzun vadeli tahvil ihraçlarıyla toplam vade yapısını güçlendireceğiz ve ülkemizin düşük borç stokunun yanına vade uzamasını da ekleyerek daha kaliteli ve güçlü bir borç profiline ulaşacağız." değerlendirmesinde bulundu.
GİRİŞİMCİLİK EKOSİSTEMİNE KAYNAK
Elvan, girişimcilik ekosistemini yeni finansman araçları ve yöntemlerle desteklediklerini aktararak sözlerini şöyle sürdürdü: "Finansmana erişimde sıkıntı yaşayan çekirdek, başlangıç ve erken aşama şirketler için yeni finansal araçlar sunuyoruz. Melek yatırımcılık sistemini, fonlara kaynak aktarım mekanizmasını ve girişim sermayesi fonlarına doğrudan kaynak aktarım mekanizmalarını yürütüyoruz. Girişim sermayesi fonlarına doğrudan kaynak aktarımı kapsamında 2023 yılının sonuna kadar 2 milyar lira tutarında kaynak taahhüdünde bulunmayı hedefliyoruz. Bu bağlamda, ilk çalışmamız olan TECHINVESTR Programı'nı tamamladık ve 5 girişim sermayesi fonuna yaklaşık 300 milyon lira taahhütte bulunduk."
"KATILIM SİGORTACILIĞINI YAYGINLAŞTIRACAĞIZ"
Katılım bankacılığını geliştirmeye devam ettiklerini anlatan Elvan, iyi uygulama örnekleri ve uluslararası kabul gören faizsiz finans ilkeleri çerçevesinde, sektörün ihtiyaçlarını ve katılımcıların hassasiyetlerini dikkate alarak katılım finans bankacılığını geliştirmeye devam edeceklerini, katılım sigortacılığını yaygınlaştıracaklarını söyledi.
Sigortacılık ve özel emeklilik sektörünü geliştirmeye devam ettiklerini belirten Elvan, Türk sigortacılık sektörünü daha rekabetçi bir yapıya kavuşturmak amacıyla kamu sigorta ve emeklilik şirketlerini Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik çatısı altında birleştirdiklerini hatırlattı. Lütfi Elvan, reasürans alanının daha etkin yürütülmesi amacıyla kurulan Türkiye Reasürans AŞ'ye Türkiye içinde kurulan sigorta ve reasürans havuzlarının idaresi verilerek, risk yönetiminde etkinliğin artırılması çalışmalarını başlattıklarını kaydetti.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, gelecek dönemde küresel salgının etkilerinin azalacağı ve yeni fırsatların oluştuğu bir toparlanma dönemine girileceğini belirterek, "Bu süreçte fiyat istikrarını sağlayacak, mali disiplini koruyacak, para ve maliye politikalarında eşgüdümü artıracak, yatırım ortamını iyileştirecek, üretim odaklı gelir oluşturma potansiyelimizi yükseltirken salgının olumsuz etkilerini giderecek ekonomik ve sosyal dönüşüm programlarını da hayata geçireceğiz." ifadelerini kullandı.
Elvan, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kuruluşların 2021 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yaptı.
Çiftçi ve esnaf desteklerinin devam ettiğini ifade eden Elvan, düşük faizli kredi desteğinin 2020 yılı Eylül ayı itibarıyla Ziraat Bankasınca 58,2 milyar lira, Tarım Kredi Kooperatiflerince 3,5 milyar lira olmak üzere toplam 61,7 milyar liralık bakiyeye ve 840 bin çiftçiye ulaştığını belirtti.
Elvan, salgın dolayısıyla zarar gören tarımsal üreticilerin mayıs ve haziran aylarına denk gelen ve 6 milyar lirayı bulan taksitlerinin faizsiz 6 aylığına ertelendiğini ifade ederek, "Çiftçilerimize yönelik destek tutarlarının salgın nedeniyle kredi ertelemelerine ve kullandırımlarına bağlı olarak 2020 yılı sonunda 4,6 milyar liraya ulaşması beklenmektedir. Bu amaçla 2021 yılı bütçesinde 5,5 milyar lira ödenek öngörülmektedir." diye konuştu.
Halk Bankasınca esnaf ve sanatkarlara 2002 yılında kullandırılan kredi bakiyesinin150 milyon lira olduğunu belirten Elvan, "2020 yılı Eylül itibarıyla 67 milyar liraya, bu kredilerden faydalanan esnaf sayısı ise 64 binden 1,5 milyona ulaştı." dedi.
"ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARINA DEVAM EDİYORUZ"
Elvan, Bakanlık olarak ekonomide etkinlik ve verimlilik artışı temelinde etkin bir piyasa mekanizması oluşturulması amacıyla özelleştirme uygulamalarına devam ettiklerine dikkati çekti.
Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından uluslararası standartlara uygun, kullanıcı odaklı ve sürdürülebilir bir istatistik sistemi kurma yönünde atılan adımların süratle güçlendirileceğini ve geliştirileceğini bildiren Elvan, TÜİK'in AB uyum ve entegrasyon sürecine uygun olarak istatistik kurumlarının bilimsel ve teknik bağımsızlığı ilkesine olumlu yönde katkı sağlayacak şekilde yeniden teşkilatlandırıldığını ve Kurum bünyesindeki idari fonksiyonların daha etkin hale getirildiğini belirtti.
Elvan, Devlet Malzeme Ofisinin de ülke kalkınmasında ihtiyaç duyulan sürdürülebilir kamu alım politikalarını destekleyen uluslararası ölçekte bir merkezi satın alma kurumuna dönüşümünü amaçladıklarını söyledi.
"BÜTÇE GELİR PERFORMANSININ ARTMASI BEKLENİYOR"
Bakan Elvan, Bakanlık olarak Sayıştay denetim raporlarına hassasiyetle yaklaştıklarına, bulgular için gerekli çalışmaları yürüttüklerine işaret ederek, "Hazine ve Maliye Bakanlığınca kamu mali yönetimi ve kontrol sisteminin işleyişini olumsuz yönde etkileyen hususların tespiti ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak amacıyla Sayıştay tarafından düzenlenen tüm raporlar, Bakanlığımız bünyesinde detaylı olarak incelenmekte, uygulama hataları, mevzuat eksiklikleri ve sistemsel sorunlar tespit edilerek eğitim faaliyeti, mevzuat değişikliği, yazılım güncelleme ve iyileştirme ile iç kontrol ve iç denetim alanında gerekli çalışmalar yapılmaktadır." dedi.
Gelecek yıl salgın sürecinin ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik alınan tedbirlerin kademeli gevşetilmesi ve ekonomik faaliyetlerde yaşanan iyileşmeye bağlı olarak bütçe gelir performansının artmasını beklediklerini belirten Elvan, şunları kaydetti: "Bu kapsamda, merkezi yönetim bütçe gelirlerinin bir önceki yıla göre yüzde 13,2 oranında artışla 1,1 trilyon lira, vergi gelirlerinin yüzde 16,7 oranında artarak 922,7 milyar lira, vergi dışı gelirlerin ise yüzde 2,2 oranında azalarak 178,4 milyar lira olması tahmin edilmektedir. Önümüzdeki dönemde küresel salgının etkilerinin azalacağı ve yeni fırsatların oluştuğu bir toparlanma dönemine gireceğiz. Bu süreçte, fiyat istikrarını sağlayacak, mali disiplini koruyacak, para ve maliye politikalarında eşgüdümü artıracak, yatırım ortamını iyileştirecek, üretim odaklı gelir oluşturma potansiyelimizi yükseltirken salgının olumsuz etkilerini giderecek ekonomik ve sosyal dönüşüm programlarını da hayata geçireceğiz. Politikalarımızın hazırlık ve uygulama süreçlerinde ilgili tüm tarafların katkılarına önem verecek, istişareye dayalı katılımcı bir anlayışla hareket edeceğiz."
