Neler etkiliyor?
Yazı dizimizdeki tablodan yararlanarak kendi emeklilik tarihinizi bulmanız mümkün. Ancak bu tablodaki bilgiler dışında doğum borçlanması, askerlik borçlanması, malullük ve yıpranma payı gibi bazı hususlar emeklilik tarihini etkiliyor. Bu nedenle emeklilik yaşı ve emeklilik tarihini kişilerin kendi bilgileri üzerinden hesaplamakta fayda var. Bunun için de SGK'nın internet üzerinden çalışan bir uygulaması size yardımcı olabilir. Bu uygulama ile erken yaşlanma, malullük, askerlik borçlanması ve birkaç sigorta kurumuna bağlı geçirilen süreler gibi tüm detaylar girilerek emekli olunacak tarih hesaplanabiliyor: http://uyg.sgk.gov.tr/nezaman/
Prim ödenen son 7 yıl nereden emekli olunacağını belirler
Emeklilikte, aylığı bağlayıp ödeyecek kurumun belirlenmesinde, sigortalıların emeklilik tarihinden geriye doğru prim veya kesenek ödenerek geçen son 7 yıllık fiili hizmet (360 x 7 = 2520 gün) süresi esas alınıyor.
Başka bir anlatımla, sigortalının son 7 yıllık fiili hizmet süresi içerisinde en fazla hangi kurumda hizmeti varsa, yani sigortalının son 7 yıllık fiili hizmet süresinin yarısından bir gün fazlası olan 1261 prim ödeme günü hangi kurumda geçmişse o kurumdan emekli olunuyor. Eğer son 7 yılda hizmet süresi eşit ise sigortalının bağlı olduğu son kurumca yaşlılık - emeklilik - aylığı bağlanıyor.
Örneğin, sigortalının hem SSK hem Bağ - Kur statüsünde prim ödemesi varsa, son yedi yıllık fiili prim ödeme süresi içinde en fazla SSK statüsünden prim ödemişse SSK statüsünden, en fazla Bağ - Kur statüsünden prim ödemesi varsa Bağ - Kur statüsünden emekli aylığı bağlanıyor. Primleri eşit ise son sigortalılığı hangi statüde ise o statüden emekli aylığı bağlanıyor.
Son yedi yıl, sigortalılık süresi veya yaş şartının yerine getirildiği tarihten geriye doğru yedi yıl değil, son prim ödeme tarihinden geriye doğru fiilen prim ödenen yedi yıldır. Diğer bir deyişle, toplam prim gün sayısının son 2520 günüdür. Bu konu çalışanlar tarafından bilinmediği için, emeklilik döneminde kötü sürprizlerle karşılaşanlar olabiliyor. Bu nedenle konunun tüm çalışanlarca, özellikle emeklilik tarihi yaklaşanlar bakımından bilinmesinde fayda var.
Yaştan emeklilik nasıl gerçekleşir?
SSK şartlarından emeklilikte yaş haddiyle emekli olma koşulları şu şekilde sıralanır: Sigorta başlangıç tarihi, prim sayısı ve kişinin belli bir yaşı tamamlaması. Bu üç koşul bir araya geldiğinde emekli olabilirsiniz.
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 5060 arasında değişen yaşı doldurduğunda yaş haddinden emekli olabilir.
8 Eylül 1999 - 1 Mayıs 2008 arası sigortalı olanlar 25 yıl sigorta, 4500 gün prim ve kadın ise 58, erkek ise 60 yaş şartını birlikte sağladıkları tarihte emekli olabiliyor.
1 Mayıs 2008'den sonra sigortalı olanlar ise primini 1 Ocak 2036'ya kadar 5400 güne tamamlaması şartıyla, 63 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabiliyor. 5400 gün koşulu da bir kademeye tabi ve 4600 günden başlayan kademe her yıl için 100 gün artışla 5400 günde sabitleniyor. Bu yolla SSK ve Bağ-Kur sigortalıları da aynı prim gününe tabi tutuluyor.
Bağ-Kur'da nasıl?
Bağ -Kur şartlarından emeklilikte yaş haddiyle emekli olma koşulları şu şekilde sıralanır:
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar 15 tam yıl sigorta yani 5400 gün prim ve 5068 arasında değişen yaşı doldurduğunda yaş haddinden emekli olabilir.
8 Eylül 1999 - 1 Mayıs 2008 arası sigortalı olanlar 15 tam yıl sigorta/5400 gün prim ve kadın ise 60, erkek ise 62 arasında değişen yaşı doldurduğunda yaş haddinden emekli olabilir.
1 Mayıs 2008'den sonra sigortalı olanlar ise primini 1 Ocak 2036'ya kadar 5400 güne tamamlaması şartıyla, kadın ise 61, erkek ise 63 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabiliyor.
