Ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) Ekim ayındaki 53.9 düzeyinden, Kasım ayında 51.4'e geriledi. Eşik değer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, manşet PMI Kasım'da 51.4'e düşmekle birlikte faaliyet koşullarının iyileştiği yönünde sinyal vermeye devam etti.
IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, İSO Türkiye İmalat PMI anket verilerini şöyle değerlendirdi:
- Covid-19 salgınının yeniden hızlanması, kasımda Türk imalat sektörünün hızını kesti ve talepte zayıflamaya yol açtı.
- Bununla birlikte, salgının yol açtığı aksamadan hızlı bir şekilde çıkabildiğini daha önce göstermiş olan sektörde firmaların geleceğe yönelik güveninin yeni işe alımları sürdürmeye yetecek düzeyde olduğu gözlendi.
- Enflasyon cephesinde de bazı olumlu işaretler dikkat çekti. Girdi maliyetleri ve nihai ürün fiyatlarındaki artış hızları ekim ayına göre hafif gerileme kaydetti.
-Türk lirasının son dönemde kayıplarının bir bölümünü geri almasına bağlı olarak, önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da yavaşladığını görebiliriz.
İSO açıklamasında, endeksin Covid-19 kaynaklı daralmanın ardından Haziran'da başlayan toparlanma döneminin en düşük düzeyine indiğine işaret edilerek, "Türkiye'deki Covid-19 vaka sayılarının artmasının müşteri talebini ve üretim süreçlerini olumsuz etkilemesi, firmaların kasımda karşılaştığı temel zorluk oldu. Bunun sonucunda yeni siparişler ve üretim yavaşladı. Yeni ihracat siparişlerinin de ivme kaybettiği gözlendi" denildi ve şu konuların altı çizildi:
- Yine de bu üç göstergede kaydedilen zayıflama, 2020 başlarındaki ilk pandemi dalgasının tepe noktasına göre çok daha ılımlı düzeyde gerçekleşti.
- Anketin görece olumlu gelişmesi ise iş hacimlerinin geçen aylarda gösterdiği güçlü toparlanmaya bağlı olarak firmaların istihdam düzeylerini artırmaya devam etmesi oldu.
- İstihdamda artış trendi altı aya ulaştı ve güçlü seyrini korudu. Çalışan sayılarındaki yükseliş ve yeni siparişlerdeki yavaşlama, firmaların birikmiş işlerini azaltmaya devam edebilmesini sağladı.
- Covid-19 salgını, tedarik zincirleri üzerinde giderek daha ciddi etki yarattı ve Kasım ayında teslimat sürelerindeki artış, anket geçmişinin üçüncü en yüksek düzeyinde gerçekleşti.
- Bu durum girdi stoklarının gerilemesine katkı yaptı. Benzer şekilde, üretim gereksinimlerindeki düşüşe bağlı olarak satın alma faaliyetleri de hafif bir azalma gösterdi.
- Türk lirasının yakın dönemde ABD doları karşısında gösterdiği değer kaybı, hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatlarındaki keskin artışların sürmesinde belirleyici oldu. Bununla birlikte, her ikisinde de enflasyon oranları Ekim ayına göre hafif düşüş sergiledi.
