Turunçgiller, bu sezon pahalılıkta birbirleriyle yarışıyor. Vatandaş, portakal ve mandalinayı mevsiminde pahalı tüketiyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun dün açıkladığı enflasyon verilerine göre, Ocak ayının zam şampiyonu mandalina oldu. Mandalinada yüzde 26.77'lik artış yaşandı.
Kış mevsiminin bu gözde meyvesi, marketlerde 8 lirayı gördü. Kış mevsiminin bir başka rekortmeni de portakal oldu. Bu üründe üretici-market farkı yüzde 350'yi buldu.
Üreticiden tüketiciye kadar 7 kere el değiştiren ürün, 5 ayrı yerde zam görüp her seferinde komisyon ve kârlarla yeniden fiyatlandı. Tarladan 2 liradan çıkan portakal, 9 liraya markete ulaştı.
DÜŞÜK GRAMAJA AĞIR CEZA
Başta gıda olmak üzere temel tüketim, kozmetik ve temizlik ürünlerinde gramaj oyununa karşı önemli bir adım atıldı. Ticaret Bakanlığı, gramaj hilesi olarak bilinen yanıltıcı ambalaj uygulamalarını, 'aldatıcı ticari uygulama' kapsamına aldı. Gramajı azaltma yoluyla tüketicileri mağdur eden gizli zam uygulamalarına 114 bin 326 liraya varan idari para cezası verilecek.
GİZLİ ZAMLARA KARŞI DÜN ÖNEMLİ BİR ADIM ATILDI
Gıdada fahiş fiyatlara dur demek için ardı ardına denetimler yapılırken tereyağından kaşara birçok üründeki "gizli zamlar" da takibe alındı. Örneğin, 700 gramlık kaşar peyniri 35-36 lira seviyelerinde satılırken şimdi ise 600 gramlık aynı ürün 44-45 lira bandında satılıyor. Ticaret Bakanlığı'nın Alo 175 hattına gramaj oyunlarına ilişkin çok sayıda şikayet geldi. Yapılan incelemelerde, birçok paketli üründe daha ucuz algısı oluşturmak için gramaj oyunlarına başvurulduğu tespit edildi.
Tespitlere göre, normalde 500 gram, 1 kilogram veya 5 kilogram olarak satılan ürünler, küsuratlı gramajlarda satıldığında tüketicinin kafası karışıyor, farklı markalardaki aynı ürünü kıyas yapma imkânı kalmıyor. Gizli zamlara karşı dün önemli bir adım atıldı. Gramaj hilesi "aldatıcı ticari uygulama" kapsamına alındı. Karar özellikle gıda ve temel tüketim ürünlerinde gramajı azaltma yoluyla tüketicileri mağdur eden gizli zam uygulamalarının önüne geçecek.
TÜKETİCİ KANDIRILIYOR
Yönetmelikle gıda, temel tüketim, kozmetik ve temizlik ürünlerinde yapılan gramaj oyunlarına idari para cezası uygulanacak. Pekcan, tüketicilerin benzer ambalajla satışa sunulan ürünlerdeki gramaj azaltılmasını fark edemediğini, böylelikle ürünlerin fiyatlarında zımni artış yapıldığını söyledi. Vatandaşa sunulan bir malın birim fiyatını farklılaştıracak şekilde adet, uzunluk, ağırlık, alan, hacim ölçüleri ve benzeri unsurlarından birinde yanıltıcı ambalajlamalar aldatıcı uygulama sayılacak. Gram oyununa karşı Ticaret Bakanlığı teftiş ekibi, il ticaret müdürlükleri ve Reklam Kurulu eş zamanlı denetim yürüyor. Reklam Kurulu'nca yürütülen incelemelerde 303 firma hakkında 13.3 milyon lira idari para cezası uygulanmıştı.
GIDANIN SEPETTE AĞIRLIĞI ARTTI
Değışen koşullara hızla adapte olmak için Fiyat İstatistikleri Danışma Kurulu'nu oluşturan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şeffaflık ve güvenilirlilik adına önemli bir adım daha attı. Enflasyon sepetinde gıdanın ağırlığı artarken, değişen tüketim alışkanlıkları da sepete yansıtıldı. Gıdanın ağırlığı yüzde 22.77'den 25.94'e yükseltildi. Salgın döneminde önemi artan sağlığın ağırlığı yüzde 3.25'e çıkarıldı. Cerrahi maskeler, turşu ve sweatshirt (kadın için) sepete girerken, sepetten çıkan maddeler tere, erik, normal buzdolabı oldu.
ÖNLEMLERDEN TAVİZ VERİLMEYECEK
Sabah'ın haberine göre, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ocakta aylık bazda yüzde 1.68 arttı. Yıllık enflasyon ise yüzde 14.97'ye çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan enflasyon rakamlarını değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, rakamların enflasyon hedefinin uzağında olduğunu söyledi. Sosyal medya hesabından açıklamada bulunan Bakan Elvan, "Enflasyon hedefine ulaşmak için önlemlerimizden asla taviz vermeyeceğiz. Tüm tarafları içine alan istişare mekanizmalarıyla hareket edeceğiz. Fiyat istikrarı olmadan kaliteli ve sürdürülebilir bir büyüme mümkün değil" değerlendirmesinde bulundu.
MERKEZ'DEN GIDA İÇİN YENİ BİRİM
Öte yandan Merkez Bankası İdare Merkezi bünyesinde Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları Analiz Müdürlüğü, Katılım Bankacılığı Müdürlüğü ve Mali Kontrol Müdürlüğü kurulmasına karar verildi. Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada, Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları Analiz Müdürlüğü'nün görev alanının, "Fiyat istikrarı açısından kritik önem arz eden gıda ve tarım ürünleri fiyatlarına dair verileri detaylı ve zamanlı olarak incelemek suretiyle erken uyarı fonksiyonu görmek, araştırma ve inceleme sonuçlarını para politikası sürecine katkı sağlayacak şekilde raporlamak" olduğu belirtildi.
