Eşel mobil nedir? Devletten vatandaşa akaryakıtta 18 milyar liralık katkı

Eşel mobil sistemiyle vatandaşa 2021 yılında 18 milyar liralık akaryakıt desteği sağlandı. Bununla birlikte akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelede 220 zanlı yakalandı. Peki eşel mobil nedir? Detaylar haberimizde...

takvim.com.tr takvim.com.tr
Giriş Tarihi :21 Temmuz 2021 , 09:01 Güncelleme Tarihi :21 Temmuz 2021 , 09:10
Eşel mobil nedir? Devletten vatandaşa akaryakıtta 18 milyar liralık katkı

İÇİNDEKİLER

Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, akaryakıttaki fiyat artışlarının önüne geçmek için uygulanan eşel mobil sistemi ile vatandaşa ciddi bir ekonomik destek sağlandığını belirterek, bu desteğin devlete maliyetinin 18 milyar lira olduğunu açıkladı. Aktaş, "Hali hazırda devletin benzinde rutinde alması gereken litrede 2 lira 52 kuruştan 67 kuruş, motorinde alması gereken litrede 2 lira 5 kuruş iken litrede 71 kuruş, LPG de ise alması gereken litrede 1 liradan hiç almayarak ciddi bir ekonomik destek sağlamaktadır" dedi.

Geçtiğimiz hafta sonu gerçekleşen sendikanın 2. Olağan Kongresi'nde güven tazeleyerek yeniden başkan seçilen Aktaş, sendikanın çalışmaları ve akaryakıt sektörüne ilişkin bir grup gazeteciye değerlendirmelerde bulundu.

KAÇAKÇILIKLA MÜCADELEDE NAMUSLULAR KAZANACAK
Kuruldukları günden bu yana kaçak ve kayıtdışı akaryakıt ile sendika olarak mücadele ettiklerini belirten Aktaş, "Örneğin, fatura kaynaklı vergi kaçakçılığının akaryakıt sektörüne verdiği zararı her fırsatta dile getirdik. Bu kaçakçılıktan elde edilen haksız kazanç ile sağlanan ucuz akaryakıt satışıyla, vergisini ödeyen basiretli bayileri piyasadan çekilmek durumunda kaldığını duyurduk.

Bu kaçakçılığın önlenmesi durumunda hazinenin kasasına girecek miktarın 2017'de 4,7 milyar lirayken 2020'de bu miktarın 27 milyar liraya çıktığını açıkladık" dedi. Aktaş şunları söyledi:

"Devletimizin bu nedenle uğradığı vergi kaybını açıklamakla da kalmayıp bu kaçakçılığın önüne geçmek için, sektörde de karşılık bulan 'akaryakıttaki yüzde 18'lik KDV oranından 17 puanlık kısmının ÖTV'ye eklenerek, akaryakıtta KDV'nin yüzde 1'e çekilmesi' sistemini geliştirdik. Hem vergisini kuruşu kuruşuna ödeyen bayilerimizin hem de devletin zarar gördüğü bu kaçakçılık türü nedeniyle güvenlik güçlerimiz harekete geçti ve bu yılın başında 220 zanlının yakalandığı vergi kaçakçılığı operasyonu 'silici' düzenlendi.

Devletin kasasından giden gelirin yerine konması için yürütülen bu mücadelede en büyük adımlardan biri de kanun değişiklikleri oldu. Getirilen ağır ceza sistemi ve yılsonunda devreye alınacak olan dağıtıcılar arası ticarette getirilen kısıtlamalar ile önümüzdeki yılbaşı itibari ile sektör nefes almaya başlayacak namusu ile iş yapan istasyoncular bu savaşın devlet ile birlikte ilk galipleri arasında olacaklar."

DEVLETTEN VATANDAŞA 18 MİLYAR LİRA DESTEK
Dünya petrol ve akaryakıt piyasalarında 2020 yılı mart nisan aylarındaki sert düşüşler sonrası 2021 yılının ilk aylarından itibaren başlayan yükseliş hareketinin sekiz ayda soluksuzca yükseliş trendine girdiğini hatırlatan Aktaş, "Petrol ve uluslararası ürün fiyatları son 15 yılın zirve rakamlarına ulaşmıştır. Bunun yanı sıra ülkemizde döviz fiyatlarındaki artışın da akaryakıt fiyatlarına yansıması kaçınılmaz hale geldi.

Bu yansımamın minimize edilmesi için devletçe getirilen koruma kalkanı olan Eşel Mobil Sistemi, LPG de 2020 yılı eylül ayından beri, motorin ve benzinde ise 2020 aralık ayından beri kesintisiz şekilde devam etmektedir.

Bu kalkanın devlete 2021 yılı maliyeti yaklaşık 18 milyar liraya dayanmıştır. Hali hazırda devletin benzinde rutinde alması gereken litrede 2 lira 52 kuruştan 67 kuruş, motorinde alması gereken litrede 2 lira 5 kuruş iken litrede 71 kuruş, LPG de ise alması gereken litrede 1 liradan hiç almayarak ciddi bir ekonomik destek sağlamaktadır.

Bu desteğin sürdürülebilmesi için 18 Mayıs 2021 de olduğu gibi bir defa daha zaruri bir ÖTV artırımına gidilebilir" dedi.

EŞEL MOBİL NEDİR?
Eşel mobil kelimesi Fransızca "échelle mobile"dir. Türkçe'ye ise "hareketli ölçek" olarak geçmiştir. Fiyat veya ücret belirmesinde hareketli bir ölçeğin kullanılmasını ifade eder. Geçmişte maaşlarda uygulanmış olan bu sistemi son dönemde akaryakıt ürünlerinde uygulanan eşel mobil sistemi ile tanıyoruz.

Benzin, motorin ve otogaz fiyatlarında uygulanan Eşel Mobil Sistemi (EMS), akaryakıt ürünlerindeki fiyat hareketlerini dengelemek veya belli bir tutarda sabitlemek amacıyla bu ürünler üzerinden alınan özel tüketim vergisinin ürünlerdeki fiyat artış ve azalışları ile ters orantılı şekilde artırılıp azaltılması şeklinde uygulanan bir sistemdir.

Örneğin benzini 7 lirada sabitlemek istiyorsunuz. Benzinin rafineri çıkış fiyatları arttı diyelim. Bu durumda benzindeki rafineri fiyat artışının pompada 7 liranın üzerine çıkmaması için ÖTV indirimi devreye giriyor. Zammı kompanse edecek kadar ÖTV indirimi ile fiyat dengeleniyor. Tersi durumda ise, yani rafineri fiyatlarının düşmesi söz konusu olduğunda, bu kez benzinin fiyatı 7 liranın altına düşmüyor rafinerideki fiyat düşüşü ÖTV artışı ile dengeleniyor. Tabi genel olarak akaryakıt fiyatlarında yön yukarı olduğu için bu uygulama maliye açısından önemli vergi kaybı anlamına geliyor.