UZAKTAN ÇALIŞMADA MESAİ UZADI
Uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla mesai süreleri de artmaya başladı. Pek çok çalışan uzaktan çalışma sürecinde mesai sürelerinin uzadığını, evden çalışmaya bağlı olarak işverenlerin iş yükünü artırmaya başladığını ifade ediyor. Yargıtay'ın hafta tatili konusundaki kararı özellikle uzaktan çalışanlar için çok önemli. Uzaktan çalışan bir işçi eğer pazartesiden cumartesiye kadar çalışmış ise pazar günü bilgisayarını açmak, maillerini kontrol etmek zorunda değildir. İşveren bu durumdaki işçiye "Bir mail gönderdim, bakıp döner misin" dediğinde işçi mailini açıp işverene dönüş sağlarsa hafta tatilini kullanmamış olur ve bu nedenle hafta tatili ücretini ileride işverenden talep edebilir hale gelir.
YARIM SAAT BİLE İŞ VEREMEZ
İşyerinde haftanın çalışılan günleri boyunca çalışan ve hafta tatiline hak kazanan işçi, tatil süresince çalışmaz ve hafta tatili ücretine hak kazanır. İşverenlerin hafta tatilinde olunan süreler içerisinde işçilere iş vermemesi çok önemlidir. Aksi taktirde işçi hafta tatilinde yarım saat bile çalıştırılmış olsa, hafta tatilini hiç kullanmamış olarak değerlendirilecektir. Bu nedenle de bu durumu ispat eden işçi hafta tatili kullanmamış olmak nedeniyle iş sözleşmesini feshedip işverenden hafta tatili ücreti talep edebilir.
FAZLA MESAİ HESAPLAMA NASIL YAPILIR?
Mesai ücretleri hesaplanırken öncelikle alınan maaşın tam halinin bilinmesi gerekir. Ardından maaşın, aylık çalışma saatine bölünerek saatlik çalışma ücreti belirlenmelidir. Gerekli olan bilgilerden bir diğeri o ayda kaç saat mesai yapıldığıdır. İşverenler veya çalışanlar sahip oldukları bu bilgileri kullanarak mesai ücretlerini kolaylıkla hesaplayabilirler.
Fazladan yapılan mesailer hangi saatlerde yapıldığı önemli değildir. Hafta sonları, resmi tatiller, işe başlamadan önce veya iş bitiminin ardından yapılan tüm çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilir. Bu nedenle hesaplanarak maaş ödemelerine yansıtılmaları gerekir.
FAZLA MESAİ ÜCRETİ NASIL HESAPLANIR?
Bazı durumlarda fazladan çalışılması işçilerle yapılan anlaşmaların dışında kalır. O saatlerde çalışacak başka birini bulmaktansa zaten çalışan kişinin fazla mesai yapması daha uygundur. Bu nedenle kişinin özel hayatından alınan zaman diliminde mesai ücreti normalden %50 oranla daha fazla ödenir.
Bir saatte alınan ücretin %50'sinin hesaplanarak saatlik ücrete eklenmesi veya saatlik ücretin 1.5 ile çarpılması fazla mesai ücretini belirler. Çalışılan fazla mesailerle belirlenen ücret yeniden çarpılır ve ana maaşa eklenir. Bu sayede alınacak maaşın yeni ücreti elde edilmiş olur.
FAZLA MESAİ ÜCRETİ HESAPLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
İş Kanunu'nda bulunan maddeler gereğince her işçi fazladan yaptığı mesaiyi alma hakkına sahiptir. Aksi durumlarda ilgili yerlere başvurarak şikayette bulunmak, hak edilen parayı talep etmek mümkündür. İşverenlere bu durumlarda gerekli yaptırımlar uygulanırken işçilerin hakkı da teslim edilir.
Kanunen bir işçinin hafta boyunca 45 saat çalışması gerekir. Bu nedenle 45 saatin üzerinde yapılan her çalışma fazla mesai olarak kabul edilir. Ödemeler de bu düzene uygun şekilde hesaplanarak yapılır. Çalışma saatlerinin başlangıcı ve bitişi firmalara göre değişiklik gösterse bile haftada 45 saat çalışılması sabittir.
Fazla mesai ücretini hesaplarken bir ayda 225 saat çalışıldığı hesap edilir. Ana maaş bu 225 saate bölündükten sonra saatlik çalışma ücreti bulunur. Ardından %50 zamlı hali hesaplanarak o saatte kazanılan tutara erişilir. %50'den daha az bir ücret ödenmesi kanunlara aykırıdır ancak daha fazlasını ödemek kurumların insiyatifindedir.
