Ülkemizde emeklilik için işe başlangıç tarihine göre belirlenen prim, yaş ve yıl şartını tamamlamak gerekiyor. Ancak bazı hallerde erkene çekme imkanı bulunuyor.
Yıpranmayla ek prim emeklilik getiriyor mu?
Çimento, cam, demir-çelik fabrikaları, yeraltı işleri, askeri görevler, emniyet başta olmak üzere 45 iş kolunda yıpranma nedeniyle erken emekli olunabiliyor. Bu mesleklerde çalışanlar için ödenen primler daha fazla kabul ediliyor ve yaş şartında indirim yapılıyor. Ağır bir meslekte çalışıyorsanız yıpranma payı ile erken emeklilik mümkün olabiliyor.
Memurlar ve işçiler için yıpranma payı nasıl hesaplanıyor?
Eylül 1999'dan önce hizmette bulunan bir kamu çalışanın yıpranma payının tamamı emeklilik süresinden düşer. Bu tarihten önce başlayan memurun yıpranma payının yarısı da emeklilik yaşından indirilir. Yıpranma payı hem emekli aylığını hem de ikramiyeleri olumlu yönde etkiler. İşçilerde de eklenen prim gün sayısının yarısı kadar süre işçinin emekli olabilmesi için doldurulması gerekli olan yaştan düşürülür. İşçinin yıpranma kapsamındaki işlerde minimum 3600 gün çalışmış olması gerekir.
Yıpranma payı fiili hizmetten sayılıyor mu?
Yıpranma payı fiili hizmetten de sayılıyor. Bu kapsamda olan mesleklerde her yıla 90 gün ek fiili hizmet artışı eklenmesi durumunda 1 yıl çalışan 15 ay çalışmış kabul ediliyor. 360 gün sayısına 60-180 gün arasında prim sayısı ekleniyor.
Sağlık sorunları nedeniyle erken emeklilik mümkün mü?
Sağlık sorunlarıyla ilgili olarak 'malulen ve engelli hakkıyla' emeklilik mümkün.
BORÇLANMA VERGİDEN İNDİRİLİR
Doğum, askerlik borçlanmasına gitmek vergi avantajı sağlar mı?
Yurt dışı borçlanma, doğum, askerlik gibi hizmet borçlanmasıyla sigorta gün sayıları artırılabilir. Bu kapsamda sigorta primlerini borçlanma yoluyla ödeyenler işyerine başvurarak ödedikleri borçlanmaya ilişkin primlerin gelir vergisinden indirilmesini talep edebilir.
HAZAL ATEŞ.