Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez açıkladı! Elektrikte iki kademeli sistemle evlere düşük fatura

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez pandeminin etkisiyle artan enerji fiyatlarını vatandaşa yansıtmamak için alınan tedbirleri anlattı. Elektrik, akaryakıt ve doğalgazda vergi ve diğer desteklerle artışların vatandaşın faturasına yansıtılmadığını söyleyen Dönmez, yeni kademeli fatura ile de çok kullanandan çok az kullanandan az ücret alınacağını belirtti.

Ekonomi gazetecileri ile bir araya gelen Dönmez, "Geçtiğimiz yıl, pandeminin etkisiyle petrolün varil fiyatı 40 dolar seviyesindeydi. Doğal gaz fiyatları bin metreküp cinsinden serbest piyasalarda 125-130 dolar civarındaydı. Kömür fiyatları da yine 40 dolarlara kadar düşmüştü. Bu sene petrol 80 dolarlara kadar çıktı. Doğal gaz çok daha ilginç bir şekilde artarak 1200-1300 dolarlara kadar çıktı. Çok kısa olmakla birlikte bazı günlerde 1500 dolarları bile buldu. Neredeyse 8-10 kat arasında bir artış var. Bu sene kömürün fiyatı eylül ayında 240-250 dolara kadar çıktı" dedi.

Bu artışların vatandaşa yansıtılmadığını belirten Dönmez şu bilgileri verdi: "Doğal gazda konutlarda 4'te 3'ünü devletimiz karşılıyor diye açıklama yaptık. Başka bir ifadeyle 100 liralık doğal gaz faturası ödüyorsa vatandaşımız 300 lirasını da devlet karşılamış demektir. Fakat aralık ayı itibariyle baktığımızda bu 1'e 4 oldu. Şu anda yüzde 80'ini karşılar durumdayız. Elektrikte de bu oran yarı yarıya gibi. Bunlar konutlar için. Bu sübvansiyonun bedeli doğal gazda 80 milyar lira civarında elektrikte de 20 milyar lira civarında gerçekleşmesini bekliyoruz."

TASARRUF DA AMAÇLANIYOR
Geçtiğimiz günlerde gündeme gelen ve yakında Meclis'te yasalaşması beklenen kademeli tarife ile ilgili de bilgi veren Bakan Dönmez, "Dar gelirli, faturaları yerine göre ödemekte zorlanan ailelere dönük biraz daha farklılaştıran bir sistem. Belli bir tüketime kadar birinci kademe, o tüketimin aşan kısmı ikinci kademe olacak şekilde bir uygulamaya geçeceğiz. Birinci kademede de sınırı da ortalama 100 metrekarelik bir evin asgari elektrik ihtiyacına göre olacak. Arkadaşlarımız bunları teknik olarak çıkarttılar. Yine Türkiye'nin ortalama hane tüketiminden hareketle bir kademe belirlenecek ve o kademeye kadar daha düşük bir birim fiyat olacak ve herkes aynı fiyattan ödeyecek. Onu aşan kısımlar varsa bir miktar daha pahalı ödenecek. Sosyal yardım anlamında 150 kilovatsaate kadar destek veriyoruz . Bu yardımlarda 2 milyon 400 bin hane faydalanıyor. Hane başı da 68 ila 137 lira arasında destekten söz ediyoruz. Bu devam edecek."

SİTELERDE TEDBİR ALINDI
Büyük sitelerde uygulanan merkezi sistemde farklı bir durum olacağını anlatan Dönmez, "Sitelerde de örneğin merkezi sistem ile ısınan bir binada 10 daire var. O zaman da birinci kademenin sınırı çarpı 10 yapılacak ve o birinci kademe olacak. Adil bir şekilde ilerleyecek" dedi.

DESTEKLERLE EN UCUZ HALE GELDİ
Akaryakıt ve doğalgazda yapılan desteklerle Türkiye'de vatandaşın en ucuz kullanıma ulaştığını belirten Bakan Fatih Dönmez, "Hollanda'da 1 litre benzin 1,96 euro. İspanya'da 1,48 euro, Almanya'da 1,66 euro. Türkiye'de 0,89. Yani 11,74 lira. Bütün ülkeler petrolü aynı fiyattan alıyor. Elektrik fiyatlarında da konut bazında Birleşik Krallık Avrupa'da en pahalı elektriği kullanan ülke. Bu ülkede 1 kilovatsaat 0,4 euro, Almanya'da 0,37 euro, Fransa'da 0,22 euro. Türkiye, Avrupa'da en ucuz elektriği kullanan 2'inci ülke. Bizde 0,06 euro. Bizden daha ucuzu ise Ukrayna. Orada da 0,053 euro. Doğal gaz fiyatlarında ise en pahalı İsveç. Bu ülkede doğal gazın metreküp fiyatı 2,47 euro. Almanya'da ise 1,31 euro. İtalya'da 1,32 euro, Yunanistan 1,08 euro, Bulgaristan 0,99 euro. Türkiye Avrupa'da en ucuz doğal gazı kullanan ülke. Ülkemizde 1 metreküp doğal gaz 0,17 euro" dedi.

Avrupa ülkelerinde enerji fiyatlarının zamlandığını işeret eden Dönmez şu bilgileri verdi: "Amsterdam'da yıl başından bu tarafa toptan elektrik fiyatı yüzde 68 artmış, Londra'da yüzde 22, Berlin yüzde 12. Gaz fiyatlarında ise daha fazla. Berlin yüzde 28 artmış, Brüksel'de yüde 29 artmış. Alış maliyetleri çok farklı olacağını sanmıyorum. Burada ülkeler oturup ne kadar destekleyeceğiz, ne kadarı vatandaşa gidecek bunun kararını vermiş oluyorlar."

YERLİ GAZ 2023'DE
Karadeniz gazıyla ilgili de bilgi veren Bakan Dönmez şunları söyledi: Geçtiğimiz ve bu yıl açıklanan keşifle birlikte biz Karadeniz Sakarya gaz sahasında 540 milyar metreküplük keşfi açıklamış olduk. İlk andan itibaren de hemen plan, proje, mühendislik çalışmalarına hız verdik. 2023'ün ilk çeyreğinde bunu sistemimize bağlamayı arzu ediyoruz. İlk yıl muhtemelen 3-4 milyar metreküp civarında bir üretimimiz olacak. 2026'da maksimum seviyesine olan 15-20 milyar metreküp yıllık üretime ulaşacağız. Bunun ülkemizin ihtiyacının yüzde 30'unu karşılamış oluyoruz. Bu da Türkiye'deki tüm konutların yaklaşık 25 yıl süreyle doğal gaz ihtiyacını karşılayabilecek seviyede. Yerli gaz sisteme girdikçe pahalı gaz sistemden çıkacak. Bizim ithal ettiğimiz fiyatların oldukça altında olacak bizim üretim maliyetlerimiz. İlk gazı bulduğumuz yerin etrafına biraz daha yoğunlaştık. Şimdi ocak-şubatta ilk bulduğumuz sahanın Güney Batı bölgesinde bir keşif amaçlı sondaj daha yapacağız. Dolasıyla da oradan da somut veriler gelir diye düşünüyoruz."

SABİT SAATTE TASARRUF VAR
Saatlerin ileri geri alınmamasının tasarruf sağladığını belirten Dönmez, "Sabit saat uygulamasıyla 2016'da bir düzenlemeye gittik. Bu süreçte elde ettiğimiz tasarruf miktarı yaklaşık 5,9 milyar lira. İstanbul Teknik Üniversite ile yapılan çalışma sonucu yıllık 1 milyar kilovatsaat civarında bir tasarruf olabileceği ortaya çıktı. Uygulamadan 2 yıl sonra aynı ekip bir daha çalıştı. Öngörülen hesapların yaklaşık yüzde 90'ının tuttuğu tespit edildi." dedi.