2019'da dünya genelinde etkisini gösteren koronavirüs salgını tedarik zincirini kırarak ekonomiyi derinden sarstı. Dünyayı vuran krizden Türk ekonomisini de etkilenirken dövizde yaşanan dalgalanmalara karşın Türkiye büyüme ve ihracat rakamlarında yukarı yönlü bir hareket izledi.
CHP'nin başını çektiği İYİ Parti, HDP, Gelecek Partisi ve Deva Partisi'nin yer aldığı muhalefet ise salgınla beraber gelen küresel ekonomik krizi görmezden gelerek her fırsatta Türk ekonomisine saldırdı.
Muhalefet partileri ve yandaşı ekonomistler Avrupa ülkeleri ile Türkiye'nin alım gücü üzerinden bir kıyaslamaya girerek temelsiz rakamlarla manipülasyona soyundu.
MUHAFETİN MANİPÜLASYONU BİTİRECEK HESAPLAMA
Almanya Fransa gibi ülkerlerde ekmek ve kira fiyatlarını Türkiye ile karşılaştırıp birim bazında daha düşük olduğunu iddia eden ve Türk Lirasını değersiz göstermek için elinde geleni yapanlara karşı, ülkelerin Satın Alma Gücü Paritesi'ni incelendi. Sosyal medya hesabı üzerinden paylaşım yapan İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Sosyolog Prof.Dr. Lütfi Sunar verilerle gerçeği ortaya koydu. İşte Sunar'ın paylaşımından derlediğimiz o bilgiler...
KİRA VE EKMEK FİYATLARI KIYASLANDIĞINDA ORTAYA NASIL BİR TABLO ÇIKIYOR?
Avrupa'daki kira, ekmek fiyatları ile Türkiye'deki fiyatlar kıyaslandığında ortaya gerçekte nasıl bir tablo çıkıyor?
Öncelikle Almanya'da ekmek 2 Euro iken Euro ortalama 15 Lira olmasına rağmen biz ekmeği 30 liraya almıyoruz. Almanya'da ortalama ev kirası 1000 Euro bizde ise aynı ev 3000 TL. Peki biz buna karşın 5 kat daha ucuza mı kiralıyoruz? bu hesaba biraz daha yakından bakalım…
Ülkeler arasındaki geliri ve fiyatları karşılaştırmak için geliştirilmiş Satın Alma Gücü Paritesi (PPP) isimli bir dönüştürme aracı var.
NEDİR BU PPP?
PPP ülkeler arasındaki fiyat ve gelir seviyelerini karşılaştırmak için ulusal para birimlerini uluslararası bir para birimine dönüştürme aracıdır. Tüm harcamaların bir temsili olan mal ve hizmet sepeti fiyatlandırılarak bir dönüşüm oluşturulur.
OECD her yıl ülkeler için Satın Alma Gücü Paritesini hesaplıyor. OECD verilerine göre Türkiye'nin Almanya, Britinya, Fransa, ve İtalya ile birlikte 2020 yılı için gelirini, bir mal ve bir de hizmetin fiyatını karşılaştırıp ülkelerin satın alma gücü paritesine (PPP) katsayılarına bakalım.
ÜLKELERİN SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ KAT SAYILARI
Almanya 0,74, Fransa 0,73, B.Britanya 0,69, İtalya0,66, Türkiye ise 2,19.
Şimdi Tükiye ile birlikte bu 4 ülkenin Kişi Başı Yurtiçi Hasılasını karşılaştıralım.
Her bir ülkede kişi başı GSYİH 2020 yılında Dolar ve PPP olarak şöyle;
Almanya 46.208 >>34.049
Fransa 39.030 >> 28.330
Britanya 41.125 >> 28.278
İtalya 31.714 >> 21.010
Türkiye 8.536 >> 18.717
İlk hesapta Almanya'da kişi başı Gayri Safi Yurt içi Hasıla'sı (GSYİH) Türkiye'nin 5,4 katı iken PPP'ye göre baktığımızda bu oran 1,8'e düşüyor. Yani satın alma gücüne göre Almanya'dakiler Türkiye'dekilerin yaklaşık iki katı GSYİH'ye sahip.
EKMEK HESABI
Şimdi bir de ekmek hesabına bakalım…
Burada ülkelerin başkentlerini hesaba aldığımızda 500 gr. Ekmeğin Ortalama Fiyatı 2020 yılında şöyle: Berlin 1,5 Euro, Paris 2 Euro, Londra 1 Euro Roma 1,3 Euro Ankara 3 TL.
Bu tabloya göre Berlin'de yaşayanlar 500 gr. Ekmeği 2020 yılında yaklaşık 1,5 uluslararası dolara alıyorken Ankara'da yaşayanlar bu ekmeğe yaklaşık 0,94 uluslararası dolar ödüyor.
BERLİN'DE EKMEK ANKARA'NIN 1,6 KATI
Bu duruma göre Berlin'de ekmek fiyatı aslında Ankara'nın 1,6 katı. Benzer şekilde baktığımızda Ankara'da ekmek Paris ve Roma ile hemen hemen aynı fiyatta.
KİRA HESABI
Ekmeğin yanı sıra bir de ev kiralarına bakalım. Burada da ülkelerin başkentlerini hesaba alalım.
Bu 5 başkentte 2020 yılında 100 m2 Ev Kirası ortalama şöyle: Berlin 1.250$ Paris 1.030 $ Londra 2.300$ Roma 800$ Ankara 126$
Berlin'de Ortalama 100 m2 Ev Kirası 2020 yılında 1.250 $ yani Satın Alma Gücü Paritesine göre 921 uluslararası dolar (PPP). Ankara'da ise bu eve 126 $ yani 277 uluslararası dolar (PPP) ödeniyor.
Berlin'de ortalama ev kiraları aslında Ankara'nın 3,3 katı. Roma'da bu oran 1,9, Paris'te 2,7 ve Londra'da ise 5,7…
SONUÇ
Yani sonuca baktığımızda 2020 yılında Almanlar Türkiye'deki ekmek fiyatlarından 5 kat daha fazla para ödemediği gibi; Türkiye'deki vatandaşlar da 46 bin 208 dolar kişi başı GSYİH'ye sahip olan Almanlardan 5,5 kat daha az gelir elde etmiyor. Bu rakamı satın alma paritesine göre hesapladığımızda oran 1,8 oluyor.