Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik düzenlemede sona yaklaşılırken, ipuçları da geliyor.
Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik düzenlemede sona yaklaşılırken, ipuçları da geliyor.
Son ipucunu AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu verdi.
Buna göre; düzenleme kapsamında 3-4 milyon kişiye emeklilik yolu açılırken, ilk etapta şartları sağlayan 1.5 milyona yakın kişiye aylık bağlanacak.
Sisteme girişler, bir başka deyişle emeklilik işlemleri sonra da devam edecek.
EYT'liler şartları sağladığında emekli aylığına kavuşacak.
BAŞVURU SÜRESİ YOK
Yani düzenleme ile EYT'liler kademeli emekli olacak. Bu da EYT'lilere emeklilik için belli bir başvuru süresi şartı yani süre sınırı getirilmeyeceğini ortaya koyuyor.
Bu sayede düzenleme yürürlüğe girdiğinde prim ve yıl şartını tamamlamayanların düzenlemeden yararlanmaması gibi bir durum yaşanmayacak.
Yasa çıktıktan sonra şartları sağlayanlar hemen, diğerleri de sağladıklarında emekli olacak.
KİMLER KAPSAMDA?
Düzenleme 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olanları kapsıyor.
Kimlerin hangi şartlarla emekli olacağı düzenlemenin detaylarının açıklanmasıyla belli olacak.
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olup prim ve yıl şartını tamamlayanlara yasayla emeklilik yolunun açılması bekleniyor.
SSK'lılar için Eylül 1999 öncesindeki şartlara göre 5000 prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yılı tamamlamak gerekiyor.
1999 yılında yasada getirilen şartlara göre de istenen prim gün sayısı işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 arasında bulunuyor.
Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'da ise kadınlarda 20 tam yıl (7200 gün), erkeklerde 25 tam yıl (9000 gün) hizmeti tamamlamak gerekiyor.
EYT'li kadınların tamamı 20 yıllık süreyi doldurmuş durumda. Erkekler için 25 yıllık süre ise 2022'ye göre 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda.
EYT'li erkeklerin tamamı 8 Eylül 2024 tarihinde 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracak.
Bu tarihten sonraya ise sadece hâlâ prim günü eksik olanlar kalacak.
Yaş şartı kaldırılıp emeklilik için sadece prim ve yılı tamamlamak yeterli sayılırsa, düzenleme yürürlüğe girdiğinde söz konusu şartları sağlayanlar emekli olabilecek.
Bu 2 kriteri sağlayamayanlar da şartları sağladıklarında emekli aylığına kavuşacak.
STAJYERLER KAPSAMA GİRECEK Mİ?
Geçmişte staj yapanların da EYT kapsamına alınması bekleniyor.
Bu konuda yeşil ışık geçtiğimiz günlerde Çalışma Bakanı Vedat Bilgin'den geldi.
Bakan Bilgin, stajda emeklilik sigortasının yapılmadığını belirterek, "Bu konunun yeniden ele alınması gerekiyor. Ben bu konuda bir çalışma yaptırıyorum. Bunun sonuçları ne olur? EYT kapsamında da bunu değerlendirmek gerekir çünkü. EYT çalışmamız tamamlandığı zaman, o dosyamız bittiği zaman bu soru da aydınlanmış olur. Bu sorunun yanıtını da orada vermiş olacağız" açıklaması yaptı.
Beklenen olursa stajını 8 Eylül 1999 öncesinde yapmış ancak çalışmaya daha sonra başlamış olanlar, borçlanma yaparak sigorta başlangıcını staj tarihi yapabilecek. Bu sayede EYT kapsamına girebilecek.
GÖZLER ARALIK'TA
EYT'lilere emeklilik yolunu açacak düzenlemenin Aralık'ta Meclis'e sevk edilmesi ve yasalaşması bekleniyor.
SSK'lıların ve Bağ-Kur'luların aylığa hak kazanma şartlarını yerine getirmeleri halinde aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren başlıyor.
Düzenleme Aralık'ta yürürlüğe girerse o ay başvuranın maaş hesaplaması 1 Ocak'tan itibaren yapılacak.
Eğer düzenleme Ocak ayından itibaren yürürlüğe girerse de, 2023'ün ilk ayında dilekçe verenin aylığı Şubat ayında bağlanacak.
MAAŞLAR NASIL HESAPLANACAK?
EYT'lilerin emekli aylıkları hesaplanırken tüm kazançlar dikkate alınacak. Diğer emekli aylığı bağlananlar gibi, üç dönem üzerinden hesap yapılacak.
Buna göre; 2000 yılı öncesi, 2000-2008 yılları arası ve 2008'in 10'uncu ayından sonraki dönem olmak üzere 3 ayrı hesaplama söz konusu olacak.
3 ayrı hesap yapılıp birleştirilecek. Yani emekli maaşı hesaplanırken tüm kazançlar dikkate alınacak.
