Türkiye son doğal gaz ve petrol keşifleriyle enerjide atılan tarihi adımların meyvelerini toplamaya başlıyor. Karadeniz gazının Mart sonuna kadar milletin kullanımına sunulması hedefleniyor.
Milyonlarca vatandaşın merak ettiği Sakarya Gaz Sahası'nda incelemelerde bulunan Sabah Gazetesi yazarı Yavuz Donat bölgede yapılan çalışmalar ile ilgili bir yazı kaleme aldı.
"BU BİLGİ DÜNYADA HİÇBİR ÜLKENİN ELİNDE YOK"
TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin'in "Bu bilgi dünyada hiçbir ülkenin elinde yok" dediğini belirten Donat, "100 yıllık Cumhuriyet döneminin en büyük teknolojik projesi, yatırımı gerçekleşiyor." ifadelerini kullandı.
İşte Donat'In yazısı:
Sakarya Gaz Sahası'ndayız... Binlerce çalışan... Sondaj ve destek gemileri... Aralıksız 7/24 mesai... Bir MEGA proje.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürü Melih Han Bilgin, "İddialıyız" diyor:
- Dünya ile yarışıyoruz.
Öyle büyük bir yarış ki... Filyos'ta... Bölgede... Karadeniz'de yapılanlar öylesine baş döndürücü ki... TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin'in bir sözü, her şeyi özetliyor:
- 100 yıllık Cumhuriyet döneminin en büyük teknolojik projesi, yatırımı gerçekleşiyor.
BRİFİNG
Teknik bilgiler... Ayrıntılar... Araştırmalar... Raporlar...
TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin'i dinlerken bazı notlar alıyoruz...
Bir kısmı "yazılmamak" üzere.
Brifingin "can alıcı" cümlesi:
- Doğalgaz projesi Türkiye'nin geleceği ve güvenliği açısından son derece önemli.
DÜNYA REKORU
Türkiye... Denizde... Zeminin 2 bin metre... 2 bin 500 metre derinliğinde doğalgaz arıyor... Ve buluyor... Büyük başarı.
Ayrıca...
Çok daha büyük başarılara imza atabilecek olanaklar yine Türkiye'nin elinde.
TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin'i dinliyoruz:
- Deniz zemininin 9 bin metre derinine inme yeteneğine sahibiz... Teknolojik açıdan dünyada bunu başaracak durumdaki tek ülkeyiz.
"BİLİM KURGU" FİLMİ GİBİ
Denizin 2 bin metre derinliğinde "Robotlar" çalışıyor.
Çalışmalar... "Sondaj gemilerinden" takip ediliyor.
Gemideki görüntüler, sahildeki "kumanda merkezinde" değerlendiriliyor...
Ve "ana kumandaya" aktarılıyor.
Ana kumanda "Ankara'da."
Ankara'dan... "Karadeniz'in karanlık derinliklerindeki operasyon" yönetiliyor.
KOZMİK BİLGİ
Karadeniz'de... 60 bin kilometrekarelik bir alanın "sismik bilgileri" Türkiye'nin elinde.
Bu... Son derece "stratejik bir bilgi."
Öylesine önemli ki... TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin, "Bu bilgi dünyada hiçbir ülkenin elinde yok" diyor.
Onun içindir ki... Türkiye'nin "Karadeniz... Doğalgaz operasyonu" Dünyada pek çok ülkenin tepkisini çekiyor... Açıkçası "kıskanılıyoruz."
SLOGAN... "ZOR BİZİM İŞİMİZ"
Sabah gün doğarken Ankara'dan yola çıktık... Köksal Toptan ile birlikte.
Toptan... Doğalgaz projesinin uygulandığı coğrafyanın evladı.
Bölgeyi karış karış biliyor.
Ve... "Sahadayız."
"Karada" kadın, erkek... Mühendis, işçi... Sağlıkçı, güvenlikçi... Tam 7 bin kişi.
"Denizde... Karadan 170 kilometre uzakta" yine kadın ve erkek mühendislerimiz... Uzmanlarımız... Bilim adamlarımız... Tam 3 bin kişi.
Kışın ortasında... Soğukta... 7-8 metrelik dalgaların yükseldiği şartlarda... Gece gündüz çalışmak "zor iş."
Ama... "10 bin çalışanın" bir sloganı var.
TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin, "sloganı" söylüyor:
"Zor, bizim işimiz."
Slogan... Heyecan yaratıyor... Çalışmalar hızlanıyor.
SON GEMİ... "MİHRİMAH"
Karadeniz... Filyos... Liman... Bayram yeri gibi... Gemiler, gemiler, gemiler.
Fatih... Yavuz... Kanuni... Abdülhamit Han... Barbaros Hayreddin Paşa... Korkut... Altan... Sancar... Osman Bey... Orhan Bey... Ertuğrul Bey... Oruç Reis... Ve diğerleri... Gemi çok.
Son gelen gemi ise... Kanuni Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızının adını taşıyor: "Mihrimah."
Gezmekten yorulduk... En iyisi "Mihrimah'ta dinlenme molası."
YARIN... MEGA PROJENİN BİLİNMEYENLERİ
Filyos... Yatırım bölgesi... Liman... Uçsuz bucaksız Karadeniz... Gemiler... Gez gez bitmiyor.
Yorgunluk derseniz... Elbette... Bütün gün arazi aracında... Gemilerde... İnşaat sahasında... Gez babam gez...
Hani ne derler "ayaklarımıza kara sular indi."
Ve... Gezilip görülecek yerler henüz bitmedi.
TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin'e, "En iyisi yarın devam etmek" dedik:
- Burada bize bir konteyner ev de tahsis ettiğinize göre... Yatarız... Uyuruz... Yarın dolaşmaya devam.
Genel Müdür sevindi... Arkadaşları da.
Yarın... Türkiye'nin gurur projesinden... MEGA yatırımından... Paylaşacağımız daha pek çok şey var.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
BAĞIMSIZLIĞIN ATEŞİ YANDI
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 7 Ocak'ta sosyal medyadan Karadeniz gazının yakma testinden görüntüleri paylaştı.
ENERJİ BAĞIMSIZLIĞININ ATEŞİ YANDI! | VİDEO İZLE
ENERJİ BAĞIMSIZLIĞIMIZIN ATEŞİ
Bakan Dönmez yaptığı paylaşımda, "Enerji bağımsızlığımızın ateşi. Karadeniz'de keşfedilen 710 milyar metreküplük yerli gazın yakma testinden görüntüler. Türkali-10 kuyusunda. Kanuni Sondaj Gemisi'nden." ifadelerini kullandı.
Enerji bağımsızlığımızın ateşi 🇹🇷
— Fatih Dönmez (@fatih_donmez) January 7, 2023
🔥 Karadeniz'de keşfedilen 710 milyar metreküplük yerli gazın yakma testinden görüntüler
📍 Türkali-10 kuyusunda
🚢 Kanuni Sondaj Gemisi'nden pic.twitter.com/oLWCl1Oq0g
GAZ İTHALATI YÜZDE 30 DÜŞECEK
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, maliyet hesaplaması yapıldığında Sakarya Gaz Sahası'nda keşfedilen doğal gazın kullanılmasının ithal edilen gaza göre daha ekonomik bir seçenek olduğunu belirtti. Dönmez, 6 Ocak'ta bir televizyon kanalında katıldığı programda, Sakarya Gaz Sahası'na ilişkin gelişmeleri değerlendirdi. Sahada 4 yılda maksimum üretim seviyesine ulaşılmasının hedeflendiğinin altını çizen Dönmez, söz konusu üretim sayesinde gaz ithalatının yüzde 30 düşeceğini söyledi.
Dönmez, yerli gazın ithal edilen gaza göre daha ekonomik olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Şu anda yüzde 99,3'ünü ithal ettiğimiz bir üründen bahsediyoruz. Biz maksimum üretime çıktığımızdaki önümüzdeki 4 yılda 15 ila 20 milyar metreküp civarında bir gaz üretimi hedefliyoruz. Bizim geçtiğimiz yıl tüketimimiz 54 milyar metreküp civarında gerçekleşti. Demek ki, bu rakamları aşağı yukarı yüzde 30 seviyesinde olduğunu söyleyebiliriz. Bu hesapla yüzde 70'e düştü. Bu bizim ilk keşifle ilgili yani 405 milyar metreküplük gaza göre yaptığımız hesaptı. Şimdi toplam rezerv 710 milyar metreküpe ulaştı. Bu durumda Türkiye'de konutlarda tüketilen gazı 33 yıl bu sahadan sağlayabilecek olduğumuzu görüyoruz."
MART SONU GİBİ EVLERE İLETİLECEK
Mart ayı sonu gibi doğal gazın evlere iletileceğini aktaran Dönmez, şöyle devam etti:
"Şimdi ilk fazda yıllık 3,5-4 milyar metreküp civarında bir gaz üretimi söz konusu. Bir anda bütün kuyuları açmaya ve onu üretime almaya çalışsaydık en az 5 yıla ihtiyacımız var. Ama biz 2,5 yıl gibi kısa bir süre içinde ilk gazı vermek istediğimiz için ilk fazda on kuyuyla başladık. Şimdi ikinci fazda bunu 40 kuyuya tamamlayacağız. İlk fazda üretilecek 3,5-4 milyar metreküp de evlerimizde mutfaklarda gazın tamamını karşılıyor. Dört yıl içinde de tüm ısınma ihtiyacımızı karşılar hale gelecek."
BOTAŞ'IN GAZ BORÇLARININ ERTELENMESİ
Dönmez, sahada karadaki işler için yaklaşık 6 bin 500, deniz kısmında da 2 bin 500 kişinin çalıştığını kaydederek, proje süresince 18 yabancı uyruklu mühendisin de Türk vatandaşlığına geçtiğini söyledi.
Rusya'nın Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (BOTAŞ) borçlarını ertelediğine ilişkin konuya da değinen Dönmez, görüşmelerin devam ettiğini dile getirdi.
Dönmez, herhangi bir ertelemenin söz konusu olmadığını belirterek, "Müzakereler devam ediyor. Biz bunu Rusya ile çok boyutlu görüşüyoruz. Türkiye'nin lehine olabilecek maliyet avantajları neyse onları müzakere edeceğiz. Erteleme de dahil birçok konuyu görüşüyoruz, ülkenin menfaatine olabilecek hangi husus varsa, özellikle maliyetlerle ilgili olarak. Onlar şu anda BOTAŞ muhatabı Gazprom ile görüşülüyor." ifadelerini kullandı.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan 26 Aralık'ta yapılan Kabine Toplantısı'nın ardından Türkiye'nin merakla beklediği müjdeyi duyurmuştu.
ÇAYCUMA-1'DE 58 MİLYAR METREKÜPLÜK DOĞAL GAZ REZERVİ
Erdoğan, "Fatih Sondaj Gemimiz, Çaycuma-1 sondajında denizin 3 bin 23 metre altında 58 milyar metreküplük doğal gaz rezervini keşfetti." ifadelerini kullandı.
İşte Erdoğan'ın o konuşması;
Enerjide dışa bağımlılığın azalması için yerli kaynakların daha fazla kullanımını temel hedeflerden biri olarak belirlediklerinin altını çizen Erdoğan, yerli ve yenilenebilir kaynaklara yaptıkları devasa yatırımlardan ülke içi dağıtım şebekelerinin geliştirilmesine, uluslararası iş birliklerine kadar hayata geçirdikleri kritik projelerle hedeflerine adım adım ilerlediklerini vurguladı.
Başkan Erdoğan, bu anlayışla petrol ve doğal gaz aramalarına başladıklarında nice şantaja, yıldırma çabasına, ambargoya, içeriden ve dışarıdan gizli açık tehdide maruz kaldıklarını ama mücadeleden asla vazgeçmediklerini, geri adım atmadıklarını, karşılarına çıkartılan her engeli daha büyük bir azimle aştıklarını vurgulayarak, "Bizi geriletmek için oynanan her oyunu sabır ve dirayetle bozduk. Türkiye'yi kendi gemileriyle, kendi insan kaynağıyla, kendi ekipmanlarıyla kimseden izin almadan, kimseye müdana etmeden bu işleri tek başına yürütecek imkana kavuşturduk." dedi.
Bu kararlı ve dik duruşlu çabalarının karşılığını Karadeniz'deki 320 milyar metreküplük ilk keşifle aldıklarını belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
"Zaman içerisinde yeni keşiflerle birlikte bu sahadaki rezervimiz 540 milyar metreküpe ulaştı. Yerli doğal gazımızı 2023'te milletimizin hizmetine sunmak için şu anda gece gündüz çalışıyoruz. Gemileri görüyorsunuz. Bunlar sondaj gemileri. Ayrıca iki tane de sismik var. Deniz altı ve kara tesislerinin inşasına da başladık ve bir kısmını da tamamladık. Sadece deniz yetmez dedik, kara da olacak. Bir zamanlar karada buluyorlardı, ondan sonra 'Burada bir şey yok' deyip betonu atıyorlardı. İşte biz şimdi onların hepsini yeniden hayata geçirdik.
Bu arada Sakarya gaz sahasında yeni sondajlar da yaptık. Fatih Sondaj Gemimiz, 29 Ekim günü Cumhuriyetimizin 99'uncu yıl dönümünde Çaycuma-1 sahasında yeni sondajına başladı. Ekiplerimizin yedi gün yirmi dört saat esasıyla yürüttüğü yoğun çalışmalar neticesi bugün, milletimizle yeni bir müjdeyi daha paylaşmanın sevincini ve gururunu yaşıyoruz. Fatih Sondaj Gemimiz, Çaycuma-1 sondajında denizin 3 bin 23 metre altında 58 milyar metreküplük doğal gaz rezervini keşfetti."
Erdoğan, açacakları yeni tespit kuyularıyla bu rakamın yukarı yönlü revize edilmesini beklediklerini söyleyerek, "Yaptığımız yeni keşfimiz, bölgeye komşu diğer jeolojik sahalardaki benzer keşiflerimize de kapı aralayacaktır. Toplanan verileri analiz ettikten sonra en kısa zamanda yeni sondajlara başlayacağız." dedi.
Karadeniz gazına dair bir diğer müjdeli haberlerinin de daha önceki rezervle ilgili yeniden değerleme çalışması olduğunu bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Dünyanın alanında en yetkin ve güvenilir rezerv değerlendirme şirketi, sahada açtığımız 13 kuyunun üç boyutlu modellemelerini çıkarttı. Bu modellemelere dayalı verilerin detaylı analizi neticesinde daha önce ilan ettiğimiz 540 milyar metreküplük rezervimiz 652 milyar metreküp olarak revize edildi. Böylece Karadeniz'deki gaz rezervimiz Çaycuma-1'de yeni keşfimizle birlikte 170 milyar metreküp artarak toplamda 710 milyar metreküpe ulaştı. Sahadaki üretim miktarımızı kuyu sayısı, boru büyüklüğü ve sahada kullanılacak kompresörler gibi unsurlar belirleyecek. Burada keşfettiğimiz gazı da Sakarya sahasına bağlayarak milli gaz sistemimize entegre edeceğiz.
DEĞERİ 1 TRİLYON DOLAR
Yeni keşfimiz ve mevcut rezervin son değerlemesiyle birlikte Karadeniz'de keşfettiğimiz doğal gazın bugünkü rakamla uluslararası piyasalardaki karşılığı 1 trilyon doları bulmaktadır. İşte onun için 2023 çok önemli. 85 milyon hep birlikte Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik değerini ülkemize kazandırmış olmanın gururu ve mutluluğu içindeyiz. İnşallah önümüzdeki dönemde Karadeniz'de daha fazla alanda arama kuyusu açacağız, iki tane sismik araştırmayla birlikte. Bununla yetinmeyecek, Akdeniz'deki keşif çalışmalarımıza da ağırlık vereceğiz. Rabbimizin yardımı ve milletimizin desteğiyle 2023'te ve sonrasında da sürekli yeni müjdelerle kamuoyunun huzuruna çıkmayı ümit ediyoruz."
"ENERJİ KÖPRÜLERİYLE DOĞUYU VE BATIYI BİRBİRİNE BAĞLAYACAĞIZ"
Yerli gazın, son dönemde önemli mesafe katedilen enerji alanının merkez ülke hedefine büyük katkı sağlayacağını vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:
"Halihazırda 7 uluslararası doğal gaz boru hattımız, 4 LNG tesisimiz, 2 yeraltı doğal gaz depolama tesisimiz ve Organize Toptan Doğalgaz Satış Piyasamızla enerjide merkez ülke olmak için gereken tüm imkana sahibiz. Türk Akım nereye gelecek? Trakya'ya. Orası bir 'hub' olacak. Oradan da nereye? Tüm Batı'ya. Bizden gidecek. Rusya'yla iş birliğimizle bu adımı atacağız. Amacımız ülkemizde gazın gazla rekabet edeceği bir pazar kurmaktır.
Bu piyasaya dahil olacağını açıklayanlar yanında yeni ülkelerin de sistemimize eklenmesi için hummalı bir enerji diplomasisi yürütüyoruz. Türkmenistan'a niye gittik? Avaza'ya niye gittik? Bu adımları atmak için. İşte orada da Türkmenistan, Azerbaycan birlikte inşallah bir başka adım atalım diyoruz. Hazar'ın, Akdeniz'in, Orta Doğu'nun enerjide merkez noktasının Türkiye olmasını sağlamakta kararlıyız. Sadece İstanbul ve Çanakkale'deki köprülerimizle değil, enerji köprüleriyle de doğuyu ve batıyı birbirine bağlayacağız. Daha önemlisi sadece son yirmi yılda yaptığımız petrol ve gaz üretimiyle 41,3 milyar dolarlık ithalatın önüne geçerek bu kaynağı milletimizin diğer alanlardaki ihtiyaçları için kullandık, geliştirerek kullanmaya devam edeceğiz."
"YURT İÇİ PETROL ÜRETİMİMİZ BUGÜN İTİBARIYLA 80 BİN VARİLE ULAŞTI"
Denizlerdeki doğal gaz çalışmalarının yanında karada da petrol arama ve sondaj faaliyetleri yürüttüklerini bildiren Erdoğan, son 20 yılda yeni keşifler ve mevcut sahalardaki üretimin artışlarıyla ham petrol rezervine 635 milyon varillik ilave sağlandığını vurguladı.
Erdoğan, Adana ve Gabar Dağı'ndaki iki yeni keşifle birlikte günlük ilave 6 bin 500 varil petrol üretimine başlandığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Gabar'da teröristlerle savaşırken şimdi petrolü bulduk. Nereden nereye? Arayan belasını da bulur, mevlasını da bulur. Biz mevlamızı bulduk. Özel ve kamu günlük yurt içi petrol üretimimiz bugün itibarıyla 80 bin varile ulaştı. Önümüzdeki yıl yurt içi petrol üretimimizi 100 bin varile çıkarmayı hedefliyoruz. Nihai amacımız petrol ve doğal gazda dışa bağımlılığımızı bir an evvel tamamen kırarak Türkiye'nin enerji bağımsızlığını ilan etmektir. Bizler çalışmakla, üretmekle, gayret etmekle mükellefiz. Takdir Allah'tandır... Ekiplerimizin yoğun çalışması ve milletimizin dualarıyla inşallah daha nice müjdeleri milletimizle paylaşacağız. Türkiye petrollerinin tüm mensuplarına, Enerji Bakanımdan bakan yardımcılarına tüm ekiplerine özellikle şahsım, milletim adına şükranlarımı sunuyorum. Gerek denizde gerek karada bu yapılan çalışmalar sıradan değildi. Büyük emek var."
BERAT ALBAYRAK'IN PAYI BÜYÜK
Türkiye açıklanan son keşif ve duyurulan 1 trilyonluk değerle birlikte artık enerjide atılan adımların meyvelerini toplamaya başlıyor. Berat Albayrak, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı olduğu dönemde yaptığı 'milli enerji' hamleleriyle keşiflerin öncüsü olarak tarihe geçti.
Türkiye için zorlu günlerin yaşandığı dönemde enerjiyi millileştirme politikasıyla adımlar atan Berat Albayrak, bugün Türkiye'ye doğal gaz rezervi veren gemilerin ülkeye kazandırılmasında büyük rol oynamıştı.
Sabah Gazetesinin başyazarı Mehmet Barlas bugün kaleme aldığı köşe yazısında Albayrak'ın enerjideki adımlarını kaleme aldı.
Barlas, "Berat Albayrak, 2015 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olunca bu kötü düzeni bozdu. Yerli sondaj gemilerini Türkiye'ye kazandıran Albayrak ile birlikte enerjide bugünlere gelindi." ifadelerini kullandı.
İşte Barlas'ın o yazısı;
"Türkiye'nin ekonomik açıdan kaderini değiştirecek, cari açığı büyük ölçüde kapatacak Karadeniz'deki doğalgaz keşifleri muhalefette hazımsızlığa neden oldu.
Muhalif medya ya görmezden geliyor ya da bu keşifleri önemsizleştirmeye çalışıyor.
CHP yöneticileri de "Her seçimden önce gaz bulunur zaten" diyerek milli enerji hamlesini değersizleştirme gayreti içerisine girdi.
Oysa her şey Türkiye'nin gözleri önünde gerçekleşiyor. 1200 personel, yerli doğalgazı mart ayında konutlara ulaştırmak için harıl harıl çalışıyor.
Bizim kuşak çok iyi hatırlar. Geçmişte birçok şehirde petrol kuyuları açılırdı. Sonra da bu kuyular çeşitli bahanelerle kapatılırdı. Kimse yabancı şirketlerden ve personelden hesap sormazdı.
ALBAYRAK'IN HAMLESİYLE DIŞA BAĞIMLILIĞA SON
Peki o günlerden bugünlere nasıl gelindi?
Berat Albayrak, 2015 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olunca bu kötü düzeni bozdu. Yerli sondaj gemilerini Türkiye'ye kazandıran Albayrak ile birlikte enerjide bugünlere gelindi.
Şimdi her geçen yıl sondaj ve sismik araştırma gemi filomuzda artış görüyoruz.
Türkiye son 8 yılda yabancı personelle donatılmış kiralık gemilerden kurtuldu. Artık Karadeniz'de görev büyük ölçüde tamamlandı. Şimdi sıra Mavi Vatan Akdeniz'de.
ABD ve AB'nin şımarık çocuğu Yunanistan'ın uluslararası deniz hukukunu çiğneyerek yürüttüğü tüm hukuksuz girişimlere rağmen yakında Akdeniz'den de müjdeli haberler geleceğine inanıyorum.
Türkiye'nin şimdi yeni hedefi, enerjide dışa bağımlılıktan tamamen kurtulmak olmalı.
Akkuyu Nükleer Santrali'nde sona yaklaşılması, Karadeniz'deki doğalgaz rezervleri ve Doğu Akdeniz'deki enerji kaynaklarına yönelik faaliyetler bu yeni dönemin habercisi.
2023 seçimleri bu yüzden çok önemli. Milli enerji hamlesinin kesintiye uğratılmasına asla izin verilmemeli."