Türkiye'nin ilk ve stratejik tesislerinden biri olacak, savunma sanayisinin gücüne güç katacak Türkiye'nin ilk bor karbür tesisi, Balıkesir'in Bandırma ilçesinde Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla bugün açıldı.
Türkiye'nin ilk ve stratejik tesislerinden biri olacak, savunma sanayisinin gücüne güç katacak Türkiye'nin ilk bor karbür tesisi, Balıkesir'in Bandırma ilçesinde Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla bugün açıldı.
Tam kapasite çalıştığında 279 kişinin istihdam edileceği tesiste, yılda 1000 ton bor karbür üretilecek. Elmas ve kübik bordan sonra en sert üçüncü madde olan bor karbür, başta savunma sanayisi olmak üzere birçok alanda kullanılıyor. Kütahya'nın Emet ilçesinde yıllık 5 bin ton kapasiteli yeni bir bor karbür tesisi kurulmasıyla ilgili çalışmalar devam ediyor.
STRATEJİ BERAT ALBAYRAK'IN BAKANLIĞI DÖNEMİNDE ATILMIŞTI
Türkiye'nin ilk bor karbür tesisinin temellerinin atılmasına öncülük eden 'Milli Enerji ve Maden Politikası' stratejisinin Enerji ve Tabii Kaynaklar eski Bakanı Berat Albayrak döneminde atıldığına dikkat çeken Sabah gazetesi yazarı Dilek Güngör, "Enerjinin Kızılelması" başlıklı yazısında, "Bugün o stratejinin meyvesi ete kemiğe büründü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılıyor…" ifadelerini kullandı.
İşte Güngör'ün o yazısı:
2018 yıldıydı… Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak Türkiye'yi yeni bir lige taşıyacak 'Milli Enerji ve Maden Politikası' adıyla stratejiyi çizmişti… 2019 sonunda da Balıkesir Bandırma'da Bor Karbür Tesisi'nin temelleri atılmıştı… Bugün o stratejinin meyvesi ete kemiğe büründü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılıyor…
80 milyon dolar yatırımla kurulan tesisle, dünyanın en büyük ve en kaliteli bor rezervine sahip olan Türkiye, ilk defa cevher, borik asit ve bor karbür değer zincirini tamamlamış olacak.
Açılış öncesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürü Serkan Keleşer ile tesisi gezme fırsatı bulduk.
Bakan Dönmez, bor üretiminde geçilen stratejik yapıyı 'Enerjinin Kızılelması' olarak tanımlıyor. Sloganın da 'Cevherden Mücevhere' olarak belirlendiğini söylüyor.
Çok doğru…
Neden mi?
Birkaç rakamla bunu özetleyeyim…
Türkiye 1960'lara kadar boru sadece cevher olarak satıyordu. Daha sonra dünyanın yüzde 74'üne sahip olduğu bor cevherini işleyerek borik asit haline getirdi. Şimdi başka bir aşamaya geçilip, bor karbür üretimine başlandı.
Cevher halinde satıldığında tonu 120-150 dolar olan bor, borik asit haline getirildiğinde tonu 1.000- 1.200 dolara çıkıyor. Bor karbürün tonu ise 35 ila 45 bin dolar. Hele hele bor karbürden zırh yaparsanız, bu rakamlar 300 bin dolara kadar yükseliyor.
Yatırımın katma değerine bakar mısınız?
Düşünsenize, bor cevherindeki katma değer borik asitte 7 katına, bor karbürde 300 katına, bor karbürün kullanıldığı zırh sektöründe 2.000 katına, hatta roket nozulu yapımı sektörlerinde 35 bin katına çıkmış oluyor.
Tesiste üç bina var.
Birinde borik asit ve bor oksit gibi rafine bor ürünleri elektrotlarla 2.500 derece sıcaklıkta bor karbür haline getiriliyor. Daha sonra bu ürün yeraltından soğutulacağı ikinci binaya geliyor. İki gün soğutulduktan sonra birbirine vurdurularak toz haline dönüştürülüyor. Son binada ise içindeki metal içeriklerden temizlenerek nihai ürün haline sokuluyor.
Peki bor karbürden bir sonraki aşama ne derseniz?
Bakan Dönmez piramidin en tepesinde 'nanobor' olduğunu söylüyor.
Belli ki, o noktaya geldiğimizde Türkiye nükleer anlamda başka bir lige geçecek.
Henüz nanobor için erken olsa da Enerji Bakanlığı'nda o kararlılık var.
Heyecan verici, ülke adına gururlandıran gelişmeler bunlar…
Emeği geçenlere teşekkürler…
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
BOR CEVHERİNDEKİ KATMA DEĞER ARTACAK
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye'nin, son yıllarda borda attığı adımların meyvelerini toplamaya başladığını belirterek, "Bor cevherini borik asite ve atıklarını da lityuma dönüştürüp satıyoruz. Bunun dışında kullanım alanlarını da artırıyoruz. Nitekim bu attığımız adımlar bize rekorlar getiriyor. İki yıl üst üste bor ihracatında rekor kırdık. Yeni rekorlar için yeni tesisler ve katma değerli ürün portföyünün artması gerekiyordu. Bu tesisle bunu da yapmış olacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Borun işlenmesiyle cevherin değerinin daha da artacağına işaret eden Dönmez, "Bor cevherindeki katma değer, borik asit gibi rafine ürünlerde 7 katına, bor karbür gibi ürünlerde 300 katına, bor karbürün kullanıldığı zırh sektöründe 2 bin katına, hatta roket nozul yapımı sektöründe 35 bin katına çıkmış oluyor." ifadesini kullandı.
