Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın vatandaşa verdiği ücretsiz doğalgaz müjdesinin detaylarını açıkladı.
ÖDENMESİ GEREKEN KISIMDA 'SIFIR' YAZACAK
Bakan Dönmez, "Doğalgaz dağıtımını yapan şirketlerin faturalama yazılımlarında bir değişikliğe gitmeleri gerekiyordu, şimdi o yazılım değişiklikleri devam ediyor. Diğer taraftan bu işlemle ilgili Cumhurbaşkanı kararı ve kararnameleri istihsal ediliyor. Ancak şunu net söyleyebilirim. Bize 24 Nisan 2023 tarihi itibarıyla doğal gaz sayaçlarında okuma yapılmaması söylendi. Ancak sehven okuma yapılmış ise de fatura iptali veya bedel iadesi yapılması da istendi. Bu süreç için fatura gidecek. Faturada kullanım miktarı, tutarı gözükecek. Fakat ödenmesi gereken kısımda 'sıfır' yazacak ve diyecek ki; 'Karadeniz yerli gazımız milletimize hayırlı uğurlu olsun" ifadelerini kullandı.
AKKUYU'DA 1 YILDA ELEKTRİK ÜRETİLECEK
Akkuyu Nükleer Güç Santrali İlk Yakıt Yükleme Töreni'nde bir grup gazeteciyle bir araya gelen Bakan Dönmez, nükleer yakıtların Rusya'dan hem deniz hem de karayoluyla geldiğini söyledi.
Yakıtların şu anda güvenli bir yerde depolandığına değinen Dönmez, "Reaksiyonun başlaması için onları reaktörün iç kabinine yerleştirmemiz gerekecek. Bu aşamada bazı testler var, enstrümanların yerleştirilmesiyle ilgili bazı süreçlerimiz var. Bunlarda bir yıl içerisinde bitecek. Böylelikle Türkiye'nin ilk nükleer santralinde bir yıl içinde elektriği üretmiş olacağız" dedi.
GELEN YAKITLAR 2 MİLYON TON KÖMÜRE EŞ DEĞER
Dönmez, Akkuyu'da toplamda 4 reaktörün olduğunu, bunların da ilk reaktörün ardından birer yıl arayla devreye gireceğini vurguladı.
Dönmez, "Türkiye'nin nükleer serüveni maalesef geç başladı ancak hızlı yol kat etmek istiyoruz. Akkuyu'nun ardından 2'nci ve 3'üncü nükleer santralimiz içinde çalışmalara başladık. İkinci santral için Sinop'ta bir çalışmamız var. Orada da işte ÇED raporu tamam. Zemin etütleri gibi yapılması gereken çalışmalar var onları bir taraftan ilerletiyoruz. Kiminle yapacağımız henüz net değil. Ama dünyada zaten bu teknolojiye sahip çok fazla ülke yok. Olan bütün ülkelerle de görüşeceğiz. Ülkemizin menfaatleri açısından hangisi uygunsa onlarla ilerleyeceğiz" ifadelerini kullandı.
Nükleer santralin bazı ülkeler tarafından yeşil enerji olarak kabul edildiğine değinen Dönmez, "Sadece hava yoluyla gelen 3 tırlık taze nükleer yakıt 2 milyon tondan fazla kömüre eş değer" bilgisini paylaştı.
FATURALARDA "SIFIR" YAZACAK
Türkiye'nin enerji çeşitliliğinin arttığını ve yerli kaynakların payının da giderek yükseldiğini belirten Bakan Dönmez, bunun en güzel örneğinin Karadeniz'de keşfedilen 710 milyar metreküplük doğal gaz olduğunu dile getirdi.
Karadeniz'den rekor sürede karaya çıkartılan gazın 20 Nisan'da Başkana Erdoğan tarafından karada yakıldığını anımsatan Dönmez, "Orada hatırlarsınız Sayın Cumhurbaşkanımızın müjdeleri olmuştu. Bunların ilki bir ay tüm konutlarda doğal gazın ücretsiz olmasıydı. İkincisi ise bir yıl boyunca yemek pişirmede ve sıcak suda kullanılan doğal gazın ücretsiz olmasıydı" diyerek hatırlatmada bulundu.
Dönmez,sürecin detayları hakkında da bilgi verdi.
Dönmez, şunları kaydetti:
"Bayramdan hemen sonra harekete geçtik. Doğal gaz dağıtımını yapan şirketlerin faturalama yazılımlarında bir değişikliğe gitmeleri gerekiyordu, şimdi o yazılım değişiklikleri devam ediyor. Diğer taraftan bu işlemle ilgili Cumhurbaşkanı kararı ve kararnameleri istihsal ediliyor. Ancak şunu net söyleyebilirim. Bize 24 Nisan 2023 tarihi itibarıyla doğal gaz sayaçlarında okuma yapılmaması söylendi. Ancak sehven okuma yapılmış ise de fatura iptali veya bedel iadesi yapılması da istendi. Bu süreç için fatura gidecek. Faturada kullanım miktarı, tutarı gözükecek. Fakat ödenmesi gereken kısımda 'sıfır' yazacak ve diyecek ki; 'Karadeniz yerli gazımız milletimize hayırlı uğurlu olsun.' Ardından da 11 aylık mutfak kullanımlarındaki 25 metreküplük indirim uygulamaya girecek."
KARTLI SAYAÇLAR DA FAYDALANACAK
Dönmez, özellikle Ankara'da bazı konutlarda doğal gaz tüketiminin önden ödemeli şekilde kartlı olarak devam ettiğine işaret ederek, "Onunla alakalı olarak da Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve ilgili gaz dağıtım şirketi temas halinde. Onların okuma-faturalandırma sistemi diğer klasik sayaçlı sistemlere göre biraz farklı. Ama endişe etmesinler, kartlı sayaç kullanan vatandaşlarımız da bu haktan yararlanacak" ifadelerini kullandı.
YERLİ GAZ MAYISTA ULUSAL SİSTEMDE
Dönmez, yerli gazın karada yakma işleminin ardından çalışmaların hız kesmeden devam ettiğine vurgu yaptı.
Dönmez, "Yaklaşık 2-3 haftalık bir işimiz kalmıştı. O da mayısın ilk yarısına denk geliyor. Önümüzdeki günlerde yerli gazımızı sisteme vermiş olacağız. Zaten BOTAŞ o bölgede doğal gaz ölçüm istasyonunu çok önceden tamamlamıştı. Sakarya Gaz Sahası Kara İşleme Tesisi'nde işlem bittikten sonra direkt olarak ulusal sisteme vermek için BOTAŞ hazırda bekliyor" diye konuştu.
KESİNLİKLE HİÇBİR TÜKETİCİMİZİN HAKKI ZAYİ OLMAYACAK
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, "Bedava doğal gaz ve akabinde yapılacak indirim ile ilgili vatandaşlarımızın herhangi bir tereddüdü olmasın. Usul ve esasları belirledik, dağıtım şirketleri ile görüştük gerekli yazıyı gönderdik. Kesinlikle hiçbir tüketicimizin hakkı zayi olmayacak. Tahsil edilen faturalar varsa iptal edilecek ve vatandaşlarımıza iade edilecek. Ön ödemeli sayaç kullanıcıları da uygulamadan yararlanacak. Bir aylık tüketimi tespit edilecek ve akabindeki ay o miktarda doğal gaz vatandaşımızın kartına ücretsiz yüklenecek." açıklamasında bulundu.
PETROLDE MÜJDEYİ CUMHURBAŞKANIMIZ PAYLAŞACAK
Fatih Dönmez milletvekili adayı olduğu Eskşiehir'de gazetecilerin sorularını yanıtaldı. Dönmez, özellikle son yıllarda hem denizde hem de karada hidrokarbon arama ve araştırma çalışmalarına büyük bir yoğunluk verdiklerini söyledi.
2022 yılında Karadeniz'de çok büyük bir keşif gerçekleştiklerini kaydeden Dönmez, şunları ifade etti:
"Karada da aslında aralıksız devam eden çalışmalarımız vardı. Adana Çukurova'da biliyorsunuz, önemli bir petrol keşfi olmuştu. Ardından da geçtiğimiz yıl Esma Çevik kuyularında 180 milyon varillik üretilebilir rezervi olan bir saha keşfetmiştik. Yine o zamanlar hatırlarsanız Gabar bölgesinde, Esma Çevik'in yakın bölgelerinde aynı formasyona sahip bazı yapıların olabileceği yönünde arkadaşlarımızın değerlendirmeleri olmuştu. Onu da kamuoyuyla paylaşmıştık. İki ay kadar önce de ekibimiz orada sondaj çalışmalarına başlamıştı. An itibarıyla sondaj ve kuyu değerlendirme çalışmalarımız tamamlanmak üzere. İlk değerlendirmeler olumlu. Ama arkadaşlardan son bilgileri bekliyoruz. İnşallah netice alınca da Sayın Cumhurbaşkanı'mız bu müjdeyi vatandaşımızla paylaşacak. Bizi izlemeye devam edin."
FATURADA 'GÜNEŞ' AÇIYOR
Öte yandan güneş enerjisinde ihtiyaç fazlası elektriğin sisteme bedelsiz verilmesine dayanan lisanssız üretime 8 ayda 16 bin megavata (MW) yakın başvuru gelirken, 6 bin 700 MW'lık kapasite tahsis edildi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, başvuru miktarının tüm lisanssız tesislerden daha fazla olduğunu belirterek, "Bu, sahada 5.7 milyar dolarlık yatırım anlamına geliyor. Lisanssız üretilen elektrik miktarı arttıkça bütün tüketicilerimizin faturalarında da düşüş seyri devam edecek. Artık kısa yoldan kâr etme peşinde olanlar değil, gerçek tüketiciler lisanssız elektrik üretiyor ve sisteme katkı sağlıyor" dedi.
"BEDELSİZ KATKI" OLUYOR
EPDK'nın geçtiğimiz yıl ağustos ayında yaptığı düzenleme ile güneş enerjisinden üretilen elektriğin bireysel ve üretimdeki ihtiyacı karşılaması sağlanıyor. Bu şekilde elektrik üretenler, tükettikleri kadar elektriği sisteme satarak gelir elde edebiliyor.
Örneğin; 1 milyon kilovatsaat (kWh) elektrik tüketen bir kişi ya da işletme, aynı miktardaki elektriği sisteme vererek satışa konu edebiliyor. Bu örnekten hareketle 1 milyon kWh'ı aşan üretimler ise Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması'na (YEKDEM) "bedelsiz katkı" olarak yansıtılıyor. Böylece, güneşten ucuz elektrik üretiminin yarattığı maliyet düşüşü, faturalara yansıtılıyor. Düzenlemeyle belediyeler, sanayi bölgeleri, çiftçiler, turizmciler ve düz vatandaşlar, elektrik üreticisi haline gelebiliyor.
Lisanssız elektrik üretimine yönelik son verileri değerlendiren EPDK Başkanı Yılmaz, düzenleme çıktığında, "Kimse güneşten elektrik üretmeyecek" şeklinde eleştiriler olduğunu söyledi.
Yılmaz, "Yaptığımız düzenleme ile lisanssız elektrik üretmek için sadece 8 ayda 16 bin MW'ye yakın başvuru geldi. 6 bin 700 MW'lık kapasite tahsis ettik. Bu sahada 5.7 milyar dolarlık yatırım anlamına geliyor. Lisanssız üretilen elektrik miktarı arttıkça bütün tüketicilerimizin faturalarında da düşüş seyri devam edecek" dedi.
TÜM LİSANSSIZ GÜCÜN YÜZDE 75'İ
8 ay gibi bir sürede, şimdiye kadar yapılan tüm lisanssız tesislerden daha fazla güçte başvuru alındığını ifade eden Mustafa Yılmaz, "Halen faal olan lisanssız tesislerin gücünün yüzde 75'ini karşılayan çağrı mektubu verildi. Artık kısa yoldan kâr etme peşinde olanlar değil, gerçek tüketiciler lisanssız elektrik üretiyor ve sisteme katkı sağlıyor. Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarında sahip olduğumuz potansiyel, yatırımcı iştahı ve istihdam kapasitesi dünyada eşine az rastlanır nitelikte. Kamu özel sektör işbirliğinde kısa süre içerisinde ülkemizi bir enerji ticaret merkezi yapacağız" diye konuştu.