Temizlik, yemek yapma, çocuk, hasta ve yaşlı bakımı için binlerce aile ev hizmetlerinde yardımcı çalıştırıyor. Ev işlerinde çalışanların sosyal ve mali haklarının bilinmesi uzun vadede sorun yaşanmasını önlüyor. SGK, merak edilen sorulara yanıt verdi. Önemli ayrıntılar şöyle:
EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLARA YÖNELİK SİGORTA UYGULAMASI NASIL İŞLİYOR?
Ev işlerinin ay içinde 10 günden az ve 10 günden fazla yapılıp yapılmadığına göre işlem yapılıyor. Ayda 10 günden az çalışanlara iş kazası ve meslek hastalığı yönünden sigorta yapılıyor, primleri çalıştıran kişi tarafından ödeniyor. Sigortalılar isterlerse takip eden ayın sonuna kadar uzun vade (emeklilik) ve genel sağlık sigortası primi ödeyebiliyor.
EV HİZMETİNDE AYDA 10 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞI NASIL SAĞLANIYOR?
Evinde ayda 10 günden az süre ile sigortalı çalıştıranların bu kişileri çalıştırdıkları her bir gün için asgari ücretin günlük tutarının yüzde 2'si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödemesi gerekiyor. 10 günden az çalıştırılanlar için e-Devlet üzerinden kolay işverenlik başvurusu yapılabiliyor. İş kazası ve meslek hastalığında 1 Temmuz-31 Aralık tarihleri arasında bir gün için ödenecek tutar 8.94 lira. Ev işinde çalışanlar eksik günlerinin primini ödeyerek 30'a tamamlayabiliyor. Primini kendi ödeyenlerin de günlük 145, aylık da 4 bin 359 lira yatırması gerekiyor.
EV HİZMETLERİNDE 10 GÜN VE ÜZERİNDE SÜRE İLE ÇALIŞANLARIN ÖDEYECEĞİ EMEKLİLİK VE SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ NE KADAR?
Asgari ücretle işçi çalıştıranlar 10 gün çalıştırdıkları kişi için işçi ve işveren hissesi ile işsizlik sigortası primi dahil bin 676 lira yatıracak. Ayda 30 gün çalıştıranlar da 5 bin 30 lira ödeme yapacak. Primini düzenli ödeyenler için 5 puanlık indirim de dikkate alındığında ayda 10 gün çalıştırılanlar için bin 453, 30 gün çalıştırılanlar için de 4 bin 359 lira prim yatırılması gerekiyor.
KIDEM VE IZIN HAKKI VAR MI?
Ev hizmetlerinde çalışanlara 4857 sayılı İş Kanunu uygulanıyor. Bu kapsamda çalışanlar ihbar, kıdem tazminatından yararlanamıyor. Buna karşın Borçlar Kanunu kapsamında benzer tazminat hakları bulunuyor. Buna göre ev hizmetlerinde çalışanlara ilişkin hizmet sözleşmesi feshedilirken, karşı tarafa önceden bildirim yapılması zorunlu. Bu süre İş Kanunu'na göre daha az olup, 3 yıldan fazla çalışanlarda 8 hafta, 5 yıldan fazla çalışanlarda 6 hafta uygulanıyor. Bir yıl çalışanlar 2 hafta ücretli izin hakkına sahip bulunuyor.
