Filistinli Hamas'ın geçtiğimiz hafta sonu İsrail'e yaptığı sürpriz saldırı, jeopolitik gerilimleri yeniden ateşledi.
Bu tetiklemenin ardından petrol fiyatları yüzde 4 artış gösterdi. Petrolün varil fiyatı 89 dolara kadar çıktı.
Filistinli Hamas'ın geçtiğimiz hafta sonu İsrail'e yaptığı sürpriz saldırı, jeopolitik gerilimleri yeniden ateşledi.
Bu tetiklemenin ardından petrol fiyatları yüzde 4 artış gösterdi. Petrolün varil fiyatı 89 dolara kadar çıktı.
Savaş dönemlerinin güvenli limanı olan altın da cazibesini artırdı, altının onsu yüzde 1 yükseldi. Altın fiyatları ons başına 1.850 dolara çıkarak, yedi ayın en düşük seviyesinden geri döndü. İsrail Merkez Bankası önceki gün para birimi şekeldeki değer kaybı ve piyasadaki yüzde 2'lik düşüşün ardından dün sabah saatlerinde 30 milyar dolarlık döviz satış programı açıkladı. Banka doğrudan satışların yanında SWAP mekanizmalarıyla piyasalara 15 milyar dolara kadar likidite sağlanacağını açıkladı. Bu gelişmenin ardından İsrail borsası yüzde 0.95'lik bir artış yaşadı.
Analistler, hem İsrail hem de Filistin'in büyük petrol oyuncuları olmadığını, ancak çatışmanın bölgede daha geniş alana yayılması halinde bir petrol üreten kilit ülkelere sıçraması halinde etkisinin büyük olacağını belirtiyor. Yapılan yorumlarda ortak görüş, piyasanın, bir zincirleme reaksiyon başlatmadığı ve Orta Doğu'daki petrol ve doğalgaz arzının etkilenmeyeceğine ikna olana kadar artışın devam edeceği yönünde.
AVRUPA BORSALARI ETKİLENDİ
Ayrıca savaşın başlaması, dünyanın birçok yerinde enflasyonu körükleyecek uzun süreli yüksek fiyatlara ilişkin korkuları yeniden canlandırdı. ABD'nin İran'a yönelik mevcut yaptırımları daha güçlü bir şekilde uygulanması halinde petrolün varil başına 100 doların üzerine çıkarabileceği de belirtiliyor. Hafta sonu yaşanan saldırılar Avrupa borsalarını da etkiledi. Fransa'da CAC40 endeksi yüzde 0.51 düşüş yaşadı. Alman Dax yüzde 0.64 değer kaybetti.
ASYA TATİLDE YAKALANDI
Dünyaca ünlü Japon banka Nomura, "Hafta sonu Orta Doğu'da yaşanan olaylar hisse senetleri için risk teşkil ediyor, çünkü bu tür olaylar muhtemelen petrol fiyatlarında artışa neden olabilir. Bu da bizim görüşümüze göre ABD'nin son enflasyondaki düşüş söylemini riske atabilir" değerlendirmesinde bulundu.
Asya tarafında Tokyo ve diğer bazı Asya piyasaları dün tatil nedeniyle kapalıydı. Şangay bir haftalık tatilin ardından yeniden açıldı ve yaklaşık yüzde 0.7 düşüşle 3.088'e geriledi. Avustralya'da S&P/ASX 200 endeksi yüzde 0.3 artışla 6.974 puana yükseldi. Hindistan'ın Sensex endeksi yüzde 0.4 kayıpla 65.744'e geriledi.
TÜRKİYE'NİN RİSKİ YÜKSEK DEĞİL
İsrail'in arkasında olduğunu açıklayan ABD'de de borsalar güne düşüşle başladı. ABD'de Nasdaq yüzde 0.7 ile başta olmak üzere Dow Jones ve S&P 500 endekslerinde kayıp sınırlı oldu. İki endekste de kayıp yüzde 0.2 civarında gerçekleşti.
Sabah'ta yer alan habere göre; Türkiye'den İsrail'e sektörel bazda en çok ihracat gerçekleştiren sektörlerde ilk sırada inşaat çeliği var. Kimyevi maddeler ve otomotiv sektörü ikinci ve üçüncü sırada. Son yıllarda en fazla büyüme ise mücevher sektöründe yaşanıyor. Türkiye'nin 2022 ithalatı 2.45 milyar dolar olurken geçtiğimiz yıl ihracatımız 7 milyar dolar oldu. Bu yıl rakamlarda dünya genelinde olduğu gibi bir miktar düşüş gözlemleniyordu. Geçtiğimiz yıla göre 1 milyar dolarlık bir düşüş oldu.İsrail ve Filistin'de yatırım yapan Türk firmalarının sayısı da çok yüksek değil. En bilinen firmalar arasında Zorlu, Yılmazlar inşaat gibi firmalar var. Merkez Bankası'nın verilerine göre yurtiçinde yerleşiklerin İsrail'deki toplam yatırımı 28 milyon dolar. Bu rakama Türk firmaların üçüncü ülkelerden yaptıkları yatırımlar dahil değil. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, Orta Doğu'da yükselen gerilimin ardından ilk işlem gününe yüzde 1.9 sert düşüşle girdi. Açılışta BIST 100 Endeksi 8 bin 288 puana kadar geriledi. Endeks günü yüzde 3.21 düşüşle kapattı. İsrail'de yatırımları olan Zorlu Enerji hisseleri yüzde 9.96 düştü. Bölgeye uçuşların küresel olarak durması ile THY hisseleri yüzde 4.7 düşüş yaşadı. Pegasus yüzde 5.98 ve TAV da yüzde 6.91 geriledi.
