Ramazan ayına sayılı günler kala Rekabet Kurulu fırsatçılara göz açtırmamak için harekete geçti.
2023'ün son aylarında gelen şikâyetler üzerine harekete geçen kurum, yaptığı incelemeler sonucunda 10 şirketin rekabeti ihlal ettiğini tespit etti.
DEV ŞİRKETLER İNCELEME ALTINDA
Ocak'ta beyaz et üretimi ve satışı alanında faaliyet gösteren 10 şirkete soruşturma başlatıldı. Soruşturulan şirketlerin ileri tarihli fiyat değişimleri, maliyetleri, üretim ve stok bilgileri gibi ticari sır niteliğindeki hassas ve gizli bilgilerini birbirleriyle paylaşmak suretiyle rekabeti kısıtlayıcı bir anlaşma içinde olup olmadıkları inceleniyor.
UZLAŞMAYA BAŞVURDU
Diğer üç soruşturmada ise 3 beyaz et firmasının bayileri arasındaki rekabeti kısıtlamaya yönelik uygulamaları ele alınıyor. Gerek üreticiler gerekse de bayiler arasındaki rekabeti bozan davranışların inceleyen kurum, bu durumun beyaz et sektöründe fiyatları yükseltildiğini ve tüketicinin zararına neden olduğunu tespit etti. Kurulun tespitlerinin ardından kendilerine ceza kesileceğini anlayan tavuk firmalarının bazılarının uzlaşmaya başvurduğu öğrenildi.
PARA CEZASI AĞIRLAŞACAK
Rekabet Kurumu'nun sektörü bütüncül olarak incelediğini belirten Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, pazardaki en ufak rekabet ihlali şüphesinin üzerine kararlılıkla gidildiğini söyledi. Küle, "Hâlihazırda hakkında soruşturma yürütülen şirketlerden bazılarının önceki soruşturmalarda da ceza aldıkları dikkate alındığında, devam eden soruşturmalarda Kanun'u ihlal ettiği tespit edilen şirketler için gerektiği yerde ihlalin tekerrürü gerekçesiyle para cezası ağırlaştırılacaktır" dedi.
ÇALIŞANA DA CEZA GELEBİLİR
Soruşturma sürecinde rekabeti ihlal etmeye devam eden teşebbüsler için de cezaların ağırlaştırılacağının altını çizen Başkan Küle, "Bu doğrultuda, Kanun'un verdiği yetkiler çerçevesinde, rekabete aykırı eylemlerde bulundukları tespit edilen şirketlere cirolarının yüzde 10'una kadar para cezası uygulanabilecektir. Ayrıca, bu şirketlerin rekabete aykırı eylemlerin hayata geçirilmesinde belirleyici rolü olduğu saptanan yöneticilerine ve çalışanlarına da şirkete uygulanan cezanın yüzde beşine kadar şahsi para cezasına hükmedilebilecektir" diye konuştu.
BİR YILDA FİYAT YÜZDE 67 ARTTI
TÜİK verilerine göre gıda fiyatlarındaki artış en çok kırmızı ve beyaz ete yansıdı. Ocak ayında kümes hayvanı etlerinin fiyatı aylık yüzde 3.66 artarken yıllık yüzde 67 artış gösterdi. Göğüs etinden buduna kadar farklı satış fiyatları bulunan beyaz ette bütün tavuk kilogram fiyatı ortalama 75-80 TL'den satılıyor. Geçen yıl bunun fiyatı 40-45 TL arasında değişiyordu. Parçalanarak paketlenen but, incik, kanat göğüs ise geçen yıl 60 ila 100 TL arasında satılırken şimdi 120 ila 180 TL arasında değişiyor.
184.5 MİLYON TL CEZA KESİLDİ
Rekabet Kurumu, beyaz et sektörüne 2009 ve 2019 yıllarında olmak üzere iki ayrı soruşturma açmıştı. 2009 yılında tamamlanan soruşturmada rekabet ihlalinde bulunduğu tespit edilen dokuz şirkete ve ayrıca ihlalde belirleyici etkisi olduğu gerekçesiyle bu şirketlerden birinin yönetim kurulu üyesi ve aynı zamanda Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneğinin Başkanı olan bir gerçek kişiye toplamda 27.5 milyon TL idari para cezası uygulandı. 2019 yılında tamamlanan soruşturmada ise, rekabete aykırı eylemleri nedeniyle dokuz şirkete ve Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneğine toplamda yaklaşık 157 milyon TL para cezası veridi. Böylece sektöre Rekabet Kurumu tarafından bugüne kadar 184.5 milyon TL para cezası kesildi.