Konut alım-satımı yapan vatandaşların bu işleme aracılık eden emlakçılarla yaşadıkları komisyon savaşlarını iki taraf da kaybetti. Ortalama 4 milyon TL'lik bir konut alım-satımında emlakçı komisyon bedeli 192 bin TL'ye ulaşırken, evin alım-satımını yapan kişiler arasında süren fiyat pazarlığından daha sıkı bir pazarlığa emlakçılarla girişilmeye başlanıldı.
Emlakçı komisyonunun kanunen alan ve satan kişi tarafından yüzde 2 artı KDV olarak ödenmesi gerekirken, bugüne kadar konutu satın alan kişiden bu ücreti alma eğilimi oluyordu. Ancak artık konut alan vatandaşlara komisyon bedelleri fazla gelmeye başlayınca vatandaşlar sahibinden satılık konut arayışına girmeye başladı. Eğer emlakçı aracılığıyla alacaksa da komisyonun yarısını evi satan kişinin vermesini talep ediyor.
Türkiye genelinde artan konut fiyatlarına doğru orantılı olarak emlakçı komisyonları da arttı. Yasalara göre emlakçıların alıcıdan ve satıcıdan ayrı ayrı olmak üzere yüzde 2 artı KDV oranında komisyon bedeli alması gerekiyor. Sabah'ta yer alan habere göre, durum böyle olunca örneğin konut fiyat endeksine göre İstanbul'da bir konutun ortalama fiyatı olarak 4 milyon TL baz alındığında buradaki komisyon bedeli de 192 bin TL'ye çıkıyor. Emlakçının bu örnekte alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 80 bin artı yüzde 20'den 16 bin KDV ile 96'şar bin TL yani toplamda 192 bin TL komisyon ücreti alması gerekiyor.
2 milyon TL değerinde bir konutta ise komisyon bedeli toplamı 96 bin TL'yi buluyor. Kiralık evlerde ise bir kira bedeli artı KDV olarak komisyon alınıyor. Yani 20 bin TL'ye kiralanacak bir daire için emlakçıya KDV dahil 24 bin TL verilmesi gerekiyor. Bu miktarlar vatandaşa çok gelmeye başlayınca emlakçılar ile konut alım-satımı yapanlar arasında da sıkı bir pazarlık başladı.
KOMİSYONDA PAZARLIK MÜMKÜN
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, artan konut fiyatları ile doğru orantılı olarak emlakçı komisyonlarının da arttığını ancak konut satışı az olduğu için emlakçıların gelirinde bir artış olmadığını ifade etti. Komisyonun emlakçıların önemli bir hakkı olduğunu ifade eden Aşa, "Avrupa'da en düşük emlakçı komisyon oranları bizde. Eskiden satıcı ve alıcı ayrı ayrı yüzde 3'er komisyon ödemekle yükümlüyken sonrasında yapılan bir düzenleme ile bu oran yüzde 2'ye düşürüldü. Ev fiyatları dikkate alındığında emlak komisyonu çokmuş gibi görünebilir ama konut satışları yavaşladığı için 6 ayda bir ev satarak geçimini sağlamaya çalışan emlakçılar bulunuyor" dedi.
Emlakçıların kimseye zorla konut alış veya satış hizmeti vermediğini ifade eden Aşa, "Emlakçılar konut alım satımında iki tarafın güvenli bir şekilde evi alıp satabilmesi için önemli bir görev üstleniyor. Bir konutu satabilmek için aynı eve 50 kere giderek mazot yakıyor, ayakkabısını eskitiyor, ofis kiralıyor, eleman çalıştırıyor. Tüm bunlar düşünüldüğünde aldığı komisyonu sonuna kadar hakkediyor" dedi.
Aşa, mevcutta emlak komisyonunun alıcıdan ve satıcıdan ayrı ayrı olarak konut bedelinin yüzde 2'si artı KDV olacak şekilde alındığını belirterek, "Ancak burada genellikle satan kişi alan kişiye komisyon bedelini ödettiriyor. Böyle olunca da konut alan kişiye komisyon çok görünebiliyor. Pazarlık edilmesi tercihimiz olmaz ama emlakçılarla komisyonda pazarlık etmek elbette mümkün" diye konuştu.
AKÇAM: HİZMET BEDELİMİZ YÜKSEK DEĞİL
Ankara'da ise ortalama bir konut fiyatı 3 milyon TL'ye ulaşırken, emlakçı komisyonu KDV dahil 144 bin TL'yi buluyor.
Ankara Tüm Emlakçılar Esnaf Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, emlakçılığın bir hizmet sektörü alanı olduğunu belirterek, "Bu sebeple hizmet bedeli kesinlikle alınmalıdır. Gayrimenkul fiyatları yükselince alacağımız hizmet bedeli de yukarı doğru çıkıyor. Ama bizim giderlerimiz de yükseliyor. Bu sebeple hizmet bedelinin normal seyrinde gittiği düşünüyoruz. Ev sahipleri son zamanlarda hizmet bedelini yüksek görebiliyor ancak konut fiyatları da yükseliyor" dedi.
Pazarlıkla hizmet bedelinin düşürülmesi konusunda ise Akçam, "Pazarlık teklifleri geliyor tabi ama bizim meslektaşlarımızda kabul eden sayısı bence az. Kabul etmeyenleri sonuna kadar destekliyorum. Hizmet bedelimiz yüksek değil" dedi.
İKİNCİ EL KONUT FİYATINDA YÜZDE 30 DÜŞÜŞ OLDU
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Aşa, emlak piyasasında özellikle ikinci el konut fiyatlarında köpüğün kalktığını belirterek, fiyatlarda geçen seneden bu yana yüzde 30'a yakın bir düşüş olduğunu ifade etti. Konut satışının durağan seyrettiğini belirten Aşa, sıfır konut fiyatlarında ise beklenilen düşüşün olmadığını, inşaat firmalarının maliyetleri gerekçe göstererek yüksek fiyatlara evlerini satmaya çalıştığını belirtti. Vatandaşta yaklaşan 31 Mart mahalli idareler seçimlerinden sonra konut fiyatlarında artış olabileceğine yönelik bir algı olduğunu söyleyen Aşa, "Seçimler genel bir hükümet değişikliği seçimi olmadığı için mevcut düzende bir şey değişmeyecektir. Yani bu sebeple konut fiyatlarında da artış beklemiyoruz. 2024 sonuna kadar konut fiyatlarının mevcut seviyesinde seyredeceğini tahmin ediyoruz" dedi.
