Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem moderatörlüğünde gerçekleştirilen "Tarımda Yeni Dönem: Üretim Planlaması ve Yeni Destek Modeli" paneli Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürü Osman Yıldız, TÜSEDAD Yönetim Kurulu Başkanı Sencer Solakoğlu ve Çukurova Üniversitesi Tarım Ekonomisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aykut Gül'ü ağırladı. Osman Yıldız, tarımda yaşanan köklü dönüşümleri "sessiz devrim" olarak nitelendirdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın öncelikli hedeflerinden birinin, hem üreticiyi korumak hem de tüketiciye sağlıklı ve güvenilir ürünler sunmak olduğunu vurgulayan Yıldız, şu ifadeleri kullandı: "Gençler ve kadınlar için sağladığımız düşük faizli kredilerle kırsalda tarımsal faaliyetlerin artmasını sağlıyoruz. Kadınların yer aldığı her yerde hayat vardır, aile vardır ve bu, sürdürülebilir tarıma da büyük katkı sağlar." Yıldız, tarım sektörünün ekonomik büyümeye olan katkısını da dile getirerek, "Yüzde 4.6'lık büyüme bizim için büyük gurur kaynağı. Bu da doğru politikaların bir sonucu oldu" dedi. Yıldız, iklim değişikliği gibi zorluklara rağmen, geleceğe uygun tarımsal metotlar geliştirildiğini ifade etti.
SÖZLEŞMELİ TARIM ÇOK ÖNEMLİ
TÜSEDAD Başkanı Sencer Solakoğlu, tarımın planlı ve öngörülebilir bir yapıya kavuşması gerektiğini savunarak şunları söyledi: "Eskiden verimli ve verimsiz üreticiler aynı şekilde değerlendiriliyordu. Sözleşmeli tarım, bu adaletsizliği ortadan kaldırıyor ve standardizasyon sağlıyor. Et ve süt sektörlerinde de uzun vadeli politikalar geliştirilmesi gerekiyor. Açığa ekim yapanlar desteklenmemeli; bu destekler, planlı üretime yöneltilmeli." Tarımın çok yönlü bir sektör olduğuna dikkat çeken Solakoğlu, bakanlıklarla koordinasyonun önemine de değinerek, "Tarım, yalnızca bir bakanlığın çabasıyla yönetilebilecek bir alan değil. Çok yönlü ve bütüncül bir yaklaşım şart" dedi.
ÜLKELERİN GÜCÜ
Çukurova Üniversitesi Tarım Ekonomisi Bölümü'nden Prof. Dr. Aykut Gül, tarımın stratejik önemine vurgu yaptı. Depremler ve savaşlar gibi olağanüstü durumlarda tarımı güçlü olan ülkelerin her zaman avantajlı olduğuna dikkat çeken Prof. Gül, yapılan reformların daha fazla anlatılması gerektiğini söyledi. "81 ilde 100 binden fazla paydaş sahada bir araya geliyor, sorunları tespit ediyor ve çözüm üretiyor. Ancak bu başarıların toplumla daha fazla paylaşılması gerekiyor. Tarım sadece bir üretim aracı değil, aynı zamanda bir ülkenin geleceğidir." Prof. Gül, kıt kaynakların doğru kullanılmasının tarımın sürdürülebilirliği açısından kritik önemde olduğunu belirtti.
İŞ BİRLİĞİMİZ SÜRÜYOR
Zirveye katılan Dünya Bankası Ülke Direktörü Humberto Lopez tarım sektörünün, Türkiye ekonomisinin kalbinde yer almakta olduğunu, ülkenin çeşitliliğinde ve geleceğinde önemli bir rol oynadığını söyledi. Lopez, "Türkiye'de tarım yalnızca bir ekonomik faaliyet değil, aynı zamanda bir yaşam biçimidir. Yüzyıllardır bu sektör, sadece Türkiye'yi değil, küresel pazarları da beslemiştir" dedi. Dünya Bankası'nın Tarım ve Orman Bakanlığı ile güçlü bir iş birliği gerçekleştirdiğini belirten Lopez sözlerini şöyle sürdürdü: İklime Duyarlı ve Rekabetçi Tarım Büyüme Projesi (TUCSAP, 341 milyon ABD Doları) aracılığıyla, Banka, Türkiye'nin tarım sektöründe verimliliği, sürdürülebilirliği ve dayanıklılığı artıran dönüştürücü girişimleri desteklemektedir. Mevcut portföyümüz 2,2 milyar ABD Doları değerindedir. Yeni dönemde tarım ve sulama modernizasyonu projelerinin onaylanmasıyla 3,1 milyar ABD Dolarına ulaşacaktır."
DAHA AZ KAYNAK DAHA ÇOK VERİM
4. Türkiye Tarım Zirvesi'nin açılış konuşmasını Turkuvaz Medya Marka ve Pazarlama Grup Başkanı Sinan Köksal yaptı. Sinan Köksal, sürdürülebilir bir tarım için daha az kaynak kullanarak daha çok verim elde etmenin gerekliliğinin, pandemi ile tüm dünyada çözüm bulunması gereken en önemli sorun haline geldiğini söyledi. Köksal konuşmasında, "Birleşmiş Milletler'e göre 2050 yılında dünya nüfusu 9,8 milyara ulaşacak. Türkiye'de ise her yıl nüfusa yaklaşık 1 milyon kişi katılıyor ve 2040'ta nüfusumuz 110 milyona ulaşacak. Dolayısıyla tüm Dünya'da iklim değişikliğinin etkileriyle en çok yüzleşeceğimiz alan tarım olacak. Turkuvaz Medya olarak ülkemizdeki tarım faaliyetlerini önemsiyor, tarım gündemini konuşacağımız bu platforma imza atmaktan mutluluk duyuyoruz" ifadelerini kullandı.
GENÇLER ÜRETİMİ GELECEĞE TAŞIYOR
Inbusiness Genel Yayın Yönetmeni ve Sabah Gazetesi Köşe Yazarı Hülya Güler moderatörlüğünde gerçekleşen "Tarımda Genç Girişimciler" panelinin konuşmacıları, Tarım Orman Gençlik Konseyi Manisa Temsilcisi Cavit Çağlar Çankaya, Tarım Orman Gençlik Konseyi Adana Temsilcisi Nihan Işık ve Tarım Orman Gençlik Konseyi Isparta Temsilcisi Nagihan Ersan oldu. Çiftçi bir ailenin üyesi olan Nihan Işık, şunları söyledi: "Başka ülkeye ya da şehre ne olursa olsun gitmeyi hiç düşünmedim. Türkiye'de ürünler üretmeyi ve kendi alanında başarılı olmayı hedefledim. Tarımla ilgili hayallerim uçsuz bucaksız. Biz gençlik olarak tarımı nasıl daha iyi bir yöne götürebileceğimizi öneriyoruz." Nihan Işık, kent ile kırsal arasında daha güçlü bir bağ kurmayı ve kırsalda istihdamı artırmayı hedeflediklerini belirtti.
EĞİTİM DESTEK OLDU
Ailesi 1960'lı yıllardan bu yana elma üretimi yapan ve işletme üzerine yüksek bitkileri desteklediğini vurgulayan Nagihan Ersan, tarımı eğitimle desteklediğini vurguladı. Ersan, tarımın kârsız olduğu algısına katılmadığını belirttiğini söyledi. Ersan, "Tarımda kâr marjı bitti demek doğru değil. Doğru üretim ve süreç tarımı ile tarım oldukça kârlı bir sektör. Ölçek ekonomilerini artırmaya. Bakanlıkla iş birliği yaparak bahçeleri ayırmaya, büyütmeye çalışıyoruz."dedi.
KAZANÇLI BİR ALAN
Manisa'dan gelen ve dört nesildir hayvancılık ve kuru üzüm üretimi yapan Cavit Çağlar Çankaya, organik üretime odaklandığını ve katma değerli ürünler üretildiğini belirtti. Tarım sektörü doğru yönetildiğinde kârlı bir alan olduğunu dile getirerek şu ifadeleri kullandı: "Çiftçi para kazanmıyor diye bir şey yok. Eğer elektrik akımı doğruysa, tarım hem verimli hem de kârlı bir sektör. Ancak bu sabır meselesi, bir anda sonuç beklemek doğru değil." Çankaya, Gençlik Konseyi'nin çözüm odaklı yapıya dikkat ederek, "Biz fayda peşinde koşan bir yapıyız ve bunu daha da büyütmek istiyoruz" dedi.
KADIN ELİ GÜÇ KATIYOR
Sabah Gazetesi Yazarı Feride Cem'in moderatörlüğünde gerçekleşen "Tarıma Kadın Eli" paneli ise zirvenin son oturumu oldu. Panel konuşmacıları Topraktan Tabağa Kadın Kooperatifi Başkanı Ebru Baybara, Turuncu Eller Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Gürsel Appa, Foça Fokoop Doğal Ürünler Tarımsal Kalkınma Koop. Başkanı Eren Tunga, Kerevitaş CMO'su Gülizar Öcal ve Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Ürün Geliştirme ve Satış Daire Başkanı Hadiye Arzu Ayaz oldular. Ebru Baybara, Toplumsal gönüllülük temelleriyle kurulmuş kooperatifimiz, 2018'den bu yana her geçen gün daha fazla çiftçiye, ürüne ve istihdama ulaşıyor. Sorgul buğdayı başlangıçta yerel üretimin gücünü ortaya koyduk. Restoranlar piyasaya sürdüğümüz makul fiyatta performans gösterdik ve daha fazla insanın yerel tüketim modeline davet ettik."Baybara, kooperatifin gastronomi eğitim alanında bir okul projesine hazırlandığını belirterek, "Doğu Anadolu'da gençlerin kendi bölgelerindeki gastronomi eğitim alabilecekleri bir merkez olmayı başardık" dedi.
MANDALİNADAN 12 AY KAZANÇ
Gürsel Appa, ziyan olan ürünlere katma değer kazandırma hedefiyle yola çıktıklarını belirtti. Mandalina üretimine odaklanan Appa, kooperatifin sıfır atık hedefi odaklı çalışmalar yaptığını söyledi, Appa, "Mandalinayı 12 ay boyunca kazanç kapısı haline getirdik. Mandalina sirkesinden enginar reçeline kadar 20'ye kadar yakın ürün geliştirildik. Dünya çapında ödüller aldık" dedi.
Gülizar Öcal, tarımda sürdürülebilirlik ve sözleşmeli tarım modelinin önemine dikkat çekti. Dünyadaki gıdanın yüzde 53'ünün israf ettiğini belirten Öcal, bu israfı önlemek için çalıştıklarını söyledi Öcal, "Sözleşmeli tarım modeline çok önem veriyoruz. Sulamada damla sulama gibi bağlantıların doğru dağıtımını yapar. Tarımsal sürdürülebilirlik için gıda kaybını sıfıra indirmeyi hedefliyoruz" dedi.
Hadiye Arzu Ayaz, Tarım Kredi Kooperatiflerinin özkaynaklarıyla büyüyen ve tamamen ortaklarının katkılarıyla faaliyetlerini sürdüren bir yapı olduğunu belirtti. Kooperatifin Türkiye'nin yönetimine ve ekonomisine yaptığı katkılara dikkat çeken Araz, şu bilgileri paylaştı: Şu anda 865 bin arkadaşımız var. Ortaklarımızdan 40 farklı çeşit ürün, 18 fabrikamızda işliyoruz ve kişiye ulaştırıyoruz. Amacımız, en kaliteli yönetim ürününü uygun fiyata sunarak hem üreticiye hem de tüketiciye fayda sağlamaktır."
ZİRVEYE GÜÇLÜ SPONSOR DESTEĞİ
Zirvenin ana sponsorları Ziraat Bankası, Yıldız Holding, Superfresh, Dünya Bankası, Tarım Kredi Grubu ve Koza Altın olurken destek sponsoru Papara oldu.
