Yeni GAP Eylem Planı açıklandı (Fotoğraf: AA)
570 BİNİ AŞKIN İSTİHDAM
Program doğrultusunda su kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlayarak maliyetleri düşürecek Silvan Projesi, Kralkızı-Dicle Sulamaları, Mardin Sulamaları, Adıyaman Koçali ve Gömükan Barajı Sulaması, Küçük Ölçekli Sulama İşleri projelerini hayata geçiriyoruz. Katma değer oluşturacak bu dönüşümü 2028 yılına kadar 475 bin 205 hektar alanı sulamaya açarak gerçekleştireceğiz. 570 bin 246 kişiye istihdam sağlayacak program ile hedefimiz; kuru tarımda 1.605 dolarlık katma değer artışı ve GAP Bölgesi tarımsal Gayrisafi Katma Değerin ülke içindeki payının yüzde 19,1'e, bitkisel üretim değerinin de yüzde 21,5'e yükselmesidir.
Tarımda Hassas Dönüşüm Programı ile; akıllı tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması, rekabetçi tarım ürünlerinde entegre kaynak verimliliği, sulama pompalarında verimlilik ve iyi pamuk uygulamalarını 63,8 milyar TL'lik bütçe ile hayata geçireceğiz. Ayrıca hayvancılık altyapısının geliştirilmesi, meraların ıslahı ve optimizasyonu, taşlık arazilerin ıslahı ve yenilenebilir enerji kaynaklarının tarımda kullanımının yaygınlaştırılmasını hedefleyen projelere de ağırlık veriyoruz. Program ile akıllı sulama sistemlerinin kullanıldığı alanın 400 bin hektara, iyi pamuk yetiştiriciliği yapılan alanın ise 611 bin dekara çıkarılmasını, 50 bin dekar mera alanının ıslah edilmesini, 50 bin dekar taşlık arazinin tarıma kazandırılmasını hedefliyoruz.
Ayrıca, küçükbaş hayvan varlığının 11,8 milyona çıkarılması, hayvan başına süt veriminin de 0,75 litreden 0,9 litreye çıkarılması ve sulama pompalarında verimliliğin yüzde 53'e yükseltilmesi program hedeflerimiz arasında yer alıyor. GAP Entegre 2.0 Programı ile; kırsal alanda yaşayan, işlemeli tarıma uygun arazilerin az bulunduğu ve sulamadan yararlanamayan nüfusun sosyo – ekonomik koşullarını tarım dışı gelir ve istihdamla yükseltmeyi hedefliyoruz. Söz konusu hedeflerimiz için 4,6 milyar TL bütçe öngörüyoruz. Devreye alacağımız GAP Entegre Kırsal Kalkınma Programı, Anadoludakiler: GAP Bedestenden Dijital Platformlara Programı ve GAP Sosyal Invest Programları ile bölgeye yapılacak yeni yatırımların önünü açacağız.
Böylece 2028 yılı sonuna kadar AB nezdinde tescil edilen coğrafi işaretli ürün sayısını 3'ten 13'e çıkarmayı, kırsalda öne çıkan 9 adet üründe ekonomik değer oluşturmayı, 50 kooperatifi desteklemeyi ve 3 adet sosyal etki tahvili uygulaması yapmayı hedefliyoruz. 19,3 milyar lira bütçeli Turizm Odaklı Ekonomik Büyüme Programı ile; bölgenin kültürel mirasını muhafaza ederek alt yapıyı güçlendireceğiz, destinasyonlarda yeşil dönüşümü önceleyeceğiz. Vereceğimiz eğitimlerle hizmet kalitesini artırarak turizm odaklı tanıtım ve markalaşma projeleriyle bölgedeki turizm etkinliğini artıracağız. Projelerimizle gerçekleşecek yeni yatırımlarla, 2028 yılına dek turizmde yatak kapasitesini 98 bin 696'ya, belgelendirilmiş tesislerdeki geceleme sayısını 8,1 milyona ve ortalama geceleme süresini de 2,6'ya yükselteceğiz.
Ayrıca, ziyaretçi karşılama merkezleri ve tarihi ören yerlerinde yeşil dönüşüm projeleri, sürdürülebilir eko-turizm köyleri, kültürel mirasın korunması ve yaşatılmasına yönelik çalışmalar ve kültür yolları oluşturulması gibi çalışmaları da yürüteceğiz. Beşinci ve son olarak; Emek Yoğun Sanayi Sektörlerinde Dönüşüm Programı ile, özellikle emek yoğun sektörlerde nitelikli yatırımların hayata geçmesini sağlayacağız. Bu Programa 16,1 milyar TL'lik kaynak tahsisi öngörüyoruz. Bu kapsamda, 2028 yılına kadar 2 adet büyük ölçekli özel sektör yatırımı ve Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programımız kapsamında 36 adet yeni yatırımı bölgeye kazandıracağız. Ayrıca yatırıma dönüştürülmesini planladığımız 70 adet ürünün tespitini de gerçekleştireceğiz.
Yeni GAP Eylem Planı açıklandı (Fotoğraf: AA)
"2003-2024 DÖNEMİNDE YAKLAŞIK 1 TRİLYON 40 MİLYAR LİRA YATIRIM YAPILDI"
GAP'ın, Fırat ve Dicle'nin bereketini bölgedeki kadim toprakların geleceğine mühürleyen bir eser olduğunu dile getiren Yılmaz, şu ifadeleri kullandı:
"AK Parti'nin vizyonu ve Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğiyle hayata geçirilen GAP, sadece tarlaları suyla buluşturmakla kalmamış, gençlerimize iş, kadınlarımıza fırsat eşitliği, çocuklarımıza ise aydınlık gelecek sunan kalkınma hikayesine dönüştü. Yeni dönem GAP Eylem Planı (2024-2028) ile bölgenin gelecek vizyonunu bugüne kadar yaptığımız yatırımlarla ivmelendirerek ve yeni yatırımları kazandırarak daha gelişmiş bölge inşası için yeni bir ufuk olarak görüyoruz. Yeni eylem planı ile sulama yatırımlarının tamamlanmasını, tarımda verimli ve akıllı tarım uygulamalarının yaygınlaştırılmasını, turizm odaklı büyüme ve en önemlisi de özel sektör için yatırım ortamını iyileştirmeyi hedefliyoruz."
Yılmaz, bugüne kadar yapılan çalışmalarda bölgede istikrarın güçlendirildiğinin, kalkınmanın tüm boyutlarında GAP Bölgesi'nin ileriye taşındığının altını çizerek, klasik anlamda GAP'ın büyük oranda tamamlandığını söyledi.
GAP Bölgesi'nde kalkınma sürecinin hiçbir zaman bitmeyeceğini anlatan Yılmaz, enerji yatırımlarında da sona yaklaştıklarını söyledi.
Hayata geçirilen GAP Eylem planları ile bölgenin çehresinin değiştiğine, bölgedeki illerin cazibe merkezine dönüştüğüne dikkati çeken Yılmaz, "GAP Bölgesi'nde 2003-2024 döneminde güncel fiyatlarla yaklaşık 1 trilyon 40 milyar lira kamu yatırımı yaptık." dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz (Fotoğraf: AA)
"BÖLGEDE İHRACAT 20 KAT ARTIŞ GÖSTERDİ"
GAP Bölgesi'nde, 2002'de, 9 ilin ihracatının 689 milyon dolar olduğuna, bunun 2023'te 13,7 milyar dolara yükseldiğine işaret eden Yılmaz, bölgenin ihracatının 20 kat arttığını vurguladı.
GAP Bölgesi'ndeki illerin toplam ihracattaki payının yüzde 1,9'dan yüzde 5,3'e yükseldiğini belirten Yılmaz, iş gücüne katılım oranının da arttığını ifade etti. Yılmaz, 2004'te 1 milyon 299 bin kişi istihdam edilirken, bu sayının 2023'e gelindiğinde, yaklaşık iki katına çıkarak, 2 milyon 421 bine yükseldiğini dile getirdi.
Yılmaz, beşeri sermayeye büyük yatırım yaptıklarını anlatarak, bölgede eğitim ve sağlıkta yapılan yatırımlar sonrası gelişmelere değindi.
Tüm Türkiye'de aynı standarda erişmek istediklerini belirten Yılmaz, şunları kaydetti:
"Hükümet ve devlet olarak bize düşen, insanlara fırsat eşitliğini sunmak, çaba sarf ettiklerinde ilerlemelerinin yolunu açmak. Bu perspektifle bu yatırımları yapıyoruz. 2002'de üç olan üniversite sayısı 12'ye yükselmiştir. Sağlık hizmetlerinde bölgenin altyapısı güçlendirilmiş, 66 hastane sayısı 134'e yükselmiştir. Adıyaman, Batman, Kilis, Mardin ve Şırnak'ta devlet hastaneleri, Gaziantep'te şehir hastanesi, Diyarbakır ve Şanlıurfa'da eğitim ve araştırma hastaneleri faaliyete geçmiştir. 2003-2023 döneminde GAP illerinde başlatılan 169 bin 850 konutluk uygulama kapsamında 91 bin 147 konut tamamlandı, 78 bin 703 konutun inşası da devam ediyor."
Yılmaz, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ev sahipliğinde gerçekleştirilen "GAP Eylem Planı Bilgilendirme ve İstişare Toplantısı"nda yaptığı konuşmada, tüm illerin içme suyu sorununu giderdiklerini söyledi.
Sulanan alanın 2002'de 199 bin hektar olduğuna dikkati çeken Yılmaz, bugün bu sayının 675 bini aştığını bildirdi.
Yılmaz, sulanan alanları GAP Eylem Planı kapsamında 1 milyon 111 bin hektara yükseltmeyi hedeflediklerini kaydetti.
1263 kilometresi eylem planları döneminde olmak üzere 1496 kilometre sulama ana kanalının hazır hale getirildiğini belirten Yılmaz, şu ifadeleri kullandı:
"Sulamayı biraz enerjiye de benzetiyorum. Enerjide, malum, üretim var, iletim var, dağıtım var. Sulamanın üretim yeri barajlar. Barajlarda suyu depoluyoruz. İletimi ana kanallar, ana kanallarla bu suyu tarlalara kadar taşıyoruz. Dağıtımı ise tarla içi sulama şebekeleri... Dolayısıyla barajlarımızın çoğunu bitirmiş durumdayız. Ana kanallarımızın çok önemli bir kısmını tamamlamış durumdayız. Şimdi tarla içine girme zamanı. Asıl sonucu elde edeceğimiz aşamaya gelmiş durumdayız. Bunu hızlı bir şekilde hayata geçireceğiz. Tarım sektörü stratejik bir sektördür. Modası hiçbir zaman geçmeyecek bir sektördür."
Yılmaz, izledikleri ekonomik programda gıdayı da öncelikli alan olarak gördüklerini bildirdi.
Sadece makro politikalarla değil, mikro politikalarla da enflasyonla mücadeleyi sürdürdüklerini ifade eden Yılmaz, "Burada yapacağımız yatırımlar, sulamadaki mesafeler, bunun gıda arzına olan etkisi hem gıda güvenliğimiz açısından çok kıymetli hem de Türkiye'deki fiyat istikrarı açısından." diye konuştu.
Yılmaz, GAP kapsamındaki yatırımların tüm ülkeye fayda getirdiğini söyledi. GAP'ın enerji boyutunun büyük oranda tamamlandığını vurgulayan Yılmaz, 18 barajın ve 14 hidroelektrik santralinin tamamlandığını bildirdi.
Yılmaz, Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali'ni tamamlamanın kendilerine nasip olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
"Cumhurbaşkanı'mızın buradaki güçlü siyasi iradesiyle bu proje gerçekleşebildi. Birçok engellemelerle, uluslararası engellemelerle karşılaştı. Kredi verilmedi bu projeye. Ama biz kendi imkanlarımızla bunu kendi teknik kapasitemizle ve finansal kapasitemizle hayata geçirdik."
Yeni GAP Eylem Planı açıklandı (Fotoğraf: AA)
"TURİZMİ DAHA DA ÜST NOKTALARA TAŞIYACAĞIZ"
Yılmaz, sürdürülen Silvan Projesi'ni çok önemli gördüklerine, projenin hem enerji hem de tarımsal boyutu olduğunu ifade ederek, şu değerlendirmede bulundu:
"Özellikle tarımsal sulama boyutu çok daha ağırlıklı. Tamamlanma aşamasına gelen Silvan Barajı 175,5 metre yüksekliği, 8,7 milyon metreküp dolgu hacmiyle Türkiye'nin ve Avrupa'nın en yüksek beton kaplı kaya dolgu barajıdır. Atatürk Barajı'ndan sonra en önemli barajımız. Dolayısıyla bunu da tamamladığımızda GAP Bölgesi'ndeki altyapıyı büyük oranda bitirmiş olacağız. Sadece bu projeyle 200 bin hektardan daha fazla alan sulamaya açılacak, yüz binlerce insana iş imkanı doğacak. 'Diyarbakır'ın çılgın projesi nedir?' derseniz. Silvan Projesi. Silvan Projesi gerçekleştiğinde Diyarbakır'ın çehresi değişecek, ekonomisi değişecek. Altını özellikle çizmek isterim. Çok engellemeye çalışanlar oldu, çok saldırılar oldu bu projeye. Ama biz kararlı bir şekilde devam ettik. Bazı teknik sıkıntılar çıktı, onlar da aşıldı. Hızla inşallah, bu projemizi hayata geçireceğiz."
Yılmaz, bölgedeki bölünmüş yol ve otoyol uzunluğundaki gelişmelere de değindi.
Bölgede hava yoluyla seyahat edenlerin sayısının 2002'de 956 bin olduğunu anımsatan Yılmaz, bu sayının 2023'te 7,6 milyona çıktığını söyledi.
Yılmaz, Şanlıurfa'nın sanayileşmeye başladığını belirterek, "Önümüzdeki dönem, bir noktadan sonra, Şanlıurfa'ya en az tarım şehri olduğu kadar sanayi şehri olarak bakacağız. Artan tarımsal üretimi sanayi yatırımlarıyla, özellikle gıda sanayi yatırımlarıyla, daha yüksek katma değerli hale getirmeliyiz, markalaştırmalıyız ve ticaretle, başka ülkeler dahil olmak üzere, ticari kanallarla refahımızı artırmalıyız." ifadesini kullandı.
Turizmin de bölge için olmazsa olmaz unsur olduğunu dile getiren Yılmaz, bölgenin tarihsel mirasına dikkati çekti.
Yılmaz, bölgenin insanlık için çok önemli olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Adı üzerinde, Bereketli Hilal. Binlerce yıllık tarihi geçmişi olan bir bölge, kadim bir uygarlık, medeniyet. Bu bölgemizin turizm potansiyeli muazzam. Özellikle kültür turizmi, inanç turizmi. Turizmi daha da üst noktalara taşıyacağız. Turizmi sadece ekonomik bir faaliyet olarak da görmüyoruz. Aynı zamanda yörelerimizi dünyaya açan farklı birtakım ilişkilerin de gelişimine katkıda bulunan bir sektör turizm."
Yılmaz, gelecek dönemde akıllı tarıma daha büyük önem vereceklerini söyledi.
Tarım ve bu alanda kullanılan enerjide verimi artıracaklarını ifade eden Yılmaz, "Gıda üretimini destekleyici bir perspektifle, yenilenebilir enerji başta olmak üzere, bu alanda da çalışmalarımızı sürdürüyoruz." dedi.
Yılmaz, akıllı mera uygulamalarıyla hayvancılığı da daha verimli hale getirmek istediklerini bildirdi.
Program ile bölgesel, diğer komşu ülkelerle ilişkileri de geliştirdiklerini belirten Yılmaz, şunları kaydetti:
"Hiçbir ülke komşularından bağımsız bir şekilde tam olarak istediği kalkınmışlık seviyesine gelemez. Kalkınmada bölgesel bir dinamik vardır. Komşularınız kalkınırsa siz de ondan istifade edersiniz. Komşularınızda sorun varsa bu sorun bir şekilde size de yansır. Uzun yıllardır etnik çatışmalarla, mezhebi çatışmalarla, ideolojik çatışmalarla enerjisi tüketilen bu bölgenin barışa, istikrara, huzura kavuşması lazım. Bu anlamda son dönemlerde Suriye'de yaşanan gelişmeleri büyük bir memnuniyetle takip ediyoruz. Suriye halkı bir devrim yaptı, kaderine sahip çıktı. Bir diktatörlüğü yerinden etti ve şu anda uzun zamandır acılar çekmiş bir bölge yeniden yapılanma sürecine girmiş durumda. Biz de Türkiye Cumhuriyeti olarak, Suriye halkının tamamını kucaklayarak, Suriye'nin bu kalkınmasına, bu gelişmesine elimizden gelen tüm katkıyı vermeye hazırız. Bütün tecrübelerimizi paylaşmaya hazırız. Çünkü şunu biliyoruz, Suriye'de istikrar varsa, Suriye'de refah varsa, Suriye kalkınırsa bu bizim için de çok büyük kazanımlar getirecek. Bizim halkımıza da çok büyük olumlu yansımaları olacak. Belki kısa vadede birtakım zorluklar, sıkıntılar yaşanabilir. Suriye'nin istikrarı ve refahı sadece kendi halkına değil, tüm bölgeye refah getirecek, istikrar getirecek. Dolayısıyla Suriye'yi çok önemli gördüğümü belirtmek isterim. Suriye'deki bu yeniden yapılanma ve uygun bir ortamın oluşması bir taraftan Suriyeli kardeşlerimizin ülkelerine onurlu, güvenli, gönüllü geri dönüşüne vesile olacak, bir taraftan da özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgemizde yeni bir ticari ilişkinin de gelişmesine yine vesile olacak."
Yılmaz, gelecek yıllarda Suriye'de yeniden yapılanma sürecinin görüleceğini bildirdi.
Buraya en yakın ülkenin Türkiye, en yakın bölgenin de Güneydoğu Anadolu olduğunu vurgulayan Yılmaz, "İş dünyasına sesleniyorum. Bu yeni ortamı düşünerek kendinizi yeniden planlamanız lazım. Belki yeni lojistik, tabii ki, imkanlar çıkacak karşımıza. Bunları da değerlendirmek durumundayız. Irak aynı şekilde. Kalkınma Yolu Projemiz var." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz (Fotoğraf: AA)
"LOJİSTİK AVANTAJLARIMIZ GÜÇLENECEK, REKABET GÜCÜMÜZ ARTACAK"
Yılmaz, hem otoyol hem demir yolunun Türkiye'ye ve komşu ülkelere büyük faydalar sağlayacağına dikkati çekerek, "En büyük faydalarından birinin de Kalkınma Yolu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde olacak. Çünkü bu projeyle lojistik avantajlarımız güçlenecek, rekabet gücümüz artacak, çok daha geniş bir pazara erişim imkanımız olacak." dedi.
Türkiye Cumhuriyeti, Irak ve Suriye olarak bölgede ne kadar ülke varsa hep birlikte kalkınacaklarını dile getiren Yılmaz, gereksiz çatışma ve kavgalara girmeden herkesin bir diğerinin sınırına, milli birliğine, bütünlüğüne ve egemenliğine saygı duyduğu bir ortamda ilişkileri her alanda geliştireceklerini söyledi.
Yılmaz, malların ve insanların önündeki hareketliliği engelleyici her türlü hususu da ortadan kaldırarak çok daha dinamik bir bölge oluşturacaklarını anlatarak, "Bunun siyasi ve ekonomik getirilerini bölgede yaşayan tüm devletler görecektir." diye konuştu.
Yeni GAP Eylem Planı'nda emeği geçen herkese teşekkür eden Yılmaz, planın Türkiye ve bütün komşu ülkeler için hayırlara olmasını diledi.
Toplantıya, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat da katıldı.
