Türkiye'de bir süredir beklenen Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi devreye alınıyor. Geçtiğimiz günlerde açıklanan Orta Vadeli Program'da da yer alan yeni dönem, 2025 yılının son çeyreğinde başlayacak. Resmi Gazete'de yayımlanan Orta Vadeli Program'da (OVP) yeni sistem ile ilgili çalışma şu sözlerle yer aldı:
"Otomatik Katılım Sistemi'nin (OKS) işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacaktır."
NE DEĞİŞECEK?
Şu anda zorunlu olmayan ve 45 yaş altı çalışanlara uygulanan BES'teki (Bireysel Emeklilik sistemi) Otomatik Katılım Sistemi ikinci emeklilik olarak uygulanacak. Böylece çalışanlar işverenlerin de katılımı ile hem SGK'dan emekli olurken hem de ikinci bir emeklilik imkanına kavuşacak.
Mevcut sistemde çalışanlar her ay brüt ücretlerinin yüzde 3'ünü BES'e aktarıyor. Devlet bunun yüzde 30'u kadar katkı yapıyor ve birikimler değişik fonlarda artıyor. Bu sisteme işveren katkısı da gelecek. 10 yıl-56 yaş olarak şu anda uygulanan şartlar yerine gelince toplu para ya da emekli maaşı ödenecek.
2025 YILINDA DEVREDE
Dünyada çeşitli yöntemlerle uygulanan tamamlayıcı emeklilik sistemi çalışanların emekli olduklarında gelirlerinin düşmemesini ve yaşam standartlarının değişmemesini amaçlıyor. Söz konusu sistemin devreye girmesi için 2025'in son çeyreğinde düzenleme yapılması bekleniyor.
SİSTEMDE KALINACAK
Emeklilik sistemi olduğu için tamamlayıcı emekliliğe giren, belirli şart ve koşulları sağlayana kadar sistemde kalıp, emekliliği için biriktirecek.
Çalışan sosyal güvenlik sisteminden emekli olduğunda tamamlayıcı emeklilik sisteminden de emekli olacak. Tamamlayıcı emeklilik, sosyal güvenlik sisteminin alternatifi olmayacak; çalışanın emekli olduğunda maaşını tamamlayacak.
TAZMİNAT İLE İLGİSİ YOK
Tamamlayıcı emeklilik, sosyal güvenlik sisteminin alternatifi olmayacağından, sosyal güvenliğin yerini almayacağından, sadece çalışana emekliliğinde ek gelir sağlayacağından; kıdem tazminatı ile de uzaktan yakından ilgisi olmayacak.
Kıdem, İş Kanunu kapsamında çalışanın hakkı ve bu hak çalışan, işveren, sosyal güvenlik sistemi çerçevesinde devam edecek. Tamamlayıcı emeklilik ise bundan tamamen ayrı yürüyecek.
SGK'DAN ÇIKMAK GEREKİYOR MU?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'ne giren çalışanların SGK primleri kesilmeyecek. İşveren yine şu andaki sistemde olduğu gibi SGK'ya prim ödeyecek ayrıca çalışanın hesabına tamamlayıcı emeklilik primi ve tazminat ödemesi olarak para aktaracak.
Böylece SGK emeklilik hakkı devam edecek ve yeni sistem ile ikinci bir emeklilik sağlanacak. Böylece çalışanlar hem SGK'dan emekli maaşı alacak hem de yeni sistemde biriken paralarını toplu olarak ya da maaş olarak alabilecek.
FON BÜYÜKLÜĞÜ 1 TRİLYONU GEÇTİ
- BES toplam fon büyüklüğü: 1 trilyon 17 milyar 874 milyon TL
- Katılımcı payı: 893 milyar 509 milyon TL
- Devlet katkısı: 124 milyar 365 milyon TL
- Katılımcı sayısı: 9 milyon 276 bin kişi
- OKS katılımcı sayısı: 7 milyon 535 bin kişi
- OKS toplam fon büyüklüğü: 76.4 milyar TL
- Devlet katkısı: 4 milyon 767 bin TL
- OKS sertifika sayısı: 11 milyon 266 bin
YAŞ ŞARTI DEĞİŞİR Mİ?
Şu anda uygulanan sistemde BES ile emeklilik yaşı 56 olarak uygulanıyor. Yeni Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nde bu şartın değiştirilmesi de söz konusu olabilecek. Üzerinde çalışılan formüller arasında 60 yaş da bulunuyor. Ancak kesin karar, yasal düzenleme sırasında verilecek.
