Emekli maaşı alan 13 milyon kişi bulunuyor. Emekliler, Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı sistemleri üzerinden uzun yıllar ödenen primler sonucu SGK tarafından aylığa bağlanıyor. Emekli maaşlarına her yıl zam yapılırken, enflasyon farkı da veriliyor. Emeklilik için gün sayanlar yüksek emekli maaşı almak için yolları araştırıyor. Emeklilik maaşını yükseltmek mümkün. Bu kapsamda birçok farklı yola başvurulabilir. Ancak emekli aylığı için hiç kuşku yok ki, ödenen prim ücretleri en önemli faktör. Emekliler yüksek prim ödemesini gerçekleştirdiğinde aynı oranda yüksek maaş alabilir. Peki, emekli maaşı nasıl yükseltilir? Sizler için uzmanların altın önerilerini derledik. ��şte detaylar...
BORDRO İLE YÜKSELTMEK MÜMKÜN
Emekli aylığı bağlama oranları önce 2000'de, sonra da 2008 yılında düşürüldü. Kabaca, 25 yıl prim ödeyen SSK'lılar için aylık bağlama oranı 2000 öncesinde yüzde 76 iken, 2000'de yüzde 65'e, 2008 yılında da yüzde 50'ye düşürüldü.
Emekli aylığını doğrudan etkileyen bir başka unsur olan, prime esas kazançların güncellenmesinde de çalışanların aleyhine değişiklikler yapıldı.
Sigortalıların bu konuda yapabileceği bir şey bulunmuyor. Emekli aylığını yükseltmek için sigortalıların elindeki en önemli koz, olabildiğince yüksek kazanç üzerinden prim ödenmesini sağlamak. Bu amaçla, kazancın bordroda eksiksiz gösterilmesi gerekiyor. Asgari ücretin 7.5 katına kadar kazançlar için prim ödenebiliyor.
Eksik yatırılmasının nasıl bir kayba yol açtığını örnekle anlatayım. Tüm çalışma sürenizin 2008'den sonra geçtiğini varsayalım. Prim gün sayınız dikkate alındığında zaten durumunuz da aşağı yukarı böyle görünüyor.
Prime esas kazancınızın yüzde 50'si üzerinden aylık bağlandığında, bordroda kazancınız 19 bin lira gösterilirse 9 bin 500 liraya kadar emekli aylığı alabilirsiniz. Ancak, kazancınız 6 bin lira gösterilirse, emekli aylığınız da 3'te 1'e iner ve 3 bin lirada kalır.
Kazançlarınızın bordroda eksik gösterilmesi devletin vergi, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun da prim kaybına yol açar. Sizin ise geleceğinizden çalmak anlamına gelir.
1261 FORMÜLÜ
Emeklilik tarihlerinden önceki son 7 yılın yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunur. Dolayısıyla 10 yıl Bağ-Kur'lu olarak çalışmış olsanız bile emekliliğinize 1261 gün kala SSK'lı olarak çalışmaya başlarsanız bu kurumdan emekli olabilirsiniz. Böylece Bağ-Kur'a göre daha yüksek maaş alma imkanınız doğar. Ayrıca daha erken maaşa kavuşursunuz. Buradaki 7 yıl geriye doğru takvim olarak değil sigortalı geçen 7 yıl olarak anlaşılmalı.
EŞİTLİK OLURSA
Yani 2000 ile 2004 yılları arasında çalışan biri daha sonra 2014 ile 2017 arasında 3 yıl daha çalışmışsa 7 yıl 2000'den başlıyor. Dolayısıyla bu 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurumdan daha fazla çalışılmışsa yani 1261 gün hangi kurumda geçmişse o statüden emekli olunuyor. Eşitlik halinde ise son kuruma bakılıyor. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlarınsa tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse orası emekliliği belirliyor.
ERKEN BAĞLANIR
Bir örnekle açıklayalım: Bay A 10.05.1992'de Bağ-Kur'lu olarak çalışmaya başladı. Bay A için emeklilik şartları 9000 gün (25 yıl) prim ödemek ve 53 yaşını tamamlamak. Bay A, eğer son 1261 günde Bağ-Kur yerine SSK'lı olursa bu kez ödeyeceği prim günü 5600'e düşecek ve daha erken emekli olacak. Eğer yaşı da müsaitse emekli olup 9.5 yıl daha fazla maaş alacak, üstelik maaşı Bağ-Kur emeklisine göre daha yüksek olacak.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR?
En düşük emekli maaşı buna göre bin 181 lira 86 kuruştan bin 258 lira 68 kuruşa çıktı. En yüksek emekli maaşları ise ek ödeme dahil 5 bin 887 lira 20 kuruştan artış 6 bin 269 lira 87 kuruşa ulaşacak.
2020 EMEKLİ MAAŞI ZAM TABLOSU!
SSK (2000 ÖNCESİ)
Eski: 1982,6
Yeni: 2111,3
SSK (2000 SONRASI)
Eski: 1181,4
Yeni: 1258,0
BAĞ-KUR (ESNAF)
Eski: 1174,7
Yeni: 1889,8
BAĞ-KUR (TARIM)
Eski: 1249,6
Yeni: 1330,7
MEMUR (Emekli)
Eski: 2521,7
Yeni: 2660,2