Çalışanların en önemli güvencesi olan tazminatta hesaplar yeni yılla birlikte değişiyor. Çalışanların maaşlarına yapılacak Ocak zammı, kıdem ve ihbar tazminatı tutarlarına da yansıyacak.
Asgari ücret zammıyla en düşük tazminat tutarları yükselecek. Memur maaş katsayısındaki artış da kıdem tazminatında tavanı yükseltecek. İşte detayları...
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIYOR?
Kendi istek ve kusuru dışında ayrılanlar ile emeklilik, askerlik, kadınlar için evlilik ve haklı fesih gibi sebeplerle işten çıkanlar işyerinde en az 1 yıllık çalışmaları varsa kıdem tazminatı alabiliyor.
Bu tazminat çalışanın son giydirilmiş brüt ücreti üzerinden ödeniyor. Brüt ücrete, yıl içinde alınan düzenli ödemeler de ekleniyor. Çalışılan süre ile giydirilmiş brüt ücret çarpılıyor, kıdem tazminatı tutarı ortaya çıkıyor. Ödenecek kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi yapılıyor.
KİMLERİN KIDEM TAZMİNATI ARTACAK? ASGARİ ÜCRETLİ NE ALACAK?
1 Ocak itibariyle asgari ücret artacak. Halen işten ayrılan asgari ücretlilere çalıştığı her yıl için 20 bin 2 lira (damga vergisi kesilmiş olarak 19 bin 850 lira) üzerinden tazminat ödenirken, bu tutar Ocak'ta artacak.
Örneğin; brüt asgari ücret, OVP'deki yüzde 41.5 olan 2024 yılı enflasyon tahmini yansıtılırsa 28 bin 303 liraya çıkacak. Bu durumda asgari ücretli çalışanlara her yıl için 28 bin 303 lira ödenecek.
Damga vergisi kesilerek yapılacak ödeme 28 bin 88 lira olacak. Asgari ücretle birlikte işverenler diğer çalışanlarının da maaşlarını yükseltecek. Bu nedenle sadece asgari ücretlilerin değil, diğer çalışanların da tazminatı artacak.
KIDEM TAZMİNATINDA TAVAN NE OLACAK?
Orta Vadeli Program kapsamında 2024 yılı enflasyon tahmini yüzde 41.5 olarak açıklandı. Buna göre 2024'ün ikinci yarısındaki enflasyon yüzde 13.44 olacak. Yüzde 10 zam ve ilk 6 aylık TÜFE'nin yüzde 15'i aşan kısmı kadar fark alacak memurların Ocak artışı bu orana göre yüzde 9.31'e ulaşacak.
Halen her yıl için en çok 41 bin 828 lira tazminat ödenirken, artış yüzde 9.31 olursa yeni tavan 45 bin 722 lira olacak. 2025'in ilk yarısında işten ayrılanlara her yıl için en çok 45 bin 722 lira tazminat ödenecek. Tazminattan damga vergisi kesildiği için işten ayrılan çalışanın çalıştığı her yıl için eline en çok 45 bin 375 lira geçecek.
İHBAR TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR? NASIL DEĞİŞECEK?
İş Kanunu'na göre; ihbar süresine uyulmadan işten çıkartılan işçiye çalışma süresi 6 aydan az ise 2 hafta; 6 aydan 1.5 yıla kadar ise 4 hafta; 1.5 yıldan 3 yıla kadarsa 6 hafta; 3 yıldan fazla ise 8 hafta üzerinden ihbar tazminatı ödeniyor. Brüt maaş üzerinden o sürelerin ücreti hesaplanıyor, gelir ve damga vergisi kesintisi yapılıyor.
Ocak ayında maaşı artacak çalışanların alabilecekleri ihbar tazminatı da artacak. Asgari ücretteki artış da en düşük tazminat tutarına yansıyacak. Örneğin; brüt asgari ücret yüzde 41.5 artışla 28 bin 303 liraya yükseltilirse en düşük ihbar tazminatı 2 haftalık 7 bin 863 liradan 11 bin 126 liraya, 4 haftalık 15 bin 726 liradan 22 bin 253 liraya, 6 haftalık 23 bin 590 liradan 33 bin 380 liraya, 8 haftalık ise 31 bin 453 liradan 44 bin 507 liraya ulaşacak.