Muğla'nın Marmaris ilçesinde Irak uyruklu 5 turistin öldüğü, 4'ünün de yaralandığı kazanın ardından tutuklanan safari cipin sürücüsü Murtaza Arslan'ın 8'de 8 kusurlu olduğu ortaya çıktı. Sabah'ta yer alan haberdeki yeni detaylara göre trafik ekipleri tarafından kaza sonrası tutulan rapora göre, yağışlı havada rampa aşağı giderken viraja sert girerek cipin devrilmesine neden olan sürücü Arslan'ın tamamen hatalı olduğu belirlendi.
Ayrıca rapora göre cipte bulunan turistlerin emniyet kemeri takmadıkları için kaza anında yola savruldukları, emniyet kemeri takmaları halinde ölümlerin yaşanmayacağının vurgulandığı öğrenildi. Araçtan yola savrulan iki turistin üzerinden karşı yönden gelen başka bir aracın geçtiği de anlaşıldı.
AMAÇ TEHLİKLEİ YOLDA HIZ YAPMAK DEĞİL
Safari Faciası ile ilgili SABAH'a konuşan TÜRSAB İzmir Bölge Temsil Kurulu Başkanı Kıvanç Meriç, "Safari turlarının dünyanın her yerinde standartları var. Yolları güzergahları UKOME (Ulaşım Koordinasyon Merkezi) kararları olması gerekiyor. Safari turları normal araçlarla gidilemeyecek, asfalt yolların dışına çıkıp doğal güzellikleri göstermek için yapılıyor. Amaç tehlikeli bir yolda gidip hız yapmak değil. Hiçbir turizm acentesi tehlikeli yollara safari turu koymaz" dedi.
ORTA DOĞUDAN GELEN TURİSTLER KEMER TAKMIYOR
Orta Doğu'dan gelen turistlerin safari turlarından genelde emniyet kemeri takmadığına dikkat çeken Kıvanç Meriç, "Kurallara uymuyorlar. Kazanın yaşandığı araçtaki turistler emniyet kemeri takmış olsaydı ölüm yaşanmayacaktı. Kaza anında kimse araçtan dışarı fırlamayacaktı. Ayrıca tamamen cip sürücüsünün hatası var. Yağışlı havada viraja çok yavaş girmesi gerekiyordu" dedi.
Safari turlarında 4*4 araçlarla gidilen yerlerdeki doğal güzelliklerin gösterildiğini söyleyen Meriç, "Gidilen yerlerde denize ve göle girilir. Safari turları dünyanın en güzel ülkelerinden biri olan ülkemiz için önemli. Dubai'de de çöl safarileri yapılır. Araçları eğitimli sürücüler kullanıyor. Ülkemizdeki sürücülerin de eğitimli olması gerekiyor" dedi.
EĞİTİMLE KAZALARIN ÖNÜNE GEÇEBİLİRİZ
Tur operatörü Meeting Point'in Türkiye COO'su Onur Özer, "Türkiye 'de yaşanan safari kazaları bizi çok üzüyor. Bunun önüne geçmek için mutlaka bu turu yapanların eğitilmesi lazım. Bu turlar animasyon turlarıdır. Tur öncesi turistler mutlaka bilinçlendirilmelidir.
Aracı kullanan kişiler eğitimli olmalıdır. Eskiden sadece Avrupalı turistler geliyordu. Sonra Ruslar gelmeye başladı. 88 milletten ülkemize turist geliyor. Aracı kullanan animasyon ekibi dinlenmemiş olabilir. Bunların gözden geçirilmesi lazım. Bunlar her firmanın kendi sorumluluğu. Acentelere de çok görev düşüyor. Bizim en çok korktuğumuz konular kazalardı. Çalıştığımız firmalara başlayarak personellerini düzgün eğiterek öğreterek kazaların önüne geçebiliriz.
Herkes kendine bakacak. Anca bu şekilde kazaların önüne geçebiliriz" diye konuştu. Acente sahibi ve TÜRSAB BTK üyesi Şenay Tokmak, turlarda en önemli unsurun rezervasyon ve saatinde müşterileri almak olduğunun altını çizerek, "Her şey kayıt altında olmalıdır. Araçların her türlü bakımı periyodik olarak yapılmalıdır. Herkesin bunu yapması gerekir.
Hazırlıklarımızı tam yapabilmek için rezervasyon erken olmalı ve tam saatinde müşteriler alınmalıdır. Ve çizelgeye kaydedilmelidir. Ekiplerimizde, acil tıp teknisyeni ve ilk yardım uzmanı vardır. Ayrıca tur şoförlerimize talimatnamelerimiz bildirilir. Araçlara alınan müşterilere her sabah güvenlik brifingi verilmelidir. Araçlarımızda uyarı yazıları bulunuyor. Seyahat anında emniyet kemerleri sürekli takılı olmalıdır. Ayağa kalkılmamalı, kol veya diğer uzuvlar araçtan dışarı çıkarılmamalıdır. Araçtan sarkmamalıdır. Şoför inin deyinceye kadar kimse inmemelidir.
SU TABANCASI YOK
Ayrıca safari araçlarındaki su tabancı veya diğer eğlence faaliyetleri normalde olmaması gerekir. Bizim yönetmeliğimizde böyle bir şey yok. Tamamen ticaret odaklı yapılan bir şeydir. Cip safari turlarına kapsamlı bir düzenleme getirilmesi gerekiyor. 34 yıldır, bu bölgede safari turları yapıyorum. Sonuçta bu olay turizmde ekonomik katkı sağlayan bir aksiyon. Trafiği tehlike atanlar oluyor maalesef. Bu araçların ana yolda ne işi var. Adı üstünde safari turu. Bizim asfaltta işimiz yok. Arz, talep ve rekabet meselesi. Bu alanın geniş bir şekilde kontrol edilerek, düzenleme getirilmesi gereklidir" dedi.
KURALLARA UYULMADIĞINDA SAĞA ÇEKİP DURUYORUZ
Cip safari şoförlerinden Gökhan Pektane, "Ehliyet dışında SRC 2 ve psikoteknik belgelerinizin olması lazım bu araçları kullanabilmeniz için. Ayrıca ehliyetinizin de D1 sınıfının olması ve süresinin geçmemiş olması gerekiyor. Müşterilere ayağa kalkmamaları, kemerlerini bağlamaları ve diğer hususlarda uyarılarımızı yapıyoruz.
Kuralları anlatıyoruz. Arkaya hakim olamıyoruz. Mihmandar bazen oluyor bazen olmuyor. Yolculuk esnasında kurallara uyamayanlar olduğunda aracımızı sağa çekerek uyarılarımızı yaparız. Tekrar yola devam ederiz. Ama müşterilerimizin çoğu biz uyarımızı yaptıktan sonra tekrar ayağa kalkıyorlar. Yaşanan kazada araç 5 dakika mesafede önümde gidiyordu.
O şoförle beraber biz de durduk. Yolcularımızı oturttuk. Hareket ettikten sonra tekrar ayağa kalktılar. Şoförün. Sık sık durup buna müdahale etmesi gerek. O araçta yolcuların sürekli ayağa kalkıp oturduklarını gördüm. Beraber uyarılarımızı yapmıştık. Adamlar tekrar ayağa kalkıyor. Bizim anlattığımız bütün şeylere uymalarını istiyoruz. Hepimizin can güvenliği için. Rehber kesinlikle lazım"
SAFARİ ARAÇLARINA DENETİM
Marmaris'teki 5 Iraklı turistin hayatını kaybettiği cip safari faciasından sonra, safari araçlarına yönelik denetim ve eğitim gerçekleştirildi. Marmaris Bölge Trafik Denetleme İstasyon Amirliği tarafından denetim gerçekleştirildi. Jeep-safari araçlarına yönelik gerçekleştirilen denetimlerde, 68 jeep safari tarzı farklı araç kontrol edildi. Toplamda 198 jeep safari aracı sorgulandı. Eksikliği görülen ve kural ihlali yaptığı tespit edilen araç ve araç sürücülerine toplam 9 bin 573 TL trafik idari para cezası uygulandı.
ŞOFÖRLERE EĞİTİM
Ayrıca acente yetkilisi, safari araç sürücüleri ve mihmandarlara eğitim semineri verildi. Marmaris İlçe Jandarma Komutanlığı ekiplerince verilen eğitimlerde, Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Yönetmeliği göre uyulması gereken kurallar ve 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında Genel Trafik Kuralları anlatıldı. Yaklaşık 100 acente yetkilisi ile safari araç sürücüsünün katıldığı seminerde bölgenin özelliğine göre uyulması gereken konular da paylaşıldı. Eğitimlerin sezon başında da verildiği bildirildi.
SAFARİ EKONOMİSİ
Tatilcilerin yoğun ilgi gösterdiği safari turizmi, bölge ekonomisine ciddi katkı sağlıyor. Sezon gerçekleştirilen turlarda, yaklaşık 300 bin tatilci doğa harikası bölgeyi geziyor. Birçok kişiye istihdam sağlayan turizm kolunda, milyon dolarlık gelir sağlanıyor.