29 EKİM NE ZAMAN?
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı 2019 yılında salı günü kutlanacak. 29 Ekim resmi tatiller içerisinde yer almaktadır.
CUMHURİYET BAYRAMI NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Bugünkü Türkiye cumhuriyete, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra kavuştu. Tarihin başlarındaki Osmanlı Devleti'nde, bütün yetki padişahın elindeydi. Osmanlı, Birinci Dünya Savaşı'nda yenik düşünce yurdu düşmanlar işgal etti ve Mustafa Kemal, "Ya istiklal, ya ölüm" parolası ile mücadele etti.23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı ve Mustafa Kemal meclis başkanı seçildi. Türk ordusu, İnönü Savaşlarını, Sakarya Meydan Muhaberesi ile Başkomutanlık Meydan Savaşı'nı kazandı. Yunanlılarla ve Birinci Dünya Savaşı'nda savaştığımız devletlerle 24 Temmuz 1923'te Lozan Barış Antlaşması imzalandı. Böylelikle Türkiye'nin bağımsızlığı dünya devletleri tarafından da kabul gördü. Egemenliğine kavuşan Türkiye Büyük Millet Meclisi, 29 Ekim 1923'te cumhuriyeti ilan etti. Devletin adı Türkiye Cumhuriyeti oldu ve Atatürk ise, ilk cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Devlet kanunlarla yönetilmeye başladı.
CUMHURİYET NASIL İLAN EDİLDİ?
29 Ekim, Türkiye Cumhuriyeti'nin resmen kurulduğu tarih olarak her yıl kutlanır. 29 Ekim 1923 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapılan bir anayasa değişikliğiyle Türkiye'nin yönetim şekli Cumhuriyet olarak belirlendi. Türk milleti için Cumhuriyet Bayramı, milli birlik ve beraberliğin, toplumsal dayanışmanın simgesi olarak kutlanan milli bayramdır. Kurtuluş Savaşı'nın Türk milletinin zaferiyle sonuçlanmasının ardından ortaya çıkan yönetim boşluğunun giderilmesi için yeni bir yönetim biçiminin belirlenmesi şart olmuştu ve Mustafa Kemal ile arkadaşları yaptıkları çalışmalar sonucu Türkiye'nin yönetim şeklinin Cumhuriyet olduğuna karar verdi.
CUMHURİYET NEDİR?
Cumhuriyet, devleti idare edenlerin seçimle iş başına geldiği yönetim şekline denir. Dünyada birçok devlet cumhuriyet rejimiyle yönetilir. Cumhuriyetle yönetilen ülkelerde egemenlik milletindir ve millet, devleti yönetecek kişileri kendisi seçerek kendi kendini yönetmiş olur.
29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMI
Türkiye Büyük Millet Meclisi, 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet yönetimini ilan etmesiyle birlikte, Cumhuriyet'in ilanı anısına her yıl 29 Ekim gününün Türkiye'de kutlanmasına karar verildi ve milli bayram olarak ilan edildi. 29 Ekim 1923'te TBMM, 1921 Anayasası (Teşkilat-ı Esasiye Kanunu)'nda yaptığı değişiklikle devletin yönetim biçimini Cumhuriyet olarak ilan etmiştir ve Cumhuriyetin ilanının yapıldığı gece atılan 101 pare top ile kutlanmış ve ilk Cumhuriyet Bayramı, 29 Ekim 1924 tarihinde büyük şenliklerle kutlanmıştır.
Cumhuriyet Bayramı, günümüzde Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde kutlanmaktadır. 28 Ekim öğleden sonra ve 29 Ekim tam gün olmak üzere resmi tatil ilan edilmiştir. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda kutlamalar dahilinde çeşitli organizasyonlar ve etkinlikler düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyetin 10. yılı kutlamalarının yapldığı 29 Ekim 1933 tarihinde verdiği 10. Yıl Nutku'nda, bu günü "en büyük bayram" olarak ifade etmiştir.
