AF YASASI CEZA İNDİRİMİNE KÖKLÜ DEĞİŞİKLİK GELİYOR!
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ancak nihai şeklini siyasetin vereceği düzenleme ile infaz sisteminde köklü değişikler yapılıyor. Ceza adaletini pekiştirici adımlar atılıyor. Evde infaz, geceleyin infaz gibi alternatif infaz sistemleri geliştiriliyor.
SON DAKİKA AF YASASI AÇIKMASI İÇİN TIKLAYINIZ
CEZASIZLIK ALGISINA NEŞTER
Düzenleme ile kamuoyunda rahatsızlık yaratan ve cezasızlık algısı doğuran konularda önemli bir adım atılacağı ifade ediliyor. Buna göre, erteleme, paraya çevirme ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması gibi karar verilmeksizin 1 ay dahi hapis cezası alanların belirli bir süre cezaevine konulması öngörülüyor. Mevcut sistemde 18 ayın altında ceza alan biri cezaevine hiç girmiyordu. Çünkü 18 ay cezanın infazı yani 2/3'ü 1 yıl olarak hesaplanıyordu. Bu sürede denetimli serbestlik kapsamına girdiği için bu kişiler cezaevine hiç girmiyordu.
DENETİMLİ SERBESTLİĞE YENİ DÜZEN
Yeni düzenleme ile bu sistem son buluyor. 1 yıllık otomatik denetimli serbestlik mekanizması terk ediliyor. 1 ay hapis cezası alan birisinin cezasının infazı 15 gün olacak. Bu sürenin 1/5'i denetimli serbestlikte değerlendirilecek. Yani 1 ay hapis cezası alan bir kişi 12 gün cezaevinde kalacak. Tabi bu süre 3 yılı altında kaldığı için açık cezaevinde geçirilecek.
İNFAZ ½ OLUYOR
Yeni sisteme göre, mahkemelerce verilen cezaların 2/3'ü yani % 67'si yerine ½'si yani yüzde 50'si cezaevinde geçirilecek. Bu sürenin de 1/5'i denetimli serbestlikte geçirilebilecek. Denetim süresi her koşulda 3 yılın üzerinde olamayacak. Örneğin; mahkemece 10 yıl hapse mahkum edilen bir kişinin cezasının infazı 5 yıl olacak. Bu 5 yılın 4 yılı cezaevinde geçirildikten sonra hükümlü iyi halliyse denetimli serbestlik kapsamında tahliye edilecek. Yani 10 yıl ceza alan bir kişi iyi halli olması durumunda cezaevinde toplamda 4 yıl geçirecek. Mevcut sistemde 10 yıl ceza alan biri 5 yıl 8 ay cezaevinde kalıyordu.
5 SUÇ KAPSAM DIŞINDA
Her suç bu kapsama girmeyecek. Cinsel suçlar, uyuşturucu madde ticareti, örgütlü suçlar, terör suçlarını işleyenler ile mükerrirler (tekrar suç işleyenler) yarı yarıya infaz kapsamı dışında olacak. Bu suçlarda infaz yine ¾ yani % 75 olarak uygulanmaya devam edecek. Yani bu 5 suçtan herhangi birinden 10 yıl ceza alan birisinin infazı 7,5 yıl olacak. Bu cezanın da 1/5'i denetimli serbestlik kapsamında geçirilecek.
KADIN VE YAŞLILARA EVDE İNFAZ
Düzenleme ile konutta infazın kapsamı da genişliyor. Mevcut sistem kadınların 6 ayın altında kalan cezalarının evde infazına imkan tanıyordu. Bu süre 1 yıla çıkarılıyor. 1 yılın altında ceza alan bir kadın hükümlünün cezasının infazı evinde elektronik takip sistemi ile yapılabilecek. Yine eski sistemde 70 yaş üzerindekilerin 1 yılın altında kalan cezalarının evde infazına imkan tanınıyordu. Bu süre şimdi 2 yıla çıkarılıyor. 75 yaş ve üzerindekiler için ise 3 yıl olan süre ise 4 yıla çıkarılıyor. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyeceğine dair Adli Tıp Kurumu tarafından rapor verilen kişiler 3 yıla kadar olan cezalarını konutta infaz edebilecek.
DOĞUM YAPAN KADINLAR İÇİN 1,5 YILLIK ERTELEME
Düzenleme ile kamuoyunda çok tartışılan bir konuda daha adım atılıyor. Mevcut sistemde doğum yapan kadınlar, doğumun üzerinden 6 ay geçmeden cezalarını çekmek üzere cezaevine alınmıyordu. Yeni düzenleme ile bu süre 1,5 yıla çıkarılıyor. Yani bir kadın doğum yaptıktan ancak 1,5 yıl sonra cezasını çekmek üzere cezaevine alınabilecek. Doğum yapan kadınların aldıkları ceza 3 yıl ve altında ise bu ceza konutta infaz edilebilecek.
HANGİ SUÇLARA CEZA İNDİRİMİ GELECEK?
Buna göre infaz yasası kapsamında basit suçlarda çocuklu kadınlara ve 65 yaşın üstündeki hükümlülere ev hapsi getirilecek. Suçun kapsamına göre de cezalarda düzenleme yapılacak. Bir paket kaçakçılık yapan ile bir ton kaçakçılık yapana verilen ceza; baklava çalan çocuk ile gece eve giren hırsıza verilen ceza aynı olmayacak. Erdoğan bu konuda hassas olunmasını istedi.
GENEL AF VE ÖZEL AF ARASINDAKİ FARKLAR
Genel af, kamu davasının düşmesi veya ceza mahkumiyetinin tüm neticeleriyle birlikte ortadan kalkması sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Özel af, kesinleşmiş hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden vazgeçilmesi veya cezaevinde infaz edilecek sürenin azaltılması veya hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesini sağlayan bir ceza hukuku kurumudur
Af, suçun hukuki neticelerini etkileyen TBMM veya belli durumlarda Cumhurbaşkanlığı tarafından tanzim edilen bir idari karar veya yasama faaliyetidir. Özellikle vurgulayalım ki, af, ister özel af ister genel af olsun, bir suça ilişkin özel hukuka dair taleplerin hak sahibi tarafından ileri sürülmesini engellemez. Hiçbir af türü, bir haksız fiil olan suçun varlığını ortadan kaldırmaz. Bu nedenle, özel veya genel affa rağmen suç sebebiyle mağdur olan kişiler özel hukuktan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davası açma haklarını süresi içinde her zaman kullanabilirler.
Genel veya özel af halinde ödenen adli para cezaları veya müsadere edilen şeyler geri istenemez
Kamuoyunda "kısmi af" , "şartlı af" şeklinde tartışılan ifadelerin hukuki bir karşılığı yoktur. Çünkü, gerek genel af gerekse özel af mahkumların bir kısmını etkileyecek biçimde düzenlenebilir