Yeni yargı sistemi son durum: Hangi suçlara af gelecek? Genel af ve ceza indirimi çıkacak mı?

Yeni yargı sistemine yönelik düzenlemeler sonrası hangi suçlara af gelecek sorusu gündem oldu. Genel af ve ceza indirimi çıkacak mı? Geçtiğimiz yıldan itibaren kamuoyunda genel af ve ceza indirimi beklentisi yer alıyor. Son gelişmelerle birlikte mahkum yakınlarının beklentisi arttı. Taslağın masada olduğu ve son şekil verildiği belirtilirken, düzenlemenin tamamlandıktan sonra Başkan Erdoğan’a sunulması bekleniyor. Başkan Erdoğan onaylandıktan sonra yasa yürürlüğe girecek. Peki, hangi suçlara af gelecek? Mart ayında genel af ceza indirimi çıkacak mı? İşte, yeni yargı sistemi son durum…

takvim.com.tr takvim.com.tr
Giriş Tarihi :05 Mart 2020 , 12:43 Güncelleme Tarihi :05 Mart 2020 , 12:44
Yeni yargı sistemi son durum: Hangi suçlara af gelecek? Genel af ve ceza indirimi çıkacak mı?

Ceza sistemini tamamen değiştirecek ve yargıdaki kronik problemleri çözecek yeni yargı sistemi son durum nedir? Yeni yargı sisteminde hangi suçlara af gelecek? Genel af ve ceza indirimi çıkacak mı? İnfaz sisteminde değişikliğe ilişkin yasa tasarısında artık sona gelindiği belirtiliyor. Tasarıda bazı suçların ceza indirimi kapsamı dışında olması planlanıyordu. Ancak bu durumun, anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olabilme ihtimali nedeniyle suça göre indirim formülü masada yer alıyor. Peki, hangi suçlara af gelecek? 2020 Mart ayında genel af ceza indirimi çıkacak mı? İşte, yeni yargı sistemi son durum gelişmeleri!

Detaylar için bir sonraki sayfaya geçiniz...

EŞİTLİK İLKESİ İDDİASI

Hazırlanan teklifte cinsel istismar, uyuşturucu, örgütlü suçlar, terör suçları, kasten adam öldürme ve mükerrer suçlar olmak üzere altı suç kapsam dışında tutulmuştu. AK Parti'nin hukukçularla yaptığı görüşmede cinsel istismar, uyuşturucu, örgütlü suçlar, terör suçları, kasten adam öldürme ve mükerrer suçlardan ceza alanların cezaevinde kalma sürelerinde hiçbir değişik yapılmamasının, 'Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırılık teşkil edeceği' riskini ortaya çıkaracağı gündeme geldi.

Bunun gündeme gelmesi sonrası infaz düzenlemesinde yeni değişiklikler yapılabileceği gündeme geldi. Bazı akademisyenler bu toplantıda, kapsam dışına alınmayan suçlarda da kademeli bir indirim uygulanmasını istedi.

Yeni yapılan çalışmaya göre, her suç için farklı oranda indirim öngörülüyor. Örneğin; uyuşturucu suçundan 12 yıl ceza alan bir kişinin şu anda infazı 9 yıl olarak yapılıyor. Bu düzenlemeden sonra ceza 8 yıla düşecek. Gasp suçlarında ise 3/2 oranında uygulanan infaz oranı 2/1 olacak.

KARŞILIKSIZ ÇEK DÜZENLEMESİ

AK Parti, Meclis'e gelmesi beklenen yeni infaz paketine, "karşılıksız çek" suçuna denetimli serbestlik getiren bir düzenleme eklemeyi gündemine aldı. "Çalış-öde" olarak isimlendirilen modele göre, karşılıksız çekten dolayı alınan hapis cezası kaç ay ise kişinin borcunun o kadar ay takside bölünmesi planlanıyor.

Hükümlü kişinin, taksitleri ödeyip, makbuzunu getirerek ilgili karakolda imza atması; borç bittiği zaman kişinin cezasının da tamamlanması öngörülüyor.

Hükümet, AB'ye uyum çerçevesinde, "ekonomik suça ekonomik ceza" ilkesi doğrultusunda 2016'da Çek Kanunu'nda değişiklikler yapmıştı. Yapılan düzenleme ile karşılıksız çekin fiili yaptırımı adli para cezası olarak düzenlenmiş ve yasa maddesinde, "... çekle ilgili olarak 'karşılıksızdır' işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, bin 500 güne kadar adli para cezasına hükmolunur" denilmişti.

Yasaya göre, verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda, bu ceza, "kamuya yararlı" bir işte çalıştırma kararı verilmeksizin doğrudan hapis cezasına çevriliyor. Yaklaşık 200 bin kişinin karşılıksız çekten hapis cezası tehdidi ile karşı karşıya olduğu bilinirken, Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni infaz paketi ile "karşılıksız çek" suçuna da denetimli serbestlik getirilmesi planlanıyor.

"Çalış-öde" olarak isimlendirilen modele göre, karşılıksız çekten hapis cezası alan kişinin, denetimli serbestlikten yararlanması öngörüldü. Buna göre, alınan hapis cezası kaç ay ise kişinin borcu o kadar ay takside bölünecek. Hükümlü kişi, taksitleri ödeyip, makbuzunu getirerek ilgili karakolda imza atacak. Tüm borç bittiği zaman kişinin cezası da tamamlanmış olacak.

AF KAPSAMI DIŞINDA OLACAK SUÇLAR

Cinsel suçlar, uyuşturucu madde ticareti, örgütlü suçlar, terör suçlarını işleyenler ile mükerrirler (tekrar suç işleyenler) yarı yarıya infaz kapsamı dışında olacak. Bu suçlarda infaz yine ¾ yani % 75 olarak uygulanmaya devam edecek. Yani bu 5 suçtan herhangi birinden 10 yıl ceza alan birisinin infazı 7,5 yıl olacak. Bu cezanın da 1/5'i denetimli serbestlik kapsamında geçirilecek.

Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ancak nihai şeklini siyasetin vereceği düzenleme ile infaz sisteminde köklü değişikler yapılıyor. Ceza adaletini pekiştirici adımlar atılıyor. Evde infaz, geceleyin infaz gibi alternatif infaz sistemleri geliştiriliyor.

Düzenleme ile kamuoyunda rahatsızlık yaratan ve cezasızlık algısı doğuran konularda önemli bir adım atılacağı ifade ediliyor. Buna göre, erteleme, paraya çevirme ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması gibi karar verilmeksizin 1 ay dahi hapis cezası alanların belirli bir süre cezaevine konulması öngörülüyor.

Düzenleme ile alternatif infaz usulleri de güçlendiriliyor. Geceleyin infaz, hafta sonu infaz gibi usullere işlerlik kazandırılacak. Mevcut sistemde 6 aya kadar hapse mahkum edilenlerin cezalarını hafta sonu ya da geceleri çekmelerine imkan tanınıyordu. Ancak 1 yıllık denetim süresi nedeniyle 6 ay ceza alanlar hiç cezaevine girmediği için bu sistem de işlemiyordu.

Yeni sistem ile 6 aylık süre 1 yıla çıkarılıyor. Taksirle işlenen bir kapsamında verilen cezalarda ise bu süre 2 yıl olarak belirleniyor. Bu sürenin altında ceza alanlar talepleri halinde cezalarının infazını hafta sonu ya da geceleri cezaevinde girerek, çekebilecek.

Düzenleme ile konutta infazın kapsamı da genişliyor. Mevcut sistem kadınların 6 ayın altında kalan cezalarının evde infazına imkan tanıyordu. Bu süre 1 yıla çıkarılıyor. 1 yılın altında ceza alan bir kadın hükümlünün cezasının infazı evinde elektronik takip sistemi ile yapılabilecek. Yine eski sistemde 70 yaş üzerindekilerin 1 yılın altında kalan cezalarının evde infazına imkan tanınıyordu.

Bu süre şimdi 2 yıla çıkarılıyor. 75 yaş ve üzerindekiler için ise 3 yıl olan süre ise 4 yıla çıkarılıyor. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyeceğine dair Adli Tıp Kurumu tarafından rapor verilen kişiler 3 yıla kadar olan cezalarını konutta infaz edebilecek.