ABD'nin Teksas eyaletinde 9 yaşındaki çocuğun içme suyundan kaptığı 'beyin yiyen amip' nedeniyle hayatını kaybetmesi sonrası Türkiye'de de amip riskinin olup olmadığına dair sorulara yanıt aranmaya başlandı. Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Yönetim Kurulu üyesi Uzm. Dr. Ayhan, Türkiye'de 'beyin yiyen amip' türüne kaplıcalar gibi termal sularda rastlandığını belirterek, "Kontrolsüz, denetimsiz sular, hijyenik olmayan termal sular, kaplıcalar riskli olabilir" dedi.
Özellikle kış mevsiminde tercih edilen kaplıcalardaki suların temizliği konusunda dikkat edilmesi gerektiğini dile getiren Ayhan, şunları söyledi:
"Hücreyi yiyen, amip olarak adlandırılan mikroorganizma tek hücreli canlı, Türkiye'deki sularda da bulunabilen bir amip türü. Daha çok termal özellikli sularda yani 40 derecenin üzerindeki sularda canlı kalıyor. Amip, yüzme yoluyla burun sinüslerinden beyne ilerleyerek, bir beyin zarı iltihabı yapıyor. Kontrolsüz sular, hijyenik olmayan kaplıcalar risk olabilir. Hijyen çok önemli. Yüzme havuzlarının da klorlanması çok önemli. Amibin hijyenik sularda, hijyenik tesislerde bulaşma olasılığı yok. Gıda yoluyla yani suyun yutulmasıyla da bulaşmıyor. Sadece yüzmeyle burundan suyun girmesiyle bir bulaş riski söz konusu."
BEYİN YİYEN AMİP NEDİR?
Naegleria fowleri hastalığında tek hücreli amip, beyinde enfeksiyona yol açıyor ve vakalar genellikle ölümcül oluyor. Çoğunlukla göl ve nehir gibi tatlı sularda bulunan tek hücreli Naegleria fowleri, sadece burun yoluyla bulaşıyor ve insandan insana geçmiyor. Enfeksiyonlar ABD'nin güney eyaletlerinde görülüyor. Florida'da 1962'den beri sadece 37 vaka rapor edildi.
Ancak enfeksiyonun ölümcül olması nedeniyle DOH, Hillsborough bölgesinde yaşayanlar için uyarı yayımladı, çeşmeler, göl, nehir, yapay göl ve kanallar gibi su kaynaklarında dikkatli olunması çağrısı yaptı.
Koku alma kanalına giren amipler, burun içi mukozayı geçerek koku alma siniri (nervus olfactorius) yolu ile beyin-omurilik sıvısı (BOS) ve beyine yerleşirler. Ani ölümcül bir hastalık olan ve Primer Amibik Meningoensefalit (PAM) olarak adlandırılan menenjitlere sebep olurlar. Burun iltihabı, yüksek ateş, bulantı, baş ağrısı ve göz ağrıları belirtileri görülür. Kısa sürede şuur bulanıklığı ve koma ile ölüm meydana gelir.
