Koronavirüs aşı çalışmasındaki ‘faz’ aşamaları ne durumda? TAKVİM virüsü yok edecek aşının yolcuğunu inceledi

Dünya, COVİD-19'a yenildi. Bilim adamları ise salgını bitirecek aşı çalışmalarına kilitlendi. Şimdiye kadar 5 aşının 'Faz' çalışmaları bitti. Acil kullanım onayı alan aşıların, yüzlerce ülkede uygulamasına geçildi.

Ancak herkes, faz çalışmasının ne anlama geldiğini merak etti. İstanbul Tıp Fakültesi Acil Dahiliye Bölüm Başkanı Prof. Dr. Osman Erk, TAKVİM okuyucularına özel bilgiler verdi.

FAZ 0: Aşılar öncelikle hayvanlar üzerinde deneniyor. Herhangi bir yan etki göstermezse, klinik çalışmalara devam ediliyor ve Faz 1 aşamasına geçiliyor.

FAZ 1: Aşı, 50-60 kişiye uygulanıyor. Kısacası bir güvenlik testinden geçiyor. Bu test ile aşının insan üzerindeki yan etkisi araştırılıyor.

FAZ 2: Bu aşamada aşının etkinliği araştırılıyor. 300- 400 kişiye aşı yapılıyor ve hastalığa karşı koruyup korumadığına bakılıyor.

FAZ 3: En kritik aşamayı oluşturuyor. Burada aşı, binlerce kişi üzerinde deneniyor. Aşının etkisi ve güvenilirliği işbirliği yapılan ülkelerde test ediliyor. Hastalığa karşı ne düzeyde koruma sağladığı bu süreçte ortaya çıkıyor. Örneğin Pfizer/BioNTech aşısı, tüm dünyada 44 bin kişide test edildi. Güvenilir olduğu kanıtlandı ve bilimsel dergide yayınlandı. Aşılar güvenli olarak kabul edilip onaylandıktan sonra FAZ 4 aşamasına geçiliyor.

FAZ 4: Şu anda dünya üzerinde COVİD-19 aşılarının FAZ 4 çalışması yürütülüyor. Aşılar milyonlarca kişiye uygulanıyor. Bir yandan hastalıkla mücadele etmesi sağlanıyor, bir yandan da yan etkileri araştırılmaya devam ediyor.

FAZ-3 RAPORU YOK
Üçüncü fazı biten Pfizer/BioNTech aşısı yüzde 95, Moderna yüzde 94, Oxford/AstraZeneca yüzde 70 koruma sağladı. Çin aşısının Faz 3 raporu yayınlanmadı.

NEFES DARLIĞI DAHA FAZLA
Covid-19 İngiltere'de mutasyona uğradı. 70'ten fazla ülkeye yayıldı. Prof. Dr. Osman Erk, mutant virüsün belirtilerinin de değişebileceğini açıkladı: Mutant virüs hakkında araştırmalar sürüyor. Kesin olmamakla birlikte, hastalarda koku ve tat kaybı daha az görülüyor. Nefes darlığı ve ateş şikayetleri ise arttı.

İLAÇ DAHA KORUYUCU
Coronavirüs aşıları, kişiyi yalnızca virüsten koruyor. Ölüm, yoğun bakım gibi olumsuz tabloların görülmesini engelliyor. Ancak bulaşmasını ne yazık ki önleyemiyor. Enfekte olmaktan korumuyor. Eski normale dönüş için virüse karşı ilacın bulunması gerekiyor.

KAPALI ALANDA ÇİFT MASKE
Mutasyona uğrayan virüs, daha da bulaşıcı hale geldi. Prof. Dr. Osman Erk, maskenin önemine değindi. "Kapalı alanlarda özellikle çift maske takılmalı" dedi.

SALGIN UĞUR GETİRDİ
Türk bilim adamı ve BioNTech'in CEO'su Prof. Dr. Uğur Şahin, ABD'li ilaç şirketi Pfizer ile COVİD-19 aşısı geliştirdi. İki şirket, aşılardan yılda 15 milyar dolar (105 milyar TL) kar beklediklerini söyledi.

VİRÜSTEN GÖZDAĞI
Yurdum insanı uyarılara aldırmadı. Sömestr tatilinde dağa çıktı! Uludağ'daki bir otelde maskesiz mesafesiz düzenlenen parti tepki topladı. Virüs ise kural tanımazlığa acımadı. Eğlencenin yapıldığı otelin 11 personeli COVİD-19'a yakalandı. Buna rağmen dün pistlerde adım atacak yer kalmadı.