Tarihçi Murat Bardakçı: Bu Ortadoğu depremi, Mezopotamya depremi neredeyse bir kıta sallandı

Türkiye, 6 Şubat 2023'te 'Yüzyılın felaketi' olarak tanımlanabilecek bir depremlerle karşı karşıya kaldı. Merkez üssü Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6'lık depremler Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da yıkıma neden oldu. Devlet tüm imkanlarını seferber etti. Bakanlar, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla yıkımın yaşandığı 10 ile gitti.

7 GÜN MİLLİ YAS VE DEPREM BÖLGELERİNDE OHAL İLAN EDİLDİ
Türkiye'yi derinden sarsan depremler sebebiyle 7 gün süreyle milli yas ilan edildi. 10 ilde 3 ay süreyle OHAL ilan edilmesine ilişkin karar alındı.

TÜRKİYE SEFERBERLİĞİ
Kahramanmaraş'ta meydana gelen 10 ili etkileyen depremlerin ardından arama-kurtarma çalışmaları ve yardım faaliyetleri için uluslarası destek mesajları peş peşe geldi. İlk olarak Azerbaycan'dan ardından da birçok ülkeden ekipler Türkiye'ye geldi.

"NEREDEYSE BİR KITA SALLANDI"
Tarihçi Murat Bardakçı katıldığı canlı yayında yüzyılın felaketi olarak adlandırılan depremin boyutu ile ilgili çarpıcı bir değerlendirmede bulundu.

Yüzyılın felaketi olarak adlandırılan depremde neredeyse bir kıtanın sallandığını söylen tarihçi Murat Bardakçı, "Şunu görmemiz gerekiyor. Bu Adıyaman, Maraş, Hatay depremi değil. Bu Ortadoğu depremi, Mezopotamya depremi neredeyse bir kıta sallandı. Örneği olmayan bir deprem" ifadelerini kullandı.

YÜZYILIN EN YIKICISI
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve 10 ili etkileyen 7,7 ile 7,6 büyüklüğündeki depremler uzman isimler tarafından yorumlandı. Japon deprem uzmanı Profesör Shinji Toda, Kahramanmaraş merkezli depremlerin dünyada karada meydana gelen en büyük depremlerden olduğunu söyledi.

Shinji, Türkiye'deki sarsıntıların, dünyada karada meydana gelen en büyük depremlerden olduğunu belirterek "Beklenmedik büyük bir depremdi." ifadesini kullandı.

Doğu Anadolu Fay Hattı'nın, Arap Levhası ile Anadolu Levhası arasındaki sınırda yer aldığına işaret eden Shinji, "depremin büyüklüğüne ek olarak, merkez üssünün yüzeye yakınlığının da büyük hasara neden olduğunu" kaydetti.

Shinji, depremin "enerji miktarının", "1995 Büyük Hanshin-Awaji Depremi ve 2016 Kumamoto Depremi'nin on katından fazla" olduğunu vurguladı.

Peki rakamlar ne diyor? İşte rakamlarla Kahramanmaraş ve Büyük Hanshin-Awaji (Kobe) depremi karşılaştırması.

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Sene: 6 Şubat 2023
Büyüklük: 7,7 ve 7,6
*Dünyanın en büyük iç depremlerinden biri olarak tarihe geçti.

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Sene: 17 Ocak 1995
Büyüklük: 6,9
*Japonyanın en yıkıcı depremlerinden biri

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Deprem Merkezi: Karada (yerleşim yerlerinin yakınında)
Deprem merkezinin derinliği: 5 km be 16,4 km

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Deprem Merkezi: Denizin altında (Awaji adasının kuzey ucunda)
Deprem merkezinin derinliği: 16 km

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Toplam kırılma süresi: 1-1,5 dakika
Enerji miktarı: Kobe depreminin 10 katından daha fazla

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Toplam kırılma süresi: 20 saniye
Enerji miktarı: Kahramanmaraş depreminden 10 kat daha düşük

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Kırılan fay uzunluğu: 400 kilometre
*Dünyada bu denli büyüklükte bir kırılma ABD'de (1906) ve Kunlun'da (2001) yaşandı.
Levhalarda yaşanan hareketlilik: Anadolu yarımadası batı yönünde 3 metre kaydı

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Kırılan fay uzunluğu: 40 kilometre
Levhalarda yaşanan hareketlilik: Nojima fayının güney tarafı 1,5 metre sağa ve 1,2 metre aşağıya hareket etti

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Kullanılamaz hale gelen bina sayısı: Henüz bilinmiyor
Yıkılan ev sayısı: 6 bin 444 (08.02.2023 saat 13.00 itibarıyla)

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Kullanılamaz hale gelen bina sayısı: 400 bin bina
Yıkılan ev sayısı: 250 bin

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Maddi hasar: Henüz bilinmiyor
Can kaybı: 8 bin 574 (08.02.2023 saat 13.00 itibarıyla)

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Maddi hasar: 200 milyar dolar
Can kaybı: 6 bin 400'ün üzerinde

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Doğrudan yangın nedeniyle yaşanan can kaybı: Yok

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Doğrudan yangın nedeniyle yaşanan can kaybı: 500 civarında
Yaralılar: 400 binin üzerinde
Yaralılar: 40 bin 910 (08.02.2023 saat 13.00 itibarıyla)

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Bölgenin yaklaşık nüfusu: 13 milyon
İlk 24 saatte yapılanlar: 380 binin üzerinde kişi yurtlara yerleştirildi, enkaz altından 9 binin üzerinde insan kurtarıldı, Kızılay'ın kan stokları dolduruldu.

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Bölgenin yaklaşık nüfusu: 1,5 milyon
İlk 24 saatte yapılanlar: 2 gün sonra ilk yardımlar ulaştı

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Bölgedeki bu büyüklükteki en son depremin tarihi: 1513 (500 yıllık enerji birikimi)
Depremden sonra bölgeyi terk eden insan sayısı: Henüz bilinmiyor

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Bölgedeki bu büyüklükteki en son depremin tarihi: 1596 (Keicho-Fushimi depremi)
Depremden sonra bölgeyi terk eden insan sayısı: 310 bin kişi

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ
Depremden sonra başlayan yangınların süresi: İskenderun Limanı konterner deposundaki yangın kontrol altına alındı. (08.02.2023 saat 13.00 itibarıyla)
Yanan alan: Henüz bilinmiyor

BÜYÜK HANSHIN-AWAJI (KOBE) DEPREMİ
Depremden sonra başlayan yangınların süresi: Yangınlar iki hafta sürdü. En büyük can kaybı yangınlar nedeniyle yaşandı.
Yanan alan: 130 hektar yerleşim alanı ve 6000 bina