Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından üyelik için NATO üyeliğine başvuran İsveç, uzun süredir Türkiye'nin itirazları nedeniyle kapıda bekliyordu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Avruopa Birliği'ne katılım yönündeki mesajının ardından Litvanya'nın Vilnius kentinde başlayan NATO zirvesinde önemli bir adım atıldı. Türkiye, İsveç ve NATO görüşmesinde İsveç'in, Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ve vize serbestisi dahil Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecine aktif destek vereceği bildirildi. Anlaşmanın ardından Türkiye'nin, İsveç'in NATO'ya Katılım Protokollerini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sevk edeceği, belirtildi.
ZİRVENİN PERDE ARKASI
Zirvenin perde arkasını köşesinde ele alan Sabah gazetesi yazarı Okan Müderrisoğlu, Vilnius öncesi Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden arasındaki telefon görüşmesine dikkat çekti. Görüşmenin Türkiye için zirve politikasının ipuçlarını verdiğini belirten Müderrisoğlu, Başkan Erdoğan'ın verdiği 3 mesajı ön plana çıkardı.
Müderrisoğlu'nun yazısından önemli bölümler şu şekilde:
Zirve, Türk- Amerikan ilişkilerinin yanı sıra, Türkiye ile AB arasındaki tam üyelik sürecinin canlandırılması ve NATO'nun yeni savunma planları açısından kıran kırana müzakerelere sahne oldu.
Nitekim Sn. Erdoğan, İstanbul'dan hareketinden önce Avrupa başkentlerinde gündemi sarsan bir çağrıya imza attı:
"Önce gelin Türkiye'nin AB'de önünü açın, biz de İsveç'in önünü açalım!"
ABD Başkanı Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Alman Şansölyesi Scholz, Birleşik Krallık Başbakanı Sunak, İtalya Başbakanı Meloni, Yunanistan Başbakanı Miçotakis Cumhurbaşkanımızla görüşmesi netleşen liderler.
Ayrıca...
Bugün başlayan zirve öncesinde, NATO Genel Sekreteri J. Stoltenberg'in ricası üzerine Erdoğan, İsveç Başbakanı Kristersson ile iki etaplı oturumda bir araya geldi. Ve o görüşmeden İsveç oldukça net ve ilave bağlayıcı taahhütlerle ayrılmak durumunda kaldı.
Zirvenin, Türkiye açısından özellikli yönünü özetleyecek olursak...
Önceki akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başkan Biden arasında gerçekleşen telefon görüşmesi epeyce ipucu verdi.
Bu bağlamda Cumhurbaşkanımızın 3 mesajı çarpıcı idi:
1- NATO üyeliği hedefleyen İsveç, terör örgütü PKK/PYD/YPG yanlılarının serbestçe terörü öven gösteriler yaptığı ülke olarak son dönemde attığı adımlarını boşa çıkardı.
2- Türkiye'nin F-16 talebinin ABD Kongresi tarafından İsveç'in üyeliğiyle ilişkilendirilmesi doğru değil.
3- Türkiye, AB'ye tam üyelik sürecini canlandırmak istemekte. AB'den de bu yönde güçlü liderlik beklemekte.
Peki, günün sonunda ne oldu?
İsveç, ülkesini PKK ve FETÖ'ye teslim etmeyeceğini, Türkiye ile ikili güvenlik mekanizması kuracağını, ticari ve askeri yaptırımlar uygulamayacağını, gümrük birliğinin güncellenmesi ile vize serbestisine destek vereceğini geri dönülemez şekilde garanti etti.