Sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemeler içeren Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
275 VEKİL KABUL ETTİ
Teklif, Genel Kurula katılan 500 milletvekilinden 275'inin oyuyla kabul edilirken, 224 milletvekili "ret" oyu verdi, 1 milletvekili "çekimser" kaldı.
Kanunla "yakala-kısırlaştır-sal" metodu terk ediliyor, sahipsiz hayvanların bakımevlerinde barındırılması ve rehabilite edilmesi öngörülüyor.
YÖNETMELİK ÇIKACAK
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sahipsiz hayvanlara yönelik Kanun'un ardından ikincil mevzuatın hazırlıklarını da büyük oranda tamamladıklarına işaret ederek, "Biz şimdi bu Kanun'dan sonra ikincil mevzuatın hazırlıklarını büyük oranda tamamladık. Kanun'un son haline gelmesini bekliyorduk. Kanun teklifi komisyona verildiği andan itibaren biz zaten çalışmalarımıza başlamıştık. Kanun'un son haline göre, burada Kanun'da yer alan hususların uygulamasını da tarifleyerek, bir yönetmelik çıkartmış olacağız. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü bu konuda görevli. Dolayısıyla bütün denetim hususlarını bu Genel Müdürlüğümüz takip edecek." dedi.
BARINAKLAR İÇİN STANDART OLACAK
Yayınlayacakları yönetmelikte barınaklarla ilgili de düzenleme yapılacağını bildiren Yumaklı, söz konusu yönetmelikte barınakların standartlarının belirlenmiş olacağını ve bunların dışındakilere izin vermeyeceklerini sözlerine ekledi.
Sokaklarda sahipsiz hayvan/köpek olmamasına dönük çalışma başlattıklarını belirten Yumaklı, "Katliam Yasası diyerek toplumun algısını gerçeklerden başka yere doğru yönlendirmek isteyenlere bir daha Kanun'u okumalarını tavsiye ediyorum." diye konuştu.
Yumaklı, Kanun'da belediyelerle ilgili düzenlemede parti ayrımı olmadığının altını çizerek, çalışmada halihazırda sorun teşkil eden hususların ortadan kaldırılmasının söz konusu olduğunu, kanunlaşma sürecindeki gidişatın da böyle olduğunu ifade etti.
"MÜHLET YOK"
Kanunun Resmi Gazete'de yayımlandığı andan itibaren yürürlüğe gireceğini belirten Yumaklı, "Belediyeler bütün tedbirlerini o yürürlüğe giriş tarihinden itibaren almak durumundalar. Mevcutta barınakları olan belediyeler var, olmayanlar da süratli bir şekilde bunun yapımına girmek zorundalar. 2028'e kadar bir mühlet diye bir şey yok. Öncesinde de vardı, halihazırda da devam eden bir husus bu." dedi.
Sahipsiz hayvanlara ilişkin kanun teklifiyle ilgili merak edilenler tüm soruların yanıtları şu şekilde:
1- SAHİPSİZ HAYVANLAR NEREYE GÖTÜRÜLECEK?
Sahipsiz hayvanlar ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek, rehabilite edilen köpekler sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak.
2- BELEDİYELERE SAHİPSİZ KÖPEKLERİN TOPLANMASI VE BARINAKLARA ALINMASI KONUSUNDA HANGİ YÜKÜMLÜLÜKLER GETİRİLİYOR?
Yerel yönetimler, gönüllü kuruluşlarla işbirliği içerisinde, sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları için hayvan bakımevleri kurarak onların bakımlarını ve tedavilerini sağlayacak, eğitim çalışmaları yapacak.
Hayvan bakımevlerine alınan hayvanlardan rehabilite edilen köpekler sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak. Doğru ve güncel veri sağlanabilmesi amacıyla hayvan bakımevlerine alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.
Yerel yönetimler sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkili olacak.
3- HAYVAN BAKIMEVLERİ NE ZAMANA KADAR KURULACAK?
Belediyeler 31 Aralık 2028'e kadar hayvan bakımevlerini kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirecek.
4- YASADA ÖNGÖRÜLEN SORUMLULUKLARIN YERİNE GETİRMEYENLERE NE CEZA UYGULANACAK?
Sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak.
Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk eden veya bakımevinde barındırılan hayvanı bakımevi dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek.
Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan veya bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
5- SAHİPSİZ KÖPEK SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ İÇİN İHTİYAÇ DUYULAN FİNANSMAN NASIL KARŞILANACAK?
Belediyeler, 31 Aralık 2028'e kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5'i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak.
Belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40'ı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.
6- HANGİ BELEDİYELER BAKIMEVİ KURMAKLA YÜKÜMLÜ OLACAK?
Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracak.
7- BAKIMEVİ OLMAYAN BİR YERDE TESPİT EDİLEN SAHİPSİZ HAYVAN NEREYE GÖTÜRÜLECEK?
Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek.
8- SAHİPSİZ KÖPEKLERE ÖTANAZİ UYGULANACAK MI?
Kanunla Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nda yer alan ötanazi uygulanması koşullarına atıf yapılıyor.
Buna göre, bakımevine alınan köpeklerden, insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlara, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun "Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır." hükümleri uygulanacak.
9- DÜZENLEME KAPSAMINDA HANGİ ÇALIŞMALARA TEŞVİK VE DESTEK SAĞLANACAK?
İnsan, hayvan ve çevre sağlığının korunması amacıyla bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri yürütmek için başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik veya Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanacak.
10- KEDİ KÖPEK SAHİPLERİNİN NE YAPMASI GEREKİYOR?
Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.
11- NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
Kanun, Resmi Gazete'de yayımlandığı andan itibaren yürürlüğe girecek.