Rus makamları 18 Mart'ta, Ukrayna'nın Odessa kenti açıklarında denize döktüğü 420 mayının Karadeniz'de sürüklenmeye başladığını açıklayarak Tuna Nehri'nin etkisiyle İstanbul Boğazı'na ulaşabileceği uyarısı yapmıştı. Aynı gün Türk Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı da Karadeniz'deki Mayın tehlikesine karşı bir NAVTEX yayınlayıp dikkatli olunmasını istemişti.
GEÇİŞLER KAPATILDI
Uyarıdan 8 gün sonra, dün 09.00 sıralarında Karadeniz'e açılan balıkçılar Garipçe açıklarında şüpheli bir cisimle karşılaşınca Sahil Güvenlik'e bildirdi. Deniz yoluyla 828 kilometre uzaklıktaki Odessa'dan geldiği ve mayın olduğu düşünülen cisim İstanbul'da alarma neden oldu.
Boğaz Gemi geçişlerine kapatıldı, tüm gemilere uyarı geçildi.
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı 1 helikopter başka şüpheli cisimler olup olmadığını kontrol için bölge üzerinden alçak uçuş yaptı.
SAS KOMANDOLARI DEVREDE
SAS komandoları Poyrazköy'deki üslerinden bölgeye gitti. Erdek'te konuşlu mayın avlama gemilerinden biri de İstanbul Boğazı'na doğru yola çıktı. İstanbul Boğazı'nda transit geçişlerin durdurulduğu saatlerde vapurlar ve yolcu tekneleri çalışmaya devam etti. Saat 15.00'te Boğaz transit gemi geçişlerine açıldı.
BAKAN AKAR AÇIKLADI
Saat 15.30 sıralarında İstanbul Boğazı çıkışında büyük bir patlama sesi duyuldu. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, "İnceleme sonucunda eski tip olduğu belirlenen mayın, SAS timimiz tarafından etkisiz hale getirildi. Konuyla ilgili hem Rus hem Ukrayna makamlarıyla görüştük. Deniz Kuvvetlerimizin yüzer ve uçar unsurları müteyakkız bir şekilde çalışmalarını sürdürüyor" dedi. Öte yandan akşam saatlerinde Erdek'de konuşlu mayın avlama gemileri TCG Akçay, TCG Akçakoca ve TCG Amasra da Karadeniz'e gönderildi. Karadeniz sahillerinde görev yapmak üzere 2 C-130 tipi deniz karakol uçağı da Çanakkale'den İstanbul'a geldi.
HAYALET GEMİLER GÖREVDE
Yabancı cisimleri tespit için yüksek teknolojili Radar cihazları barındıran ve düşman radarına yakalanmadığı için Hayalet Gemi olarak bilinen TCG Tekirdağ deniz karakol gemisi Boğaz'da nöbet tutarken, 3 gemi de Karadeniz'e gönderildi.
AVCILIK DURDURULDU
Mayın tehlikesi hem İstanbul hem de tüm Karadeniz'deki balıkçılarda büyük korkuya neden oldu. Tarım ve Orman Bakanlığı'nca da mayın tehlikesi nedeniyle, Bulgaristan-Kefken arasındaki Karadeniz sularında dünden (cumartesi) itibaren her türlü Balık avcılığının durdurulduğu bildirildi.
BAKAN AKAR'DAN AÇIKLAMA
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İstanbul Boğazı açıklarında bulunan mayına ilişkin, "İnceleme sonucunda eski tip olduğu belirlenen mayın SAS timimiz tarafından etkisiz hale getirildi." dedi.
Akar, resmi ziyaret kapsamında geldiği Katar'ın başkenti Doha'da Katar Türk Birleşik Müşterek Kuvvet Komutanlığı'nda da inceleme ve denetlemelerde bulundu.
İncelemelerinin ardından muhabirin "İstanbul Boğazı açıklarında bulunan mayına benzer cisimle" ilgili sorusunu yanıtlayan Akar, şunları kaydetti:
"Sabah saatlerinde İstanbul Boğazı açıklarındaki bir ticari gemiden 'mayın benzeri bir cisim görüldüğüne' dair bilgi geldi. Unsurlarımız zaten o bölgelerde yoğun şekilde devriyelerini, görevlerini sürdürüyordu. Süratli bir şekilde SAS timimiz bölgeye intikal ettirildi. Söz konusu cismin mayın olduğunun tespitinin ardından emniyetli bir bölgeye çekildi. İnceleme sonucunda eski tip olduğu belirlenen mayın SAS timimiz tarafından etkisiz hale getirildi. Konuyla ilgili hem Rus hem Ukrayna makamlarıyla görüştük. Koordinasyonumuz devam ediyor.
Deniz trafiğinin emniyetli şekilde sürdürülmesi için başta Deniz Kuvvetlerimiz olmak üzere Sahil Güvenlik ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarla gerekli koordinasyon yapıldı. Gerekli tedbirler alındı. Deniz trafiği emniyetli şekilde devam ediyor. Deniz Kuvvetlerimizin yüzer ve uçar unsurları müteyakkız bir şekilde faaliyetleri takip ediyor, çalışmalarını sürdürüyor."
KIYI EMNİYETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN AÇIKLAMA
Milliyet'in haberine göre olay ilgili Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü'nden açıklama yapıldı. Açıklamada, "İstanbul Boğazı Kuzey Demir bölgesi civarında mayın olasılığı çok yüksek bir cisim görülmüştür. Vts gerekli yerlere bilgi vermektedir. Cismin yuvarlak top gibi ve üzerinde boynuz gibi çıkıntıları olduğu belirtilmiştir. Vts gemilerin şuan için demir yerine yaklaşmamaları bilgisini vermektedir." denildi.
Deniz trafiğini düzenleyen Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü balıkçılara ve gemilere alana yaklaşılmaması uyarısında bulunurken, uzmanlar incelemelerini sürdürüyor.
İLK İNCELEMELERE GÖRE ESKİ RUS MAYINI
İlk incelemelere göre eski Rus mayını olduğu belirtildi. İncelemeler sürüyor.
Rusya-Ukrayna savaşında bir ay geride kalırken, Ukrayna'nın Odessa'dan Rus savaş gemilerini durdurmak için Karadeniz'e bıraktığı ve fırtına sonucu çıpalarından kurtulup sürüklediği öne sürülen mayınların İstanbul'a kadar ulaşabileceği belirtilmişti.
İKİNCİ MAYIN İDDİSI
Sarıyer-Garipçe açıklarında ikinci kez mayın olduğu tahmin edilen bir cisim görüldüğü iddia edildi.
İDDİALAR GERÇEĞİ YANSITMIYOR
İstanbul Boğazı açıklarında ikinci mayının belirlendiği yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığı bildirildi.
Güvenlik kaynakları tarafından yapılan açıklamada, "İstanbul Boğazı açıklarında ikinci bir mayın belirlendiği yönündeki paylaşımlar gerçeği yansıtmamaktadır." ifadesi kullanıldı.
KARADENİZ'DE BALIKÇILARIN "SERSERİ MAYIN" KORKUSU
Doğu Karadeniz Bölgesi'nde balıkçılar, savaş nedeniyle Ukrayna'nın Rus savaş gemilerine karşı Odessa açıklarına döşediği ve fırtına sonucu çıpalarından kurtulup sürüklediği öne sürülen mayınların, avlanma alanlarına yayılmasından endişe duyuyor. Su Ürünleri Kooperatifler Birliği Başkanı Atıf Malkoç, "Bunlar yeni mayınlar; anında patlar. Bir gemiyi batıracak türde, çok tehlikeli. İsmini anmak bile tehlikeli, denizin üzerinde gezici. Allah korusun" dedi.
Rusya-Ukrayna savaşında bir ay geride kalırken, Ukrayna'nın Odessa'dan Rus savaş gemilerini durdurmak için Karadeniz'e bıraktığı ve fırtına sonucu çıpalarından kurtulup sürüklediği öne sürülen mayınlar, büyük risk oluşturuyor. 'Serseri mayın'ların, akıntıyla İstanbul Boğazı'na kadar ulaşabileceği öne sürülürken, Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı da yayınladığı NAVTEX ile gemilere dikkatli olunması uyarısında bulunuyor. Doğu Karadenizli balıkçılar, Rusya Soçi Liman Müdürlüğü'nce, fırtınada kopup sürüklenmeye başladığı duyurulan yaklaşık 420 mayının, özellikle avlanma alanlarına yayılmasından korku ve endişe duyuyor.
'İSMİNİ ANMAK BİLE TEHLİKELİ'
Samsun Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifler Birliği Başkanı Atıf Malkoç, mayınların, önlerindeki günlerde Karadeniz'de büyük bir tehdit oluşturacağını belirtti. Malkoç, "Şu an yıldız havası esiyor. Ukrayna'da ne var ne yok bizim buraya geliyor. O mayınlar 20-25 gün sonra İğneada'dan Sinop'a kadar yayılabilir. Balıkçı ve gemiler için de çok tehlikeli. Yapacak bir şey yok, herkes kollayacak. Gözle görmüyorsun ama limanlık olsa radarla görürsün. Çok suyun üzerinde durmuyor. 20-25 santim suyun üzerinde duruyor. Sabit mayınlar var dibinde onlar bize gelmez ama bize gelecek mayınlar, suyun üzerindeki mayınlar. Ege denizinde biz balıkçılık yaparken çok eski mayınlar vardı. Ama patlamamış, onları alıp atardık. Tabi bunlar yeni mayınlar, anında patlar. Bir gemiyi batıracak türde, çok tehlikeli. İsmini anmak bile tehlikeli. Allah korusun; denizin üzerinde gezici yani" dedi.
'BALIKÇILAR OLARAK TEDİRGİNİZ'
Türünü bilmedikleri mayınların kendilerini tedirgin ettiğini söyleyen balıkçı Cemal Malkoç da, "Adı üzerinde mayın, başıboş gezdiğinden, deniz vasıtalarının hepsi için sorun teşkil etmektedir. Buradan balıkçı arkadaşlarımıza sesleniyorum. Mayınları gördüğünüz yerde 112 acilden Sahil Güvenlik hattına bildirerek can ve mal güvenliği açısından bildirmenizi istiyoruz. Bugün bizim balıkçı gemilerinin o tür mayınlara çarpması esnasında batmama ihtimali yoktur, çok güçlü patlayıcılardır. Zaten devletimiz bu hususta açıklamaları yapıyorlar, Navtex veriyorlar" diye konuştu.
'NEREDE KARŞIMIZA ÇIKACAĞI BELLİ DEĞİL'
Balıkçı Mustafa Zorlu ise, "Denizde görünmeyen bir tehlike. Denizdeki balıkçılar olarak tedirginiz. Ne zaman nerede karşımıza çıkacağı belli değil. Ama bizim bu Samsun civarına büyük ihtimal 1-2 ayı bulur gelmesi" ifadelerinde bulundu.
SARIYER'DE EKİPLER TETİKTE
Sarıyer-Garipçe açıklarında sahil güvenlik ekipleri tarafından mayın arama çalışmaları gerçekleştirildi.
İstanbul Boğazı girişinde Ukrayna'nın liman girişlerine döşediği mayınlardan biri olduğu tahmin edilen bir cisim görüldü. Balıkçılar tarafından bulunan cisim, Sarıyer-Garipçe açıklarında bulundu. Eski tip olduğu belirlenen mayın. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Sualtı Savunma Grup Komutanlığı (SAS) timleri tarafından incelemeye alındı.
Boğaz girişinde mayın görülmesinin ardından sahil güvenlik ekipleri ve Deniz Kuvvetleri ekipleri; Sarıyer, Garipçe ve Anadolu Feneri açıklarında arama çalışmaları gerçekleştirdi. Arama çalışmalarına askeri helikopter de havadan destek verdi. Yapılan kontrollü arama çalışmaları, havadan görüntülendi.
TERÖR VE GÜVENLİK UZMANI BAŞBUĞ'DAN DİKKAT ÇEKEN AÇIKLAMALAR: 420 MAYIN...
Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ canlı yayında yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
Bu tehlikeyi belirtmiştik. İlk geleceği yer İstanbul Boğazı'dır dedik. Devlet olarak gerekli tüm tedbirleri aldık. Beklediğimizden de hızlı bir gelişme yaşandı. Bunun hasar yaratmadan görülmüş olması önemli. Aslında asparagas gibi algılanan haberin gerçek olduğunu görüyoruz. Sinop burnundan Boğaz'a kadar olan tehlike altında. Burada uluslararası sorun var. Türkiye önlemlerini aldı. Bu mayın görülmemiş olsaydı çok büyük hasarlar olabilirdi. Bir gemiye ya da balıkçı teknesine çarpması facia olacaktı. 420 mayın koptuğunda geleceği yer boğazlarımız. Tehlike geçmiş değil. Devlet üstüne düşeni yapıyor. İlk anda ani bir refleks gösterdik. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Gereken tedbirler alınacaktır" açıklaması olmuştu. Komşu ülkelerden aynı tedbirleri alması istenebilir. Bu konuda tecrübesi olmayan bir askerin bile müdahale etmemesi gereken bir konu. Mayına eğitimli kişinin müdahale etmesi gerekli. Doğru bir refleksle doğru bir işi yaptık. Sıradan bir olay gibi davranılması bir faciaya sebebiyet verebilir. Balıkçılarımız tehdit gördüğü ne varsa, ekiplere bildirerek üzerine düşeni yapmalı. 420 tane serseri mayının akıntının etkisiyle nereye savrulduğunu bilmiyoruz. Tüm tedbirlerimizi almak durumundayız. 420 mayının nasıl dağılacağı akıntıya bağlı.
BAŞKAN ERDOĞAN: BÜTÜN TEDBİRLER ALINDI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, NATO Zirvesi dönüşü gazetecilerin sorduğu "Karadeniz'de döşenmiş bazı mayınların serbest kalması neticesinde ortaya çıktığı iddia edilen tehlike, ifade edildiği gibi ciddi bir boyutta mıdır? NATO bu konuda Türkiye'ye teknik bir destek verebilir mi?" sorusuna şu yanıtı vermişti:
"Mayınlar konusuyla ilgili olarak, bütün tedbirler tarafımızdan alınmıştır. Gerek Milli Savunma Bakanımın gerek Deniz Kuvvetleri Komutanımın ortak kanaati, bunlar böyle başıboş bir durumda değil. Ayrıca bu mayınların kendilerini kilitleme durumu söz konusu. Yani su yüzüne çıktığı anda bu mayınlar kendi kendini kilitliyor, adeta kendi kendini patlatıyor. Böyle bir özelliği de var. Bunun dışında da Deniz Kuvvetlerimiz her türlü tedbiri almış vaziyette."
