Atar ve toplardamarlarda oluşan daralma ve tıkanmalar, doku ve organ gibi uzuvlarda beslenme bozukluklarına yol açıyor. Hayati organlara zarar veren bu durum, hayati risk yaratıyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Fatih Gümüş, bu durumun bazı hastalarda hiçbir belirti vermediğini söylüyor. Alınması gereken tedbirleri ve tedavi yöntemlerini açıklıyor.
AİLEDE VARSA...
Kalp ve beyin dışındaki tüm doku ve organları besleyen atar damarlara perifer (çevresel) arter deniyor. Bu damarlarda oluşabilen tıkanıklık ve daralma gibi rahatsızlıklar önemli doku, organ, el ve bacaklarda beslenme bozukluklarına yol açıyor. Bu hastalık durumuna periferik arter hastalığı deniyor. Damar tıkanıklıkları daha çok şeker ve kolesterolü yüksek olan ve ailesel damar sertliğine yatkın hasta gruplarında ortaya çıkıyor.
KONTROL ŞART
Periferik arter hastalığının tanısı için öncelikle bir kalp ve damar cerrahına başvurmak gerekiyor. Fizik muayene sonrası, nabız kontrolü, doppler ultrasonografi, MRI, bilgisayarlı tomografik anjiografi ve tanısal anjiografik incelemeler sonucunda tanı konuluyor. Tedavide ilaç düzenlemesinin yanı sıra; tıkalı damarların anjiyografik işlemlerle açılması ve tıkalı bölgelere uygun stentleme/balon dilatasyon işlemlerinin yapılması önem taşıyor. Anjiyografik işlemlerin yapılamadığı hasta gruplarında açık cerrahi ile yapay veya doğal damarlar kullanılarak da bypass cerrahisi ve tromboendarterektomi işlemleri uygulanıyor.
BELİRTİLER DEĞİŞKEN
Damar tıkanıklığı, tuttuğu atar damarın beslediği organ ve dokulara göre farklı şikayetlere yol açabiliyor. Bacaklarda ortaya çıkan damar tıkanıklığı kas ağrıları, ayak parmaklarında soğukluk ve uyuşukluğa neden olabiliyor. Beyin beslenmesine katkıda bulunan karotis arter tıkanıklarında ise ani felç ile kendini gösteriyor.
NASIL TEDBİR ALMALI?
Damar tıkanıklığından korunmak için öncelikle risk faktörlerinden uzak durmak gerekiyor. Sigara kullanılmaması, yağlı/ şekerli diyet beslenmesinin azaltılması, düzenli hekim kontrolünden geçilmesi ve uygun durumlarda destekleyici ilaç kullanılması riski azaltıyor.
