takvim.com.tr
Erken emekli olabilmek milyonlarca SGK, SSK ve Bağkur'lu tarafından oldukça önemlidir. Türkiye'de SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur sistemleri üzerinden aylık ödemeler yapılıyor. Uzun yıllar üretim ekonomisine katkı sunan vatandaşlar 3 kurumdan biri üzerinden emekli olmak için büyük çaba sarf ediyor.
Düzenleme yapılan taslakla ilgili tüm detaylar:
2008 yılından önce kullanılan sistemde, yıpranma hakkıyla işçinin kazandığı sürenin tamamı yaş haddinden de indiriliyordu. 5 yıl fiili hizmet süresi zammı alan bir kişinin yaş haddinde de 5 yıl indirim yapılıyordu. 5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008'den itibaren yaş haddinden düşülecek süre, Yıpranma ve yaş haddinden indirim hakkı için yıpranmaya tabi işte en az 3600 gün (10 yıl) çalışma şartı aranıyordu. SGK, bu konuda kolaylık sağladı. Buna göre; 3600 gün hesabında, 1 Ekim 2008 öncesi yıpranmaya tabi olmayan çalışma süreleri de dikkate alınacak. 2008 öncesi ve sonrası çalışma sürelerinin toplamı 3600 gün olanlar, 2008'den sonraki yıpranma sürelerini yaş haddinden indirip, daha erken emekli olabilecekler. Yıpranmadan yararlanan kişilere, çalıştıkları her 360 gün için 60 gün ile 180 gün arasında değişen sürelerde fiili hizmet süresi zammı veriliyor.
Yıpranma ile kazanılan sürenin yarısına indirildi. 5 yıl yıpranma hakkı bulunanların yaş haddinde en fazla 2.5 yıl indirim yapılıyor. 52 yaşında emekli olacak kişi bu sayede 49.5 yaşında emekli olabiliyor.
SGK daire işleri başkanlığı'ndan açıklama
Konuyla ilgili SGK Daire Başkanlığından yapılan açıklamaya göre; konunun gündemde olduğunu ve üzerinde çalışılıp düzenlemelerin yapıldığı ifade edildi.
10 yıllık çalışma şartı
Su altında çalışanlar, Emniyet ve, MİT mensubu, itfaiyeci, gazeteci, madenci, demir-çelik işçileri başta olmak üzere milyonlarca çalışanın yıpranma hakkı var. Yıpranma hakkı, erken emekli olmayı sağlıyor.
Yıpranma hakkı nasıl hesaplanıyor?
Örneğin yıpranma payı hakkına sahip olan mesleklerde çalışana çalıştıkları her yıl için ilave 90 gün fiili hizmet zammı veriliyorsa, 12 ay çalışan bir personel, 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor. Buna göre, normalde her yıl emeklilikte 360 gün olarak kabul edilirken, fiili hizmet zammı kapsamındaki mesleklerde her yıl 360 güne ilave olarak 60 ile 180 gün arasında değişen oranlarda prim ödeme gün sayısı ilave ediliyor. Yani, normal bir işte çalışanın emekliliğinde yılda 360 gün dikkate alınırken, fiili hizmet zammı kapsamındaki işlerde 420 ile 540 gün arasında prim ödeme günü dikkate alınıyor.
Yıpranma hakkı kimleri kapsıyor?
Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60 - 90 gün
Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün
Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün
Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün
Kok fabrikalarıyla Termik santrallerde çalışanlar 60 gün
Alüminyum fabrikalarında çalışanlar 60 gün
Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar 90 gün
Döküm fabrikalarında çalışanlar 60 gün
Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90 ile 180 gün
Madenlerin yer altında çalışanları 180 gün
Radyoaktif ve doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler radyoiyonizan maddelerle veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları yapılan işler ile yapılan işlerde çalışanlar 90 gün.
Su altında çalışanlar 60 gün.
Belgeleyenler yıpranma hakkı kullanabilir
Genelgede, çalıştığı işyeri esas faaliyet konusu itibarıyla FHSZ kapsamında olmayan ancak kanunda sayılan ve yıpranmaya tabi işte çalışanlara da kolaylık sağlandı. Örneğin, motorlu piston imalatı yapan bir işyeri normalde FHSZ'ne tabi değil. Ancak, bu işyerinde dökümhane var ise bu dökümhanede çalışan işçiler, demir-çelik işçilerinde olduğu gibi yılda 90 gün yıpranma hakkından yararlanabilecek. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için SGK'ya başvuru yapılması ve durumun belgelendirilmesi gerekiyor.
