5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında emeklilik için kişilerin yaş, hizmet süresi ve prim günü ödemesi kriterlerini yerine getirmesi gerekir. Sosyal Güvenlik Kurumu'na çok uzun yıllar boyunca her ay düzenli prim ödemesi yapan vatandaşların en önemli hedefi ise emekli olabilmek.
TOPLU ÖDEME ALMAK İÇİN GEREKLİ OLAN KOŞULLAR NELERDİR?
Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesine bağlı olarak hizmet akdine tabi olan 4A (SSK), kendi hesabına ve namına bağlı olan 4B (BAĞ-KUR) ile 1 Ekim 2008 sonrasında memuriyete başlayan 4C (Emekli Sandığı) sigortalılık statüsündeki vatandaşların toplu ödeme almasına izin verilir. Bu kişilerin herhangi bir nedenle işte ayrılması, iş yerini kapatması ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını yerine getirmesine rağmen emeklilik hakkını elde edememesi halinde SGK'dan prim iadesi yapılır.
Sigortalı olarak herhangi bir işte çalışmamak ya da kendi işini yapmıyor olmak gerekir.
Emeklilik için gerekli olan hizmet süresi ve yaş şartlarını tamamlaması şarttır. Hizmet süresi erkekler için 25 yıl; kadınlar için 20 yıl olarak belirlenmiştir.
Sigortalı kişilerin vefat etmesi durumunda toplu ödeme iadesi için hak sahipleri taleplerini iletebilir. Bu aşamada hak sahiplerinin yetim ve dul aylığı almıyor olması gerekir.
Esas kazancın toplamını aşan prim miktarının da geri ödemesi yapılır. Başka bir ifade ile; prim ödemesi için belirlenen tavan ücretin üzerinde yapılan ödemeler için iade talebi yapılabilir.
4A (SSK) sigortalılık statüsünde olan kişilerin prim iadesinde 2008 tarihi milat olarak kabul edilir. 2008 tarihinden önce kişiler hem kendi hem de işverenlerinin ödediği primlerin iadesini alabilirler. Ancak 2008 yılından sonra yapılan başvurularda işçi primlerinin iadesi sağlanır.
4B (BAĞ-KUR) sigortalılık statüsünde olanlara prim iadesi konusunda herhangi bir tarih kısıtlaması yapılmaz.
Geriye dönük olarak yapılan hizmet borçlanması ödemeleri ile Genel Sağlık Sigortası primleri geri ödenmez.
TOPLU ÖDEME İÇİN BAŞVURU NASIL YAPILIR?
Toplu ödeme için kişilerin resmi talepte bulunması gerekir. Başvurular Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) üzerinden yapılır. Kişilerin başvuru sırasında yanında dilekçe ve T.C. kimlik kartının olması yeterlidir. Sosyal Güvenlik Kurumunun yetkili birimi başvuruyu inceler ve uygunluğuna dair karar verir. İnceleme dönemi yaklaşık 1 ay kadar sürer.
TOPLU ÖDEME MİKTARI NASIL HESAPLANIR? NEREDEN ALINIR?
Başvuruya dair inceleme sürecinin olumlu olarak sonuçlanması durumunda kişilerin irtibat numarasına bilgilendirme mesajı gönderilir. Ardından kişilerin adına Ziraat Bankasına toplu ödeme yapılır. Ödeme miktarı başvurunun yapıldığı yılda geçerli olan güncel tutar üzerinden hesaplanır. Hesaplama sırasında yıllara göre faiz getirilmez.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Toplu prim parası iadesi için başvuru yapacak olan vatandaşların bilmeleri gereken en önemli nokta, bu ödemeler için emekliliğin 3 şartından 2'sinin sağlanması gerekiyor.
Yaş ve gün şartını sağlamış olan ancak prim eksiği bulunan vatandaşlar SGK'dan ödemiş oldukları prim paralarını toplu halde alabiliyorlar. Toplu prim parası alabilmek için sağlanması gereken başlıca diğer koşullar ise şunlar; "SGK'ya bağlı olarak hizmet akdine bağlı 4A veya kendi hesabına ya da ismine bağlı 4B sigortalılık statüsünde çalışmıyor olması, yaş ve hizmet sürelerinin tamamlanmış olması (hizmet süresi kadınlar için 20 yıl, erkekler için de 25 yıl olarak uygulanıyor)"
BAŞVURU İŞLEMLERİ NASIL VE NEREYE YAPILACAK?
Gerekli koşulları sağlayan vatandaşlar kendi il veya ilçelerinde bulunan Sosyal Güvenlik Kurumu birimlerine başvuruda bulunacaklar. Başvuru işlemleri yazılı dilekçe ile bizzat yapılacak.
