Hadi ipucu sorusu için bekleyiş sona erdi. Bugün 20.30'da başlayacak olan Hadi'nin resmi Instagram hesabından yapılan açıklamada, "Sevgililer gününün son ipucuna hazır mısınız hadiciler? Bugünkü ipucumuz Doğu Anadolu Bölgesi'nin en büyük ili Erzurum'dan geliyor. Erzurum neleriyle meşhur biliyor muyuz? Ayrıca cevabımız önemli geçim kaynaklarından biridir de!" denildi. İşte 14 Şubat Hadi ipucu sorusu ve yanıtı...
HADİ İPUCU SORUSU (14 ŞUBAT 2019)
Soru: Erzurum'un nesi meşhurdur?
Cevap: OLTU TAŞI
Oltu taşı, Erzurum'un Oltu ilçesinin kuzeydoğu kesiminden çıkarılmakta olan yarı değerli bir taştır. Kolay işlenebilme özelliğinden dolayı takı ve ziynet eşyası yapımında kullanılır.
Oltu taşının fiziksel ve kimyasal özellikleri incelendiğinde başlıca şu özelliklere sahip olduğu görülür: Mohs sertlik skalasına göre 3 sertliğe, 1.5 yoğunluğa sahip ve karbon içeriği yüksek olan bir yarı değerli süstaşıdır. Çıra gibi is çıkararak yanar ve geride sigara külüne benzer bir artık bırakır. Linyite göre çok bitümlü ve çok sık yapılı olmasına karşın genelde kompakt linyit olarak tanımlanabilir. Sürtünme ile elektriklenir ve hafif cisimleri çeker. Yanma esnasında aniden soğutulursa donar, camlaşır ve kalıp halini alır. Oltu taşı, yerkabuğu içinde iken yumuşak, hava ile temas ettiğinde sertleşen, bitümce zengin kompakt bir linyit çeşididir. Erzurum 'a özgü oltu taşı Oltu ilçesinden güç koşullar altında çıkarılmakta olup, bu taş ile tespih anahtarlık, gerdanlık, broş, küpe, saç tokası, tarak, ağızlık, yüzük, bilezik, sigaralık ve çeşitli süs eşyaları yapılmaktadır.
Oltu taşı siyah, tıkız, parlak ve kavlı biçiminde kırıkları olan, parlatılabilen, tıraşlanabilen bir nevi linyit taşıdır. Erzurum'da Oltu taşı altın ve gümüşle birlikte kullanılarak çeşitli takı aksesuarları yapılmaktadır. Oltu taşının ocaktan çıkarılması ve işlenmesi oldukça zordur. Çok çabuk kırılma özelliğinden ötürü çıkarılma ve işlenmesinde özel aletler kullanılmaktadır.
Oltu taşı; Orta Çağlarda tespih, kutsal sayılan sandık, ve heykel yapımında kullanılmaktayken, XIX. yüzyılda mücevher yapımında da kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde Erzurum ilinin Oltu ilçesinde üç yüzden fazla maden ocağından çıkarılmaktadır.
Oltu taşı kolye için kullanılan malzemeler
Topraktan çıktığında çok yumuşak olmasına rağmen, hava ile temas edince sertleşme özelliğine sahip,
İşlenmesi kolay,
İşlendikçe sertleşen,
Kullanıldıkça parlayan,
Genelde siyah, bazen de kahverengi,
Çıra gibi alevli bir şekilde ve is çıkararak yanan,
Sürtünme ile elektriklenmek suretiyle hafif cisimleri çeken özelliklere sahip olup,Latince ismi Jayet'tir.
