Eleq ipucu sorusu için bekleyiş sona erdi. Eleq tarafından yapılan açıklamada, "Bugünkü ipucu sorumuz, bilim meraklılarına gelsin eleqseverler! Modern anatominin kurucusu olarak kabul edilen ve bu konudaki bilgilerini "De Humani Corporis Fabrica" isimli kitapta toplayan doktor kimdir biliyor musunuz? Hatta bir eleq ipucu daha; kendisi o dönemlerde popüler bir tedavi yöntemi olan kan alma ile ilgili bir kitapçık yayınlamış." denildi.İşte 11 Nisan Eleq ipucu sorusu ve cevabı...
ELEQ İPUCU SORUSU (11 NİSAN 2019)
Soru: De Humani Corporis Fabrica isimli kitabın yazarı kimdir?
Cevap: ANDREAS VESALİUS
Andreas Vesalius 31 Aralık 1514 tarihinde dünyaya geldi. Roma İmparatoru V. Charles'ın eczacısının oğlu olarak Brüksel'de doğmuştur. Antik Çağ'dan beri süregelen insan bedeni hakkındaki yanlış düşünceleri düzelten anatomist ve doktordur. Tıp kökenli bir ailede büyümüştür. Babası imparatorun başeczacısıydı. Ailesi küçük yaştan itibaren onu tıbbı düşünceleri okuması için cesaretlendirmişti. Önce Leuven'de sonra Paris Üniversitesi'nde eğitim gördü ve daha sonra İtalya'da Padova Üniversitesi'nde anatomi kürsüsünde ders vermeye başladı. Bu sırada Galen'in eserlerini incelemeye başlayan Vesalius; onun insanın anatomik yapısı hakkında verdiği bilgilerin hatalar içerdiğini ve bu hataların kaynağının, bu konudaki çalışmaların hayvanlar üzerinde yapılmasına ve elde edilen verilerin insanlara mâl edilmesinden kaynaklandığını ileri sürdü. Ona göre insan anatomisi ile ilgili bilgi en iyi biçimde, sadece sağlıklı bir insan vücudunun incelenmesi ile elde edilebilirdi.
O zaman ameliyat ve anatomi tıbbın önemli dalları olarak görülüyordu. Vesalius, bu iki dalın birbirine bağlı olduğuna inanıyordu. Öğrencilerine örnek olması için özellikle kendisi kan ve sinir sisteminin anatomik tablolarını oluşturmuştur.
Aynı yıllarda Vesalius, o dönemlerde popüler bir tedavi yöntemi olan kan alma ile ilgili bir kitapçık yayınlamış. Kanın vücudun neresinden alınması gerektiğiyle ilgili o dönemde şüpheler vardı. Vesalius'un kitapçığı bunu açıklamış ve tıpta insan vücudunun yapısını anlamanın önemini bir kez daha vurgulamıştır.
Vesalius, 1537 sonbaharında Padua'ya gitti ve lisans derecesini Louvain'de aldığı için buraya yüksek lisans öğrencisi olarak kaydoldu. Ancak bilgisi o kadar genişti ki iki günlük sınavdan sonra doktor derecesini –hem de şeref payeleriyle birlikte- aldı ve ertesi gün de cerrahi anatomi hocalığı görevini kabul etti. Açıkçası Vesalius olağanüstü yetenekliydi.
Vesalius, Padua'da çalışmaya başlar başlamaz bir yenilik getirdi. Bütün kadavra çalışmalarını bizzat kendisi yaptı ve öğrencilerin işini kolaylaştırmak için dört büyük anatomi çizimi kullandı. Bunlardan biri çalındı ve yayınlandı. Vesalius çalışmalarının başkaları tarafından çalınıp yayınlanmasını önlemek için diğerlerini kendisi yayınladı ve bunlara Hollandalı sanatçı ve Titian'ın öğrencisi Jan Stephen'in yaptığı insan iskeletine ait üç çizim ekledi. Ancak bekleneceği gibi bu çizimler ve eserler hala Galen etkisindeydi.
Vesalius Padua'daki mevkînden mümkün olduğu kadar çok kadavra çalışması yapmak için yararlandı ve hem insan hem hayvan kadavralarını kullandı. Burada beş yıl boyunca yaptığı kadavra çalışmalarında elde ettiği sonuçlar Galen'inki ile farklıydı. 1539'da Padua Ceza Mahkemesi hakimi Marcantonio Contarini'nin yardımı sayesinde idam edilen suçluların cesetlerini temin etti. Contarin, infazları Vesalius'un çalışmalarına uygun olarak bazen geciktirmekteydi. Dolayısıyla Vesalius çok sayıda kadavra üzerinde çalışma imkanı buldu. Böylece tekrar tekrar karşılaştırmalı diseksiyonlar yaptı. Ve Galen'in bilgisinin güvenilir olmadığını kanıtladı. 1539'da Galen'e açıkça meydan okuyacak kadar kesin bulgular elde etti. Ve Galen'in çalışmalarının sonuçlarının bir maymuna ait olduğunu ispat etti. Galen'in 200'den fazla hatasını düzeltti.