Çin'de ortaya çıkan ve dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı vatandaşlar da kendi tedbirlerini alıyor. Bu tedbirlerden biri de maske kullanımı.
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Yasemin Öymez, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadelede, hasta kişilerin kullanması önerilen maskelerin seçiminin büyük önem taşıdığını belirterek, "Ventil adını verdiğimiz kısım, filtreli maskelerde tek taraflı çalışan, havayı olduğu gibi dışarı çıkaran parçalardır. Hasta ya da hasta olma ihtimali olan kişinin ventilli maske kullanması durumunda, kendisinden çıkan virüs olduğu gibi dışarı yayılıyor demektir." dedi.
Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Uzmanı olarak 15 yıldır çalışmalarda bulunan Fizik Mühendisi Öymez, Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüsten korunmak için gündemde olan maskelerin kullanımıyla ilgili bilgi verdi.
Maske kullanımının halihazırda, "hastalık tanısı konulmuş kişiler, teşhis konulan hastalara müdahalede bulunacak sağlık personelleri ve günlük hayatta korunma amacıyla kullanan sağlıklı vatandaşlar" olmak üzere 3 grubu kapsadığını söyledi.
Hastalık tanısı konulan kişilerin ve yurt dışından gelen şüphelilerin kullanacağı maske tipinin hayati öneme sahip olduğunun altını çizen Öymez, "Eğer hasta isek mutlaka ama mutlaka tıbbi cihaz direktifine göre 'CE işareti almış tıbbi maske' diye tarif edilen maskeyi kullanmamız gerekiyor. Bunlarla alakalı mevzu, hastadan dışarıya, dışarıdan da içeriye herhangi bir şekilde virüsü taşıyan sıvı damlacıkları tutuyor olması ve çapraz bulaşmayı engelliyor olmasıdır. İnsanların filtreli maske diye bildiği maskeyi, sadece sağlık çalışanlarının takması önerilir." diye konuştu.
"DIŞARIDAKİ SAĞLIKLI VATANDAŞIN MASKE KULLANMASINA GEREK YOK"
Sağlıklı vatandaşların Kovid-19'dan korunması için yüksek fiyatla 2 ve 3 panelli katlanabilir maskelerin de satışa sunulmasına tepki gösteren Öymez, sözlerine şöyle devam etti:
"Küresel pandemi olarak ilan edilmiş olan koronavirüs, ülkemizde sadece hastalık tespiti durumundadır. Yani şu anda salgın bile değildir. Dolayısıyla şu dönemde dışarıdaki sağlıklı vatandaşlarımızın maske kullanmasına gerek yok. Bu tarz maskelere yüksek ücretlerin ödenmesine de gerek yok.
Filtreli maske diye tabir edilen maskeler, temelde Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) regülasyonuna göre CE işareti almış ürünlerdir. Bu maskelerin üzerindeki işaretler, özel yapılan birtakım testlere göre belgelendirilir. Bu ürünler sadece sağlık çalışanları için ve hastaya yakın temasta bulunacak olan kişiler için gerekli maskelerdir. Dışarıdaki normal vatandaşımızın kullanmasına gerek yok."
"FİLTRELİ MASKELER ÜZERİNDEKİ VENTİL ADINI VERDİĞİMİZ KISIM TEK TARAFLI ÇALIŞIR"
Çin'de koronavirüsün yayılmasında, hatalı maske kullanımının büyük rol oynadığını öne süren Öymez, üzerinde "ventil" adı verilen plastik parçaları bulunan, filtreli diye isimlendirilen maskelerin toplum sağlığını tehdit ettiğini kaydetti.
Ventilli ve ventilsiz filtreli maskelerin arasındaki farkları anlatan Öymez, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ventil adını verdiğimiz o plastik kısım, filtreli maskelerde tek taraflı çalışan, havayı olduğu gibi dışarı çıkaran parçalardır. Maskenin geri kalanının tamamı filtredir. Ventil filtreleme işi yapmaz. Şimdi siz bu maskeyi taktınız, nefesinizi verdiğinizde nefesiniz maskenin içerisinde kalmasın çabucak dışarı çıksın ve sizi rahatsız etmesin diye hiç filtrelenmeden doğrudan doğruya dışarıya çıkmasını sağlar. Bu ne demek? Eğer bir hasta ya da hasta olma ihtimali olan kişi bunu kullanıyorsa kendisinden çıkan virüs olduğu gibi dışarı yayılıyor demektir.
Ne sağlık çalışanlarında ne de hastada hiçbir surette ventilli maske kullanılmaması gerekiyor. Yani üzerinde bu plastik parçası olan ventil kullanılmayacak. Aynı ürünün aynı koruma sınıfında ventilsiz olanı var. Üzerinde aynı işaretlere sahip ama ventil olmayanlar bütün üreticilerde bulunur. "
"MASKELERİN KULLANIM ÖMRÜ VAR"
Türkiye'nin maske olarak, AB ülkelerinin kabul ettiği CE sertifikalı TS EN 149 standardına sahip koruyucu maskelerin üretimine, kullanımına ve ithal edilmesine onay verdiğinin bilgisini veren Öymez, N 95, N 99 ve N 100 standardındaki maskeler ABD'de üretildiği için bunların CE sertifikasyonuna sahip olmadığını ifade etti.
Mevzuat gereği AB ülkelerinde ve Türkiye'de CE sertifikasyonuna sahip olmayan kişisel koruyucu donanımların satışının yasak olduğuna dikkati çeken Öymez, "Ülkemizde geçerli olan TS EN 149 standardına ait FFP1, FFP2 ve FFP3 koruma seviyesi olan maskelerdir. Sağlık için de minimum FFP2 ya da FFP3 koruma seviyesindeki maskenin kullanması gerekir. Ventilsiz olmasına çok dikkat edelim. Aslında bu tarz maskelere ihtiyacımız yok. Biz bu maskelerle kendimizi korumaya çalışmamalıyız. Çünkü bu maskelerin hepsinin de bir kullanım ömrü var. Herhangi bir bulaşma ihtimaline karşı maskeyi hemen değiştirmeniz gerekir." ifadelerini kullandı.
