Beton gibi sağlam! Olası İstanbul depreminde tarihi yapılar böyle korunacak

Kahramanmaraş merkezli peş peşe meydana gelen depremlerin ardından gözler olası İstanbul depremine çevrildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın hazırlamış olduğu afet planında tarihi eserleri bin yılın ustası Mimar Sinan'ın kullandığı "Horasan harcı"yla güçlendirmeye başladı.

Giriş Tarihi :19 Mart 2023 , 11:38 Güncelleme Tarihi :19 Mart 2023 , 12:40
Beton gibi sağlam! Olası İstanbul depreminde tarihi yapılar böyle korunacak

İÇİNDEKİLER

Kültür ve Turizm Bakanlığı, müzeler ve kültür varlıkları için acil afet planı hazırladı. Müzeler için İstanbul'un 2 yakasında büyük depoların hazırlandığı afet planı kapsamında, yüz yıllardır ayakta duran tarihi eserlerin güçlendirilmesi için de hız kesmeden harekete geçildi.



MİMAR SİNAN'IN FAVORİSİ
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Galata Kulesi'nde güçlendirme çalışmalarını geçtiğimiz yıllarda tamamlamıştı. Hürriyet Gazetesinde yer alan habere göre: Burada, Osmanlı İmparatorluğu'nun Ayasofya başta olmak üzere camilerde, köprüler ve çeşitli yapılarda sıklıkla kullandığı "Horasan harcı" yöntemi uygulandı. Bakanlık, kireçle, tuğla kırığı ve tuğla tozunun birlikte harmanlanması ile edinilen Horasan harcını diğer tüm tarihi eserlerin restorasyonlarında da uygulamaya başladı. Elastikiyeti çok yüksek olan bu harç, deprem anında en önemli koruma görevlerinden birini üsleniyor. Üstat Mimar Sinan da yüz yıllar boyunca ayakta kalan eserlerinin birçoğunun yapımında Horasan harcı kullanmıştı. Ayrıca Mimar Sinan 1575 yılında yaptığı Edirne'deki Selimiye Camii'nde, Horasan harcı kullanmıştır.

TOPKAPI SARAYI RESTORASYONU YAPILDI
Topkapı Sarayı birçok deprem geçirdi. Saray yapılarının sürekli olarak izlendiği ve bakım-onarım, restorasyon, konservasyon ve ihtiyaç duyulan yerlerde güçlendirme çalışmalarının yapıldığı kaydedildi.

Geçmiş yıllarda "İstanbul Topkapı Sarayı Hazine Bölümü Restorasyonu ve Teşhir Tanzimi" işi kapsamında da Topkapı Sarayı Hazine Dairesi'nin restorasyonu yapıldı. Zemin ve yapısal bina güçlendirme projesi de tamamlandı.

MEGAKENTİN 2 YAKASINA DEPO MÜZESİ
Öte yandan bakanlık müzeler için de geniş çaplı bir çalışma başlattı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun Depo Müze'nin birkaç aya kadar biteceğini belirterek, "Depo Müze'leri İstanbul'un iki yakasına yapmayı planlıyoruz. İstanbul Atatürk Havalimanı'nda yapacağımız Depo Müze birkaç aya kadar bitecek" diye söyledi. Ayrıca "Depo Müze"lerde eserler yangına, darbeye dayanıklı özel çelik dolaplarda sistematik bir şekilde depolanmaktadır.

ESERLERE KİMLİKLENDİRME PROJESİ
Yahya Coşkun, her türlü kötü ihtimale karşı eserlere kimliklendirme projesi uygulandığını dile getirerek, "Eserlerimize gizli, görünmeyen, kokmayan, hissedilmeyen barkodlar veriyoruz. Yani yıkım ve benzeri bir hadisede eserlerimizi nakledersek hangi eserin hangi numarayla nereye ait olduğunu kolayca tespit edebileceğiz." dedi.

29 ADET TESCİLLİ ESER GÜÇLENDİRİLDİ
İstanbul'da Vakıflar Genel Müdürlüğü'e ait 72 tescilli eser var. İstanbul İkinci Bölge'de 29 adet tescilli eserin güçlendirmesi yapıldı. Kılıç Ali Paşa Camisi, Eyüp Mihrişah Valide Sultan İmareti, Şah Sultan Camisi, Edirnekapı Mihrimah Sultan Camisi, Fatih Camisi ve I. Mahmut Kütüphanesi, Pertevniyal Valide Sultan Camisi, Şeyh Süleyman Mescidi, Yavuz Sultan Selim Camisi, Bayezid Camisi, Sultanahmet Camisi, Edirnekapı'da Ayayorgi Kilisesi ve Meşrutaları, Üsküdar Mihrimah Sultan Camisi, Üsküdar Malatyalı İsmail Ağa Camisi, Üsküdar Aziz Mahmut Hüdai Camisi ve Üsküdar Hüsrev Ağa Camisi bu eserler arasında yer alıyor.

HORASAN HARCI NEDİR NASIL YAPILIR?
Horasan harcı uygarlık tarihinde çok eskiden beri bilinen ve kullanılan bir malzemedir. Normal kireç harcına göre daha dayanıklı, çok daha su geçirmez ve renginden dolayıyla tuğlayla uyum içinde olan Horasan harcının içine daha pek çok şey katılabilir. Örneğin bazen saman veya at kılı konarak daha esnek harç elde edilir ki bu da mesela deprem esnasında işe yarar. Bazen geçirimsizliği arttırmak için ince kum konur ki suyla temas eden yerlerde yalıtım daha iyi olur.

TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN