Ev kadınına emeklilik hakkı
■ Ali Bey, eşim ev hanımı, daha önceden hiç sigortası yok. Sigorta yaptırmak istiyorum. Herkes SSK kapsamında prim öde diyor kimisi de dışardan ödeme sonradan iptal olur diyorlar. Ne yapmalıyım? 5Ö694542 Nolu SMS:
Sayın Okurum, çalışma imkanı olmayan ev hanımları için en uygun sigortalılık isteğe bağlı sigortalılıktır.
İsteğe bağlı sigortalı olma durumunda emeklilik ve sağlık primi ödeyeceğinden hem sağlıktan faydalanabilecek hem de ileride emekli olabilme imkanı olacaktır.
Yapmanız gereken eşinizle beraber en yakın Sosyal Güvenlik İl veya Merkez Müdürlüğüne başvurmaktır. Dışarıdan ödenen ve çalışmadan çalışıyormuş gibi gösterilen 4/a (SSK) primleri tespit edilmesi halinde iptal edilir. Aktif çalışma olmadan ödenecek primler hep risklidir. Bu nedenle aktif çalışma olmadan 4/a (SSK) primi ödemenizi tavsiye etmem.
■ Özel bir şirkete ait fabrikada çalışıyoruz. Maaşlarımız zamanında yatmıyor. Bu gibi durumlarda işçinin hakları nelerdir?
4857 sayılı İş Kanunumuzun 34. maddesinde ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir (zorunlu) nedenler dışında ödenmesi gerektiği tanımlanmıştır.
Ücreti gününde ödenmeyen işçi şunları yapabilir;
1. İşçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.
2. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez.
3. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
4. Bu işçilerin bu nedenle iş sözleşmeleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.
Ücret ödeme tarihinden itibaren 20 sine kadar ödenmez ise; 21 inci gün itibariyle İş Kanununun 26. maddesine göre 6 günlük (hak düşürücü) süre içinde 4857 sayılı iş kanunun 24. maddesine göre haklı fgesih imkanınıda kullanabilir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
■ 02.06.1973 doğumluyum. 1.12.2004 yılından beri esnaf bağkurluyum. O zamandan beri bir fiil yatırıyorum. Ne zaman emekli olurum?5Ö5753 Nolu SMS:
Bağkurdan 9000 prim gün ve 60 yaşa tabisiniz. Emekli olabilmeniz için 9000 prim günü tamamlayıp 60 yaşınızın dolacağı 02.06.2033 tarihi beklemeniz gerekiyor. Son 3,5 yıl SSK ödemeniz halinde yine aynı tarihte 7000 günle SSK'dan emekli olabilirsiniz.