■ Ramazan Bayramı'nın ikinci ve üçüncü günlerinde çalıştık. İşverenimiz bize 'Ücret yerine size 4 gün izin vereyim' diyebilir mi? E.O.
Bayramda çalıştırılan işçiye işveren 2 günlük yevmiye ödemek durumundadır. İşverenin işçiyi bayramda çalıştırarak daha sonra izin vermesi mümkün değildir. Dolayısıyla bayramda izinli olmakla bayramdan sonra izinli olmak aynı şey değildir.
İşveren bayramda çalıştırıp bayramdan sonra izin uygulaması yapamaz.
Ayrıca bayramda çalışan işçiye de zamlı ücretini ödemek durumundadır, bayram gününü normal gün gibi düşünerek ödeme yapamaz.
■ Bayramın ikinci gününde mecburi olarak 4 saat çalıştık. 4 saatin karşılığında kanuni olarak bize nasıl bir ödeme yapılmalıdır? Aynı saat ücreti mi yoksa iki katı mı? D.K.
Bir işçi eğer bayramda çalışırsa hem genel tatil gününde çalışmadan hak kazandığı bir günlük ücretini, hem de çalışması karşılığı bir günlük ücretini alır. Dolayısıyla toplamda 2 günlük ücretine hak kazanmış olur. İşçiler genel tatil günlerinde bir saat bile çalışsalar, bir tam günlük ücretlerine hak kazanırlar. Dolayısıyla genel tatil gününün başladığı saatler içerisinde çalışması olan işçi çalıştığı sürenin ücretine değil, bir tam günlük ücretine hak kazanır. İşçiler bayramda veya herhangi bir genel tatil günü çalışmaları olursa o günün tam ücretinin kendilerine ödendiğini kontrol etmeli. Kural olarak genel tatil gününde işçi kaç saat çalışmış olursa olsun, tam günlük ücrete hak kazanmaktadır. Haftalık çalışması 45 saatin üzerine çıkmış ise bu durumda fazla mesai ücretine de hak kazanacaktır.
■ İşten ayrılmayı ve başka firmaya geçmeyi düşünüyorum. Başka firmadan güzel teklif aldım. İşyerime ne kadar zaman önce ayrılacağımı bildirmem gerekir? İşten ayrılırken sıkıntı çıkar mı? G.M.
İş Kanunu'na göre, işçi ve işverenlerin iş sözleşmesini feshederken karşı tarafa önceden bildirimde bulunma yükümlüğü vardır. İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olanlar 2 hafta, 6 ayla 1.5 yıl arasında olanlar 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında olanlar 6 hafta, 3 yıldan fazla olanlar 8 hafta önceden yazılı olarak sözleşmeyi sona erdireceğini karşı tarafa bildirmekle yükümlüdür. Eğer bu sürelere uyulmadan taraflardan biri iş sözleşmesini sona erdirirse bu süreler kadarki ücretleri karşı taraftan talep edebilirler. Bu nedenle işverenin de sizden ihbar tazminatı talep etme hakkı vardır. Ayrıca, işe başlarken yapmış olduğunuz sözleşmede işi haklı bir neden olmaksızın bırakmanız halinde herhangi bir cezai şart konulmuş ise örneğin sizi eğitime göndermiş bunun masrafını işveren karşılamış ise bu yapmış olduğu masrafları aradan makul bir süre geçmeden işten ayrılmış iseniz sizden yasal olarak talep edebilir.
