Türkiye gelişmiş ülkelerdeki esnek çalışma modeline kavuşuyor. Özellikle istihdam imkanı bulamayan 15- 25 arası gençler ve 55 yaş üstü vatandaşlar ile ev hanımları ve engelliler gibi dezavantajlı gruplar iş hayatına katılacak. Yeni sistemle ilgili tasarı Bakanlar Kurulu'nda imzalanarak Meclis'e sunuldu yakında yasalaşacak. Dün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu ile sohbet etme imkanı bulduk. Gündemdeki konuları değerlendiren Bakan Soylu 'Güvenceli Esneklik' adını verdikleri bu yeni sistemi de bizimle paylaştı. Bakan Soylu'nun verdiği bilgilere göre, sistem iki ana başlıktan oluşuyor. Birincisi evden ve tele çalışmadan oluşan 'Uzaktan Çalışma' ikincisi ise 'Geçici iş ilişkisi.'
GEÇİCİ İŞÇİ İMKANI
Uzaktan çalışmada zaten fiili bir durum olduğunu ve özellikle tekstil, ambalaj gibi sektörlerde bunun yaygın bulunduğunu hatırlatan Soylu, "Şimdi bunu bir sisteme oturtacağız ve bu işleri yapan herkesin sosyal güvenceden yararlanmasını sağlayacağız" diyor. Bu işçiler sigorta güvencesinin yanında sendikal hakları ve istihdam güvencesi olan çalışanlar haline gelecek. Geçici iş ilişkisi ise özellikle doğum izni, askerlik, rapor gibi durumlarda bir süre işinden ayrı kalanlar için getirilecek. İşverenler ayrılan elemanlarının yerine geçici işçi alabilecek ve bunların tüm hakları diğerleriyle aynı olacak. Mevsimlik tarım işleri, ev hizmetleri ve dönemsel işler bu kapsamda olacak. Burada özel istihdam büroları da devreye girecek. Bakan Soylu'ya bazı kötü niyetli işlemlerin olabileceğini hatırlattığımızda ise "Hem asıl işçiyi hem de geçici işçiyi koruyacak çok önemli tedbirler ve müeyyideler de bu tasarıda var" diyor.
YASADAKİ ŞARTLAR
* Ev hizmetlerinde ve tarımda süre sınırı var. (4-8 ay)
* Geçici işçi sayısının 4'te 1'ini geçemeyecek.
* İşten çıkartılan 6 ay geçici işçi olamayacak.
* Grevde geçici işçi alınamayacak.
* Toplu işten çıkartan sisteme giremeyecek.
* İşçiler arasında ayrım yapılamayacak.
* Sözleşme bitince çalışma sürerse geçici işçi daimi işçi olacak.
* Kamuda ve madenlerde
BORÇ SİLİNİYOR
Çalışma Bakanı Süleyman Soylu milyonlarca genci ilgilendiren Genel Sağlık Sistemi (GSS) ile ilgili de çok önemli bir reform hazırlığı içinde olduklarını belirtiyor. GSS primleriyle ilgili çoğunluğu gençlerden oluşan 5 milyon vatandaşın 9 milyar lirayı bulan borcu birikti. 18- 29 yaş arasındaki kişilerin borçlarının silineceği müjdesini veren Soylu, özellikle gelir testi konusunda yaşanan sıkıntıların biteceğini söylüyor. Öyle görünüyor ki çok kapsamlı bir yasa önümüzdeki günlerde gündeme gelecek.
ÖNCELİK GÜVENLİĞİN
Bakan Soylu'nun mesajlarından bazı satırbaşları da şöyle:
* İş güvenliği denetimlerinden sonra uygulamada bir boşluk söz konusu. Bunu son inşaat kazasında yaşadık. Adam gözünü karartıp kaçak çalışıyor. Bununla ilgili bir çalışma yapıyoruz.
* İstihdam araştırmaları merkezimiz yok. İstihdamı sadece matematik olgu olarak, değil sosyolojik açıdan da değerlendireceğiz.
* İşçi, işveren, hükümet üçlü diyalog sistemini memurlar için de düşünüyoruz.
* Üniversiteli işçiler ve 4c'lilerin kadrosuyla ilgili dosyalar gündemimizde. Değerlendirmeler sürüyor.
* Emeklilikte yaşa takılanlar için net bir şey söyledik. Erken emeklilik ile ilgili bir çalışma yok. Sistemi, sosyal güvenlik disiplinini bozacak popülist politikalardan uzak duruyoruz.
* Suriyeli mülteciler hem 4A'lı (işçi) hem de 4B'li (işveren) olabilecek. Mevzuat farkı olmayacak.
* Asgari ücret arttıktan sonra işverenlerimize destek sağladık.
TAZMİNATA GARANTİ
Kıdem Tazminatı Fonu çalışmalarıyla ilgili de bilgi veren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu geldikleri noktayı "Henüz dosyanın kapağını açtık" cümlesiyle özetliyor. Bu konuda kapsamlı bir çalışmanın, hem bakanlıklar hem ilgili kurumlar hem de tüm sosyal taraflarla sürdüğünü belirten Bakan Süleyman Soylu şu bilgileri veriyor: Bu konuda maksadımız 1 gün çalışanın bile karşılığını fon hesabında görmesini sağlamak. Bugün çalışanların yüzde 86'sı tazminatına ulaşamıyor. Geçen yıl 14 milyon çalışan 18 milyon çıkış bildirgesi geldi. Burada sürdürülemeyen bir yapı olduğu ortada. Kıdem Tazminat Fonu ile tazminatlara güvence gelmiş olacak. Mevcut haklardan geri gidilmeyecek. Kıdem tazminatını işçi ile işveren arasında bir tehditleşme unsuru olmaktan çıkaracağız. Kıdem tazminatı fonu çalışma hayatına güvence getirecek. Hem işçiyi hem de işvereni koruyacak. Bu sistem işsizlik fonu ile birlikte yürüyecek. Belki orada işveren paylarında azalma sağlanabilir. Üzerinde çalışılıyor."
YOL HARİTASI BELLİ
Bakan Soylu seçimlerden sonra yasaların bir bir çıktığını belirterek yol haritalarını şu şekilde sıraladı:
* Asgari ücretin artırılmasını sağladık.
* Suriyelilerin hem işçi hem de işveren olmaları sağlanıyor.
* Güvenceli esneklik yasası çıkacak.
* Kıdem Tazminatı Fonu gelecek.
* Genel Sağlık Sigortası sistemi yenilenecek.
DENETİM YILI
Bakan Soylu bu yıl denetim konusunda çok sıkı bir çalışma yapacaklarını ve denetimi üst seviyeye çıkaracaklarını belirterek şunları söyledi: Kayıt dışı istihdam ve iş güvenliği konusunda denetim artacak. İşverenlerimizden destek bekliyoruz. Bu konularda tavizimiz hiç olmayacak. Denetimlerimiz cezalandırıcı değil, eğitici ve yönlendirici olacak."
