Davutoğlu'nun konuşmasından satır başları:
Pakette 5 hedefi gözetiyoruz 22 önemli unsur yer alıyor. 1. hedef yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının güçlendirilmesi. 2. hedef hesap verilebilirliğin artırılması, 3'üncüsü yargının daha hızlı çalışmasının temin edilmesi. İnsan odaklı ve özgürlükleri koruyan bir yapı. Yargıda çok başlılığı gidereceğiz, kamuoyuyla istişare sağlanacak. Mahkeme ve savcılıklar yıllık faaliyet raporu hazırlayacak ve yayınlayacak. İlk defa kamuoyu tarafından denetlenecek.
KARARLARI HALKA AÇACAĞIZ
Yüksek mahkeme kararlarını halka açacağız. Seçim sonrası büyük bir çalışma başlıyor. Yargıya güvende son yıllarda bir azalma olmuştu. Yargıya güven yüzde 100 olmalı ki halkımız kendini güvende hissedebilsin. Yargı üzerinden ülkeyi kontrol etmek isteyenler oldu. Paralel yapı gibi. Darbe sonraları da böyle şeyler oldu. Adliyelerde basın büroları kurulacak.
YARGI TEKRAR İTİBAR KAZANMAK ZORUNDA
Yargıda kolektif karar yoktur, her bir hakim vicdanıyla karar verir. Yargıya tekrar itibar kazandırmak zorundayız. Adli yardım uygulamasını genişleteceğiz. Maddi durumu iyi olmayan vatandaşlar için adli yardımın yanında, hukuki himaye sistemini de getireceğiz. Mağdurların devlet koruması altında sağlık masrafları karşılanacak.
MAĞDURLARA İŞ VE TAZMİNAT HAKKI
Mağdur haklarını güçlendiriyoruz. Mağdur edilmiş vatandaş grubu varsa onların hakkını korumak. Yeni yaklaşımımız mağdur odaklı yaklaşım olacak. Seçimlerden sonra ilk devreye sokacağımız kanunlardan biri.
Dün yeni Türkiye sözleşmesini izah ederken, anayasada zemin olacak çağrıda bulunmuştuk. Yapacağımız açıklamalarımız oradaki sözleşmenin altını dolduracak yaklaşımlar.
Bu kanun ile mağdur hakları güçlendirilecek. Etkin bir takip sistemi kurulacak. Amacımız eski hükümlülere sağladığımız kamuda istihdam gibi bazı imkanların mağdurlara sağlanması. Mağdurlar, şiddete uğrayan kadınlardan çocuklara, bunların kamuda rehabilite edilmesi gerekiyorsa istihdam edilmesine dönük.
Yani ağır şiddet suçuyla mağdur edilmiş, tazmin edilmiş bir durumla karşı karşıya kalmış mağdur, devlet bunu yapacak, rücuyu da ödetecek.
Ağır şiddet nedeniyle sağlığını kaybedenlerin sağlık hizmetlerini devlet karşılayacak. Psikolojik travma yaşamış, mağdur ise devlet koruması altında sağlık hizmetleri karşılanacak. Devrim mahiyetinde bir adımdır. Ağır şiddet suçuna maruz kalmış kişiye devlet tazminat ödeyecek. Bu ücreti de şiddet yapandan tanzim edeceğiz.
AVUKATLIK KANUNU VE NOTERLİK SİSTEMİ DEĞİŞİYOR
Avukatlık kanununu baştan sona yenileyeceğiz. Noterlik sistemini değiştireceğiz. Bazı çekişmesiz işleri Noter'e vereceğiz. Bu da yargının iş yükünü hafifletecek. Bilirkişi müessesinde büyük bir reform yapacağız. Yeniden kurumsal bir yapıya gideceğiz.
Yeni adalet saraylarını yapmaya devam edeceğiz. Adalet veri bankası kuruyoruz. Yargıda e-adalet hizmetlerini daha etkin hale getiriyoruz. İstinat mahkemelerini hayata geçiriyoruz. Uzaktan ifade almayı daha kolay hale getireceğiz. Adliyelerde vatandaşlarımızın işlerini kolaylaştırıyoruz.
DANIŞMA MASALARI VE ÖN BÜROLAR KURARAK RAHATLATACAĞIZ
Hakim ve savcı açığını kapatacağız. Vatandaşların davaları daha kısa sürede sonuçlanacak. Her bir dava için ideal süreler belirleyeceğiz ve makul bir sürede bitmesi için takipte olacağız. Bu yargı sistemi için bir devrim.
YENİ ADALET SARAYLARI İNŞA EDİLECEK
Bilirkişi müessesinde reforma gidiyoruz. Bilir ve kişi yan yana iki güzel tabirin ötesinde bugün maalesef istismarlara, kamuoyunda güven problemlerine yol açan bir nitelikte. Yeni bir kurumsal yapılanmaya gideceğiz. Denetim sistemi kuracağız. Yeni adalet sarayları yapmaya devam edeceğiz. Aydınlık salonlarda yapıldığı zaman bir ışıktır adalet. Eski adalet saraylarında koridorlar karanlık, insanlar telaş halinde, eski karakollar gibi. Şimdi adalet saraylarımız aydınlık ferah, insanlar baktığında adalet için geldik kanaatini yaygınlaştıracak yapacağız. İl merkezleri olmak üzere, büyük ilçelerde, yeni bir kampanyayla adalet saraylarını güçlendireceğiz.
VERİ BANKASI VE E-ADALET SİSTEMİ
Adalet veri bankası kuruyoruz. Adalet istatistiklerine ilişkin kapasitenin geliştirilmesi önceliklerimiz arasında. E-adalet sistemini daha yaygın haline getiriyoruz. İşlem bakımından, yoksa adalet 'e' değil vicdandır. Adalet entegre bir şekilde e adalet sistemiyle birbirine irtibatlandırılıp, vatandaş hakim savcı girdiğinde, işlemlerin çoğu halledilebiliyor. 2002'den bu yana daktilo sesi duyulmuyor, mübaşir sesleri de duyulmuyor. UYAP kapsamında kullanılan sesli görüntülü sistem daha da genişletilecek. Geniş kapsam iletişim ağı kurulacak. Bir hasta yatağında ifadeye çağırılıyor, bir mahkum oradan devredilmesi bile bir sürü güvenlik problemi. 12 Eylül davasında da görüldüğü gibi, mahkemeye gitmesi zor olan kişiler bu sistem ile duruşmalara katılabilecek.
Skype şeyleri aştı, bu uygulama ile daha da yaygınlaştırılarak, insanların bulundukları yerden adalete. Uzaktan ifade alma, bir bilgiye ulaşma, devlet kurumları arasındaki bilgi alışverişi daha kullanışlı hale gelecek. İstinaf mahkemelerini hayata geçiyoruz. Yüksek mahkemedeki iş yükünü azaltacağız.
HACZİ YASAKLADIK
İcra iflas sistemini yeniden yapılandırıyoruz. Borçlu ile alacaklı arasındaki denge gözetilmiş burada borçlu ve alacaklar konusunda, getirdiğimiz yeni düzenlemelerle de ailelerin mağdur edilmemesi için lüzumlu eşyaların haczini yasakladık. Haczedilen malların gerçek değerinin altında satılmaması için ihalelere elektronik teklif imkanı getirdik. O mallar, ayarlanmış satışlarla el değiştiremeyecek. İcra dairelerinin teşkilat yapısı yeniden düzenlenecek.
Adliyede vatandaşlarımızın işlerini kolaylaştırıyoruz. Danışma masaları kurarak kolaylaştıracağız. Hakim ve savcı açığını kapatacağız. Hakim ve savcı sayısının artırılması davaların daha kolay sürede bitmesini sağlayacağız.
DAVA SÜRELERİ KISALIYOR
İdeal yargılama sürelerini belirliyoruz. Hepimizin hayatta karşı karşıya kalabileceğimiz durum. Beni en fazla heyecanlandıranlardan bir madde bu oldu. Geç gelen adalet adalet değildir. Her bir dava için, dava türü için bir ideal yargılama süresi belirleyeceğiz. Sürekli ertelenen davalar, üç yıl beş yıl. Zaman aşımının önüne geçmesi için makul sürede sonuçlanması için ortalama görülme süreleri belirlenecek. Bu yargı sistemi için bir devrim.
SORU - CEVAP
Seçim beyannamesinde de açıkladığınız bir başlık vardı. Bireysel başvuru konusunda. Bu uygulamayı gözden geçireceğiz şeklinde yer aldı. Bu da şöyle yorumlandı, bireysel başvuru nedeniyle verilen hükümetin bazı kararlardan rahatsız olduğu yönünde. Nasıl bir düzenleme yapılacak?
Bireysel başvuru hakkını getiren bizim hükümetlerimizdir. Anayasa reformuna koyan Ak Parti'dir. Bireysel başvurudan rahatsızlık duymamız söz konusu değildir. Yüksek mahkemeler, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, aynı zamanda içtihat makamlarıdır. Daha ilk aşamada binlerce dosya onların önüne geldiğinde, esas işlerini göremez hale gelebilir.
Düşünün ki 30 bini aşkın bireysel başvuru var. AYM'nin kapasitesi belli. İlk aşamalarda halledilebilecek konular bile AYM'ye götürülüyor. Gerçek işlevini yapamaz hale geliyor. Hükümetimizin hiçbir rahatsızlığı yok. Bireysel başvuruyu sistemde muhafaza edeceğiz. AYM, kendi başına ihtiyaçlarını tespit eder ve ona göre tedbirler alır. Bir tür filtreleme, bir süzgeç mekanizmasıyla kendi içinde kurduğu bir mekanizma söz konusu.
Bir, bireysel başvuruyu biz getirdik. İki, AYM'nin kendi büyük önemli işlevini engelleyecek bir iş yüküyle karşılaşması durumunda AYM kendi tedbirini alır. Bir filtreleme, süzgeç gibi tedbirler AYM'nin kendi içinde yapılacak. Şu dosyaya bakın, bunu şöyle yapın gibi bir şey zaten söz konusu değil sistemde. Bunun bir düzenlemeye ihtiyacı var. AİHM'in önünde bile bu kadar dosya yok.