Ölen anne-baba veya eş üzerinden maaş nasıl bağlanır - Dul, yetim maaşı ve ölüm aylığı alma başvuru şartları nedir?

Dul, yetim maaşı veya ölüm aylığı alma başvuru şartları nedir? Ölen anne-baba veya eş üzerinden belli şartlarda maaş bağlanıyor. Buna dul, yetim maaşı veya ölüm aylığı da deniyor. Bazı durumlarda iki hatta üç maaş alma hakkı var. İşte detaylar... Bazı durumlarda emekli kadının üç farklı emekli maaşı alma hakkı doğuyor. Peki bu nasıl oluyor? Kendi çalışmasından dolayı SSK emeklisi olarak maaş alırken, Bağkur emeklisi kocasının vefatının ardından dul aylığı alan kadın, Emekli Sandığı'ndan emekli olmuş babasının vefatından sonra da yetim aylığı alabiliyor. Yani üç maaşa da hak kazanıyor. Bu arada emekli vatandaşlar tarafından merak edilen sorular arasında "SSK Bağ-Kur emeklisi çift maaş nasıl alır?" sorusu yer alıyor. "Emekli çift maaş alma şartları nelerdir?" sorusu hakkında merak edilen tüm detayları sizin için derledik. İşte emekli çifte maaş alma koşullarıyla ilgili detaylar...

TÜMÜ İÇİN GEÇERLİ

Emekli hangi sigortalılığa (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) tabi olursa olsun, vefat eden eşinden dul aylığı yani ikinci bir maaş alıyor. Örneğin; kadın SSK emeklisi, eşi vefat etmiş Bağkur emeklisi ise dul aylığı alıyor. Vefat eden eş SSK veya Bağkurlu ise dul emekli eş, maaşın yüzde 50'sini, eş Emekli Sandığı'na tabi (memur) ise maaşın yüzde 75'ini alıyor.

ÜÇE KADAR ÇIKIYOR

Bazı durumlarda emekli kadının üç farklı emekli maaşı alma hakkı doğuyor. Peki bu nasıl oluyor? Kendi çalışmasından dolayı SSK emeklisi olarak maaş alırken, Bağkur emeklisi kocasının vefatının ardından dul aylığı alan kadın, Emekli Sandığı'ndan emekli olmuş babasının vefatından sonra da yetim aylığı alabiliyor. Yani üç maaşa da hak kazanıyor.

BAŞVURU YAPILMALI

✖ Eşini kaybeden bir kişinin dul aylığı alabilmesi, başka bir evlilik yapana ya da ölene kadar devam eder.

✖ Baba veya annesini kaybeden bir erkek, 18 yaşına kadar kesintisiz, öğrenciliği devam ederse 25 yaşına kadar kesintisiz yetim aylığı almaya hak kazanır.

✖ Eğer erkek çocuğunun çalışmasına engel olacak bir malül durumu mevcut ise o zaman yaşına bakılmaksızın ömür boyu yetim aylığı alabilir.

✖ Baba veya annesini kaybeden bir kız çocuğu, evlenene kadar ve sigortalı bir işe girene kadar yaşı ne olursa olsun ömür boyu yetim aylığı alır.

✖ Evlenirse ya da bir işe girerse aylık kesilir. Boşandığında ya da işten ayrıldığında aylık yeniden kendisine bağlanır.

✖ Hiçbir geliri, mal varlığı bulunmayan ve sigortalının ölmeden önce bakmakla yükümlü olduğu 65 yaş üzeri anne-babası, ölüm aylığı adı altında maaşa bağlanabilir.

BU TARİHLERE DİKKAT!

Anne-babanın ölümünün 30 Eylül 2008 sonrası olması halinde;

➠ Her ikisi de SSK'lı ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın da yarısı bağlanır.

➠ Her ikisi Bağkurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı ödenir

. ➠ Her ikisi Emekli Sandığı'na tabi ise yüksek olan maaş bağlanır.

➠ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den önce memur olan eski memursa yüksek olan maaş,

➠ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den sonra memur olmuşsa yükseğin tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.

➠ Anne, babadan biri Bağkur ya da SSK'lı, diğeri Emekli Sandığı'na tabi ise yetim iki maaşı tam alır.

✖ Dul ve yetim aylığı alabilmek için resmi talepte bulunulması şart. Bunun için ölüm aylığı talep belgesi il ve ilçelerde bulunan sigorta müdürlüklerine teslim edilmeli.

✖ Dul ve yetim aylığı ödemeleri sigortalının ölüm tarihini izleyen ilk aybaşında ödenmeye başlar.

Ölümlerden biri 1 Ekim 2008 öncesi ise;

➠ İkisi SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.

➠ İkisi de Bağkurlu ise yüksek olan maaş bağlanır.

➠ İkisi de memur ise tercih edilen aylık bağlanır.

➠ Sigorta statüleri farklı ise tam maaş bağlanır.

Ölümlerden ikisi de 1 Ekim 2008 öncesi ise;

➠ Anne ve babanın sigortalılık statüsü farklı ise iki maaşın ikisi de tam ödenir.

➠ İkisi de SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.

➠ İkisi de Bağkurlu ise tek maaş ödenir.

➠ İkisi de devlet memuru ise ve memurluk 1 Ekim 2008'den önce başladı ise tercih edilen aylık tam ödenir.

TÜMÜ İÇİN GEÇERLİ

Emekli hangi sigortalılığa (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) tabi olursa olsun, vefat eden eşinden dul aylığı yani ikinci bir maaş alıyor. Bazı durumda emekli kadının üç farklı emekli maaşı alma hakkı doğuyor. Sadece emekli olanlar değil yetim kalan çocuklar da hem annesinden hem de babasından maaş bağlatabiliyor.

YASAL FAİZİYLE ÖDENDİ

Dosyayı inceleyen İzmir 9. İş Mahkemesi, 30 Ocak 2017'de, F.Y'nin annesinden aldığı ölüm aylığının yeniden bağlanması, babası üzerinden aldığı maaşta yapılan kesintinin kaldırılması ve bu süreçte paraların yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verdi. SGK'nın karara itirazı sonucu İzmir Bölge Adliye Mahkemesi de vatandaşı haklı buldu.

MAĞDURLARA UMUT OLDU

SGK'nin İstinaf Mahkemesi'nin kararını da temyiz etmesi üzerine dosya bu kez Yargıtay'a gitti. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi de nisan ayı sonunda verdiği kararla, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi kararını onadı. Benzer durumdakilere emsal teşkil eden karara göre; aynı anda hem anneden hem babadan yetim aylığı alınabilir. Bu konuda mağdur sayısı fazla. Yargıtay'ın onama kararından sonra artık kararın kesinleşmesi benzer mağduriyeti yaşayan birçok insan için bir umut ve güvence oldu.

KİMLER YARARLANIR?

Yetim aylığından kız çocuklarının faydalanabilmesi için evli, bekar, dul veya çalışıp çalışmadığı çok önemli. Kız çocukları, yaşları ne olursa olsun, bekar, dul veya boşanmışlarsa, çalışmıyor, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık almıyorsa yetim maaşı alabilirler. Anne ya da babanın ölümü sonrası bağlanacak aylıklardan bir tanesinin Emekli Sandığı kanun kapsamında olması halinde yetim kız çocuklarına her iki aylık tam ödeniyor. Erkek çocukların ise öğrenim görmemeleri halinde 18 yaşını, orta öğrenim görmeleri halinde 20 yaşını, yükseköğrenim görmeleri halinde ise 25 yaşını doldurmamış olmaları gerekiyor. 25 yaşından sonra ölüm aylığı hakkı bitiyor.

İŞTE KAFA KARIŞTIRAN TABLO

Anne-babanın ölümünün 30 Eylül 2008 sonrası olması halinde;

✔ Her ikisi de SSK'lı ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın da yarısı bağlanır.

✔ Her ikisi Bağkurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı ödenir.

✔ Her ikisi Emekli Sandığı'na tabi ise yüksek olan maaş bağlanır.

✔ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den önce memur olan eski memursa yüksek olan maaş,

✔ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den sonra memur olmuşsa yükseğin tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.

✔ Anne, babadan biri Bağkur ya da SSK'lı, diğeri Emekli Sandığı'na tabi ise yetim iki maaşı tam alır.