Yasalarımıza göre kıdem tazminatı hesaplanabilmesi için son iş yerinde en az 1 yıl çalışmış olmak da gerekiyor. Kıdem tazminatı hesabı son alınan brüt ücret üzerinden yapılıyor.
Hesaplama yapılırken çalışılan yıl kadar ay ve günler de dikkate alınarak kıdem tazminatı ortaya çıkartılıyor. Kıdem tazminatı hesaplanırken giydirilmiş brüt ücret dikkate alınsa bile bunun bir üst sınırı bulunuyor.
Buna kıdem tazminatı tavanı deniliyor. Yine 1475 sayılı İş Kanunun 14'üncü maddesinde "Kıdem tazminatının yıllık miktarı, Devlet Memurları kanununa tabi en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi geçemez." hükmü bulunmaktadır.
Buna göre de Hazine ve Maliye Bakanlığı her yıl Ocak ve Temmuz aylarında kıdem tazminatı tavanının açıklamaktadır. Temmuz ayı ile birlikte kıdem tazminatı tavanı da arttı. Halen 7 bin 638 lira olan tavan, memur maaş artışıyla yükseldi. Buna göre Temmuz ayı itibariyle yıl sonuna kadar geçerli olacak kıdem tazminatı tavanı 8 bin 284 liraya çıktı.
10 YILA FAZLADAN 6.450 TL
■ Kıdem tazminatı tavanı 7 bin 639 liradan 8 bin 284 liraya çıktı.
■ Brüt maaşı tavanı aşan ların her yıl için 645 lira avantajı oluştu.
■ 10 yıl çalışanın tazminatı 76 bin 390 liradan 82 bin 840 liraya yükseldi.
■ Kazanç 6.450 TL olacak
■ Tazminat 1 Ocak'ta yeniden artacak.
GAZETECİYE TAVAN YOK
Kıdem tazminatı tavanı İş Kanununa göre çalışan işçilere uygulanırken Basın İş Kanunu çerçevesinde çalışan gazetecilerde uygulanmıyor. Kıdem tazminatı almayı hak eden gazetecilerin alacakları para hesaplanırken brüt maaşları dikkate alınıyor. Ancak gazetecilere ödenen kıdem tazminatlarının gelir vergisi açısından bir sınırlaması bulunuyor.
Kıdem tazminatı ödemelerinin 24 aylık ücret tutarına kadar olan kısımlarından gelir vergisi alınmıyor. Ancak bu miktarı aşan kısımlar için gelir vergisi alınıyor.
SÜREYE UYMAYAN TAZMINAT ÖDER
Yasalarımıza göre işverenin de işçinin de iş sözleşmesini feshedeceğini belli bir süre önce karşı tarafa bildirme zorunluluğu bulunuyor. Bu süreyi de o işyerindeki kıdeminiz yani çalışma zamanınız belirliyor. Bu süreye uymadan işten çıkartılan çalışanlara kıdemine göre ihbar tazminatı peşin olarak ödeniyor. İhbar süresi 6 aydan 1,5 yıla kadar olan çalışma süresi için 4 hafta olurken, ödenecek ücret de 1 aylık maaş oluyor. 1.5 yıldan 3 yıla kadar çalışanlar için 6 hafta ve 1,5 aylık maaş, 3 yıldan fazla çalışma için ise 8 hafta yani 2 aylık maaş şeklinde ödeniyor. Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabiliyor. Eğer işçi bu sürelere uymadan işten ayrılırsa bu kez işverene aynı şekilde ödeme yapıyor.
NASIL HESAPLANIYOR?
● Brüt maaşı 5 bin lira olan bir çalışanın ihbar süresi:
● İhbar süresi 8 hafta ( 56 gün)
● 5000 / 30 gün = 166,66 TL
● 56 gün X 166,66 = 9.333,33 TL (brüt ihbar tazminatı)
● 9.333,33 X % 15 = 1.400 TL (gelir vergisi)
● 9.333,33 X 0,00759 = 70,83 TL (damga vergisi)
● 9.333,33 - (1.400 + 70,83) = 7.862,5 TL
(Ödenecek ihbar tazminatı)
