EYT'lilerin yaş şartı olmadan emeklilik hakları için başvuruları devam ediyor, bir yandan da tahsis belgeleri hazırlanıyor. İşten ayrılıp emekli olacak EYT'liler açısından hem kıdem tazminatı hem de izin hakları açısından bazı detaylar önem kazanıyor.
ÜÇ ÖNEMLİ DURUM
Yasalarımıza göre emekli olmak için ayrılmak kıdem tazminatını gerektiriyor. EYT'li çalışanlar açısından burada üç durum ortaya çıkıyor.
1- İşten ayrılıp artık emeklilik hayatı yaşamak
2- İşten ayrılıp tazminatını alıp yeni bir işyerinde veya aynı işyerinde yeni sözleşmeyle çalışmaya başlamak.
3- İşten ayrılıp tazminat almadan tüm haklarıyla aynı işyerinde çalışmaya devam etmek.
İşten ayrılıp emeklilik hayatı yaşamak isteyenler eğer son işyerlerinde en az 1 yıl çalışmışlarsa tazminatlarını alıp ayrılıyorlar. İşten ayrılıp yeniden sözleşmeyle çalışacaklar için ise aynı şekilde kıdem tazminatı ve diğer alacaklar ödeniyor.
Yeni sözleşme ile kıdemi sıfırdan yeniden başlatılıyor. Üçüncü durumda ise sigortalılar aynı işyerinde ara vermeden tüm haklarıyla devam edebiliyor.
ile kıdemi sıfırdan yeniden başlatılıyor. Üçüncü durumda ise sigortalılar aynı işyerinde ara vermeden tüm haklarıyla devam edebiliyor.
GİYDİRİLMİŞ ÜCRET
Kıdem tazminatı alacak EYT'liler açısından özellikle alacakları miktarın hesabında 'giydirilmiş ücret' kavramı öne çıkıyor. Kişinin çalıştığı süre son brüt ücret ile çarpılarak kıdem tazminatı hesaplanıyor. Burada brüt ücretin belirlenmesi sadece alınan maaş ile olmuyor. Çalışana yıl içinde verilen tüm ödemeler tazminat hesabında kullanılıyor. Bu detayı çok sigortalı bilmediği için daha düşük tazminat alabiliyor. Eğer bu ücretleri phesaba katarsanız 'giydirilmiş brüt ücret' ile daha fazla kıdem tazminatı alma imkanınız doğuyor. Bunu bir örnekle açıklayalım. 8 yıl 4 ay ve 10 gün çalışmış ve brüt ücreti 18.000 TL olan bir işçiye her yıl bir maaş da ikramiye ödendiğini varsayalım. Bu işçinin giydirilmiş brüt ücret ile tazminat hesabı şöyle yapılıyor:
Brüt ücret : 18.000 TL Yılda 1 ikramiye 8.000 TL Ücrete eklenecek miktar: 18.000 / 12 = 1.500 TL
Giydirilmiş brüt ücret: 19.500 TL 8 yıllık tazminat: 19.500 X 8 = 156.000 TL
4 aylık tazminat: 19.500 /12 X 4 = 6.500 TL
10 günlük tazminat: 19.500 / 360 X 10 = 542 TL
TOPLAM TAZMİNAT: 163.042 TL
Damga vergisi: 1.238 TL
İŞÇİYE ÖDENECEK TAZMİNAT: 161.804 TL
Bu işçi eğer kıdem tazminatı hesabında her yıl aldığı ikramiyeyi kullandırmasaydı ödenecek ücret şu şekilde belirlenecekti: Brüt ücret: 18.000 TL 8 yıllık tazminat: 144.000 TL 4 aylık tazminat: 6.000 TL 10 günlük tazminat: 500 TL Toplam tazminat: 150.500 TL Damga vergisi: 1.142 TL
ÖDENECEK TAZMİNAT: 149.358 TL
Dolayısıyla bu işçi ikramiyesini hesaba kattırmadığı için daha az tazminat almış olacaktı.
