Türkiye'de birçok sigortalı, emeklilik şartlarını sağlayamayarak primlerini tamamlayamıyor. Bu durumdaki bireyler için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sunulan toplu ödeme seçeneği, emeklilik hakkını tamamlayamayan vatandaşlara önemli bir çözüm sağlıyor. Peki, kimler toplu ödeme alabilir ve bu imkan hangi durumlarda devreye giriyor? İşte detaylar...
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar ya da borçlanmayla başlangıcını bu tarihe çekenler prim ve yıl şartını tamamlar tamamlamaz emeklilik imkanı elde ediyor.
SSK'lılarda 5.000-5.975, Bağ-Kur'lular ve memurlarda da kadınların 7.200, erkeklerin 9.000 prim günü tamamlaması yetiyor.
Bu süreyi tamamlayamayanlar için ise SSK'lılarda 3.600, Bağ-Kur'lularda 5.400 günle kısmi imkanı bulunuyor. Ancak burada belirlenen yaşı da tamamlamak gerekiyor.
Bazı sigortalılar, emeklilik şartlarını tamamlayamıyor.
Borçlanmayla ya da çalışarak emeklilik primini tamamlayamayacak kişilere de toplu ödeme alma imkanı sunuluyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuranlar, birikmiş primlerini toptan geri alma imkanını kullanabiliyor. Vefat halinde ise hak sahibi yakınlarına bu imkan sağlanıyor. İşte bu konuda merak edilen soruların yanıtları:
- TOPLU PARA İADESİ İÇİN HANGİ ŞARTLAR ARANIYOR?
SSK ve Bağ-Kur'luların toplu para alabilmesi için sigortalı olarak çalışmaması ya da kendi işini yürütüyor olmaması gerekiyor. Ayrıca emekli aylığı bağlanma şartlarını sağlayamamış olması şart.
- EMEKLİ OLAMAYAN KİŞİ PRİMLERİNİ NASIL GERİ ALIR? HANGİ YOL İZLENMELİ?
Emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını dolduramayanlar bağlı bulunulan sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlüğüne yazılı talepte bulunmaları halinde ödemiş oldukları prim tutarlarını toplu bir şekilde iade alabiliyor.
- HANGİ PRİMLER İADE EDİLİYOR?
4A'lılar yani SSK'lılar için 2008'den önce kendi adına ödenen hem işçi hem de işveren primi, 2008'den sonra ise sadece işçi primleri geri ödeniyor.
4B'lilere yani Bağ-Kur'lulara ise tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor.
Bu primler sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için olanlardan oluşuyor.
Sigortalının, varsa hizmet borçlanmaları ile isteğe bağlı sigorta primleri de ölüm ve yaşlılık toptan ödemelerine dahil ediliyor.
Kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primleri toptan ödeme yoluyla ödenmiyor.
- VERİLECEK PARADA BİR GÜNCELLEME SÖZ KONUSU MU?
Güncelleme yapılıyor. Başvuru tarihine kadar geçen yıllar için güncelleme katsayısı ile hesap gerçekleştiriliyor.
- ÖLEN KİŞİLERİN YAKINLARI DA PRİMLERİN PARASINI ALABİLİR Mİ?
Vefat eden sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekiyor.
Bu şartlar sağlanmadığı için ölüm aylığı alamayan hak sahipleri, başvuru yapıp prim tutarlarını toplu olarak iade alabiliyor.
Örneğin; Bağ-Kur'lu bir kişi öldüğünde 1500 prim günü bulunuyorsa bu kişinin hak sahibi ölüm aylığı alamıyor. Ancak söz konusu 1500 gün için ödenen primleri topluca alabiliyor.
- TOPTAN ÖDEMEYİ ALANLAR, SONRASINDA İHTİYAÇ DUYARSA BU PRİMLERİ YENİDEN İHYA EDEBİLİR Mİ?
5510 sayılı Kanun'a göre toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiş bulunanlardan, yeniden bu kanuna tabi olarak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanlar, yazılı olarak müracaat etmeleri halinde, aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarı, tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde, bu hizmetler ihya ediliyor.
